NPM là gì? Tầm quan trọng của NPM đối với việc quản lý thư viện

NPM là một công cụ hữu ích cho việc quản lý thư viện. NPM là một thuật ngữ mà những lập trình viên, những người đã và đang tìm hiểu về công nghệ thông tin không thể không biết. Do đó, bài viết dưới đây Vietnix sẽ giải đáp cho bạn NPM là gì? Những công dụng chính của NPM, cách thức NPM hoạt động cũng như cách cài đặt NPM dễ dàng. Hãy theo dõi bài viết nhé!

NPM là gì?

NPM (Node package manager) là một công cụ tạo, quản lý các thư viện lập trình Javascript cho Node.js. Có rất nhiều các lập trình viên trong Javascript sử dụng Node thường xuyên, điều này giúp chia sẻ các công cụ và cài đặt nhiều mô-đun khác nhau cho việc quản lý dependency. Node package manager còn giúp cho các dự án mới không phải viết lại các thành phần cơ bản hoặc các thư viện lập trình hay thậm chí cả các framework.

Công dụng của NPM là gì?

Sau đây là một số công dụng của NPM:

• Node package manager sẽ giúp cho công việc quản lý của bạn trở nên đơn giản hơn rất nhiều. Ngày nay, đa số các thư viện đều đã có sẵn trên NPM. Cho nên, bạn chỉ cần chạy một dòng lệnh để tải về và việc include chúng lại sẽ trở nên dễ dàng hơn.
• Khi sử dụng công cụ NPM người quản lý thư viện không bị mất nhiều thời gian và công sức để thực hiện được mọi việc. Bởi vì mỗi đoạn code được sử dụng sẽ phụ thuộc nhiều mã nguồn mở khác nhau.

Cách thức hoạt động của NPM là gì?

NPM hoạt động dựa trên 2 vai trò chủ yếu sau đây: 

• Thứ nhất, NPM là repository và đang được dùng với mục đích publish project Node.js nguồn mở. Có nghĩa là NPM là nền tảng trực tuyến cho phép mọi người dùng có thể thực hiện thao tác publish hoặc là chia sẻ một số công cụ khác được viết bằng JavaScript.
• Thứ hai, NPM là công cụ thuộc dạng dòng lệnh. NPM có thể hỗ trợ cho việc tương tác với những nền tảng trực tuyến (máy chủ, trình duyệt). Ngoài ra, NPM còn là tiện ích hỗ trợ cho việc cài đặt hoặc gỡ bỏ cài đặt gói, thực hiện quản lý các phiên bản, thậm chí là quản lý do máy chủ. NPM có thể quản lý dependency cần thiết cho việc chạy dự án.

Nếu như bạn đã từng thực hiện code PHP thì sẽ hiểu rằng Composer là một trong những công cụ quản lý thư viện tương tự như NPM và là một trong những công cụ dùng để quản lý thư viện JavaScript.

Một số lưu ý về cách thức hoạt động của NPM:

• Bạn bắt buộc phải cài Node.js thì mới có thể sử dụng được NPM.
• Nếu có tiện ích của dòng lệnh NPM thì Node.js có thể hoạt động một cách chuẩn xác hơn rất nhiều lần. 
• Dự án bạn đang thực hiện cần phải có chứa file có tên là package.json thì bạn mới có thể sử dụng được các gói. Ở bên trong gói này bạn có thể tìm được metadata cụ thể cho project.

Các Metadata sau đây sẽ giúp cho người dùng xác định được project: Tên của dự án, phiên bản ban đầu, mô tả, điểm vào, kiểm tra các lệnh, git respiratory, từ khóa, giấy phép, những phụ thuộc, dev Dependencies.

Hướng dẫn cài đặt NPM

npm được cài đặt với Node.js, Điều này có nghĩa là bạn phải cài đặt Node.js để cài đặt npm trên máy tính của mình.Tải xuống Node.js từ trang web chính thức của Node.js: https://nodejs.org

Khi bạn tải NodeJS về máy thì đã có sẵn NPM rồi. Tuy nhiên,để kiểm tra xem trên hệ thống của bạn NPM đã được cài đặt chưa thì bạn sẽ dụng lệnh NPM-v. Trong trường hợp có một phiên bản hiện ra thì có nghĩa là hệ thống của bạn đã được cài đặt NPM.

Bạn có thể sử dụng NPM để cài đặt các thư viện Javascript từ Internet. Bởi lẽ NPM là một phần mềm cài đặt trên máy tính. Nếu bạn muốn cài đặt một thư viện nào đó, bạn chỉ cần mở cửa sổ Terminal (hoặc CMD); và thực hiện lệnh dưới đây:

npm install package-name

Ví dụ: Bạn muốn tải Vuejs về để sử dụng thì bạn sẽ dùng lệnh:

npm install vue

Hoặc khi muốn sử dụng Vue.js bạn chỉ cần sử dụng lệnh require():

var Vue = require(‘vue’);

Và hơn hết, các package thư viện đưa vào project của bạn sẽ liên tục được update mới. Bạn chỉ cần thực hiện lệnh npm update để thực hiện cập nhật tất cả các gói liên quan. Trong trường hợp bạn chỉ muốn cập nhật một gói nào đó cụ thể, thì bạn có thể sử dụng cú pháp: npm update package_name

Nếu bạn muốn thực hiện cập nhật cho các gói được cài đặt global; bạn chỉ cần dùng các câu lệnh trên và flag -g để thực hiện.

Cài đặt global và cài đặt local như thế nào?

Cùng Vietnix tìm hiểu về hai loại cài đặt này ngay sau đây:

Cài đặt Node package manager với local

Trong trường hợp, người dùng chỉ muốn package xuất hiện trong phần project của mình thì người dùng sẽ bắt đầu tải NPM với local. Từ đó sẽ giúp cho người dùng tạo ra được thư mục riêng và các thư mục riêng ấy sẽ nằm trong phần thư mục node_modules. Còn trong trường hợp người dùng chưa có file package.json trong project hoặc trường hợp đã có rồi thì khi chạy lệnh cài đặt, NPM sẽ dùng code mới nhất của package trong gói npmjs.com đưa vào đây. Khi bạn cần dùng nó chỉ cần yêu cầu lệnh require() là được.

Cài đặt Node package với global

Có nhiều package cần chạy ở dạng độc lập, có thể hiểu là command sẽ được bắt đầu theo tên của package. Lý do là các package đang được cài đặt global và nó cùng yêu cầu máy của người dùng phải được cài global. Bởi vì NPM với Global sẽ được lưu trữ phần code của gói ở file hệ thống đã được cài cố định trong máy. Do vậy mà người dùng chỉ có thể dùng các package này phải thông qua CLI (Command Line Interface) và không thể sử dụng package để thông qua require(). Các package này khi đã cài đặt thì sẽ đều hiển thị trên mục project của bạn.

Kiểm tra các gói cài đặt

Thao tác để kiểm tra các gói cài đặt khá đơn giản. Bạn sẽ sử dụng câu lệnh npm ls để kiểm tra các gói đã được cài đặt hoặc khi muốn kiểm tra các cài đặt global bạn chỉ cần thêm tham số -g (npm ls -g).

Quản lý cài đặt gói thông qua Package.json 

Package.json có nghĩa là gì? Việc quản lý cài đặt gói thông qua package.json sẽ diễn ra như thế nào? Vietnix sẽ giúp bạn giải đáp nhé!

Tất cả các pakage npm được định nghĩa trong các tệp được gọi là package.json. Nội dung của package.json phải được viết bằng JSON.

Ít nhất phải có hai trường trong definition file: name và version

{
"name" : "foo",
"version" : "1.2.3",
"description" : "A package for fooing things",
"main" : "foo.js",
"keywords" : ["foo", "fool", "foolish"],
"author" : "John Doe",
"licence" : "ISC"
}

Package.json chính là các file nằm trong thư mục gốc của project và file này có chứa các nội dung sau đây: 

• Package.json chứa những gói thư viện lập trình mà project đã sử dụng qua. 
• Có thể xác định các phiên bản chính xác nhất của một số gói thư viện lập trình đã sử dụng khác. 
• Chia sẻ dễ dàng những gói công việc mà bạn đã sử dụng với một số lập trình viên nằm trong giới hạn toàn cầu thông qua NPM.
• Các file package.json mẫu đều có thể tạo ra được từ các lệnh npm init –yes.

Ví dụ một số các thuộc tính phổ biến trong package.json: 

• name: Có nghĩa là tên của gói thư viện.
• version: Có nghĩa là các phiên bản gói.
• description: Có nghĩa là đề cập đến phần mô tả của gói thư viện.
• homepage: Có nghĩa là trang chủ của gói.
• author: Có nghĩa là tác giả.
• contributors: Có nghĩa là tên gọi của người đóng góp cho package.
• dependencies: Có nghĩa là danh sách các gói phụ thuộc; và có thể tự động cài theo.
• repository: Là các loại repository và url của package.
• main: Có nghĩa là index.js.
• keywords: Có nghĩa là các từ khóa.

Quản lý Dependencies

npm có thể quản lý các phần dependencies. npm có thể (trong một dòng lệnh) cài đặt tất cả các phần dependencies của một dự án. Dependencies cũng được định nghĩa trong package.json .

Chia sẻ phần mềm của bạn

Nếu bạn muốn chia sẻ phần mềm của riêng mình trong sổ đăng ký npm , bạn có thể đăng nhập tại: https://www.npmjs.com

Xuất bản một package

Bạn có thể xuất bản bất kỳ thư mục nào từ máy tính của mình miễn là thư mục đó có tệp package.json.

Kiểm tra xem npm đã được cài đặt chưa:

C:\>npm

Kiểm tra xem bạn đã đăng nhập chưa:

C:\>npm whoami

Nếu chưa thì bạn có thể đăng nhập bằng cách.

C:\>npm login
Username: <your username>
Password: <your password>

Điều hướng đến dự án của bạn và xuất bản dự án của bạn:

C:\Users\myuser>cd myproject
C:\Users\myuser\myproject>npm publish

Lời kết

Thông qua bài viết trên, mong rằng bạn đã nắm rõ được khái niệm NPM là gì, cách thức hoạt động, công dụng của NPM cũng như cách để cài đặt NPM. Rất cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết trên cùng Vietnix nhé!