Khi website của bạn không truy cập được hoặc email bỗng dưng ngừng hoạt động, nguyên nhân rất có thể đến từ cấu hình DNS. Việc biết cách kiểm tra DNS của tên miền là một kỹ năng cần thiết cho bất kỳ ai đang quản trị website. Trong bài viết này, mình sẽ hướng dẫn bạn chi tiết các phương pháp kiểm tra DNS từ cơ bản đến nâng cao, giúp bạn nhanh chóng xác định và khắc phục sự cố, đảm bảo website và các dịch vụ liên quan luôn hoạt động ổn định.
Những điểm chính
- Kiểm tra DNS là gì: Biết được đây là quá trình xác minh và theo dõi trạng thái các bản ghi DNS của một tên miền để đảm bảo nó được cấu hình đúng và đang trỏ đến các dịch vụ cần thiết.
- Ý nghĩa của việc kiểm tra cấu hình DNS của tên miền: Việc kiểm tra DNS rất quan trọng để xác minh tính chính xác của các bản ghi, phát hiện và khắc phục sự cố kịp thời, đảm bảo cập nhật đồng bộ toàn cầu.
- Các tình huống thực tế cần kiểm tra DNS: Bạn cần kiểm tra DNS khi vừa trỏ tên miền về hạ tầng mới, khi website không truy cập được, khi gặp sự cố về email hoặc khi cấu hình các dịch vụ như CDN và tên miền phụ.
- Các loại bản ghi DNS cơ bản cần biết khi kiểm tra: Các bản ghi quan trọng cần nắm vững bao gồm bản ghi A, CNAME, MX và NS.
- Hướng dẫn kiểm tra DNS của tên miền bằng dòng lệnh: Bài viết cung cấp hướng dẫn chi tiết cách sử dụng lệnh nslookup trên Windows và lệnh dig trên macOS/Linux để kiểm tra các loại bản ghi DNS khác nhau một cách chính xác.
- Kiểm tra DNS bằng các công cụ online: Đây là phương pháp dễ sử dụng cho người mới bắt đầu, với các công cụ như ViewDNS.info, MXToolbox. Chúng cung cấp giao diện trực quan và cho phép kiểm tra từ nhiều vị trí trên toàn cầu.
- Tìm hiểu về về DNS Propagation: DNS Propagation là quá trình các thay đổi về DNS được cập nhật dần trên toàn bộ các máy chủ DNS trên thế giới. Quá trình này có thể mất từ vài phút đến 48 giờ.
- Giới thiệu Vietnix: Vietnix cung cấp dịch vụ đăng ký tên miền, uy tín với thủ tục đơn giản và hỗ trợ kỹ thuật chuyên nghiệp, giúp khách hàng dễ dàng quản lý và cấu hình DNS cho website của mình.
- Câu hỏi thường gặp: Giải đáp các thắc mắc thường gặp liên quan đến việc kiểm tra DNS.

Kiểm tra DNS là gì?
Kiểm tra DNS là quá trình xác minh và theo dõi trạng thái các bản ghi DNS của một tên miền, nhằm đảm bảo rằng tên miền được cấu hình đúng, đang trỏ đến địa chỉ IP hoặc dịch vụ cần thiết và vẫn hoạt động bình thường trên Internet.

Ý nghĩa của việc kiểm tra cấu hình DNS của tên miền
Kiểm tra cấu hình DNS của tên miền có ý nghĩa quan trọng trong việc đảm bảo hoạt động ổn định, bảo mật và tối ưu hiệu suất cho website/email. Dưới đây là các ý nghĩa chính:
- Xác minh tính chính xác của các bản ghi DNS: Giúp đảm bảo tên miền đang trỏ đúng tới địa chỉ IP máy chủ, máy chủ email hoặc các dịch vụ liên quan. Nếu cấu hình sai, website có thể không truy cập được, email gửi/nhận thất bại hoặc gặp sự cố kết nối.
- Phát hiện và khắc phục sự cố kịp thời: Thường xuyên kiểm tra cấu hình DNS giúp bạn phát hiện sớm các lỗi như bản ghi sai, chưa cập nhật hoặc trễ trong quá trình truyền dữ liệu DNS toàn cầu. Việc này giúp xử lý sự cố nhanh, giảm tối đa thời gian website/email bị gián đoạn hoạt động.
- Đảm bảo cập nhật đồng bộ toàn cầu: Khi thay đổi DNS (ví dụ: chuyển hosting, đổi địa chỉ IP, thay đổi máy chủ gửi/nhận email), việc kiểm tra cho biết các bản ghi đã được cập nhật và phân giải nhất quán trên nhiều máy chủ DNS toàn cầu hay chưa, từ đó giúp khách truy cập ở mọi nơi đều sử dụng dịch vụ ổn định.
- Bảo vệ an toàn cho website và thương hiệu: Kiểm tra DNS hỗ trợ phát hiện các dấu hiệu tấn công sử dụng DNS như DNS Spoofing, DDoS, hoặc trỏ nhầm IP đến website giả mạo. Điều này giúp bảo vệ người dùng cuối và uy tín thương hiệu của bạn.
- Tối ưu tốc độ truy cập website: Một hệ thống DNS được cấu hình tốt sẽ giúp website phân giải tên miền nhanh, truy cập mượt mà hơn. Kiểm tra cấu hình giúp bạn phát hiện các nút thắt về tốc độ để kịp thời tối ưu.
- Đảm bảo hệ thống email gửi/nhận thông suốt: Việc kiểm tra bản ghi MX, SPF, DKIM, DMARC của DNS giúp hệ thống email tránh rơi vào spam, giảm nguy cơ thất lạc thư, đảm bảo giao tiếp điện tử ổn định và tin cậy.
Kiểm tra cấu hình DNS là bước không thể thiếu để phòng tránh sự cố, nâng cao hiệu suất, bảo vệ thương hiệu, và đảm bảo trải nghiệm người dùng tối ưu khi sử dụng các dịch vụ gắn với tên miền trên Internet.

Các tình huống thực tế cần kiểm tra DNS
Trong nhiều trường hợp, kiểm tra DNS là bước đầu tiên và quan trọng nhất để chẩn đoán sự cố. Dưới đây là các tình huống phổ biến mà đội ngũ Vietnix thường xuyên hỗ trợ khách hàng:
- Sau khi trỏ tên miền về một hạ tầng mới như Hosting, VPS, hoặc Cloud Server.
- Khi khắc phục sự cố website không truy cập được hoặc vẫn hiển thị nội dung cũ sau khi cập nhật.
- Kiểm tra cấu hình email theo tên miền, đặc biệt là các bản ghi MX, SPF, DKIM khi gặp sự cố gửi/nhận email.
- Khi cấu hình tên miền phụ để trỏ về một dịch vụ của bên thứ ba.
- Khi tích hợp các dịch vụ mạng phân phối nội dung (CDN).
- Sau khi chuyển nhà cung cấp dịch vụ tên miền hoặc hosting để đảm bảo mọi cấu hình đã được di chuyển thành công.
- Để xác nhận lại tính chính xác của các bản ghi DNS hiện tại, tránh các sai sót không đáng có.

Các loại bản ghi DNS cơ bản cần biết khi kiểm tra
Hiểu rõ chức năng của các bản ghi phổ biến sẽ giúp bạn đọc kết quả kiểm tra một cách chính xác.
- Bản ghi A (Address Record): Là bản ghi quan trọng nhất, dùng để trỏ tên miền hoặc subdomain về một địa chỉ IP phiên bản 4 (IPv4). Đây là bản ghi quyết định website của bạn được host trên máy chủ nào.
- Bản ghi CNAME (Canonical Name): Bản ghi này cho phép một tên miền phụ trỏ tới một tên miền khác thay vì một địa chỉ IP.
- Bản ghi MX (Mail Exchanger): Xác định máy chủ xử lý Email cho tên miền của bạn. Khi ai đó gửi email đến địa chỉ
@tenmiencuaban.com
, hệ thống sẽ dựa vào bản ghi MX để biết cần gửi đến server nào. - Bản ghi NS (Name Server): Chỉ định cặp máy chủ DNS có thẩm quyền quản lý tất cả các bản ghi DNS của tên miền. Khi bạn đăng ký tên miền tại Vietnix, bạn sẽ trỏ bản ghi NS về máy chủ của Vietnix (ví dụ:
ns1.vietnix.vn
vàns2.vietnix.vn
) để quản lý.

Hướng dẫn kiểm tra DNS của tên miền bằng dòng lệnh
Phương pháp này có tính chính xác cao vì có thể truy vấn trực tiếp từ máy tính của bạn, ít bị ảnh hưởng bởi bộ nhớ đệm của các công cụ bên ngoài.
Kiểm tra trên Windows bằng lệnh nslookup
Các bước thực hiện
- Mở Command Prompt bằng cách nhấn tổ hợp phím
Windows + R
, gõcmd
và nhấn Enter. - Sử dụng các cú pháp sau để kiểm tra:
- Xem thông tin chung:
nslookup tenmiencuaban.com
- Kiểm tra bản ghi A (tên miền trỏ về IP nào):
nslookup -type=A tenmiencuaban.com
- Kiểm tra bản ghi CNAME:
nslookup -type=CNAME www.tenmiencuaban.com
- Kiểm tra bản ghi MX (kiểm tra bản ghi MX của domain):
nslookup -type=MX tenmiencuaban.com
- Kiểm tra bản ghi NS:
nslookup -type=NS tenmiencuaban.com
- Xem thông tin chung:


Cách đọc kết quả nslookup
Khi thực thi lệnh, bạn sẽ thấy các thông tin quan trọng:
- Server: Máy chủ DNS mà máy tính bạn đang sử dụng để truy vấn.
- Address: Địa chỉ IP của máy chủ DNS đó.
- Non-authoritative answer: Cho biết câu trả lời được lấy từ cache của máy chủ DNS trung gian, không phải từ máy chủ gốc.
- Name: Tên miền bạn đã truy vấn.
- Address / mail exchanger / nameserver: Đây là kết quả chính, chứa thông tin địa chỉ IP, máy chủ email, hoặc máy chủ tên miền tương ứng với loại bản ghi bạn kiểm tra.
“Non-authoritative answer” là một kết quả hoàn toàn bình thường, có nghĩa là máy chủ DNS bạn đang dùng (thường là của nhà mạng) đã trả lời dựa trên thông tin lưu trong bộ nhớ đệm. Điều này giúp tăng tốc độ truy vấn nhưng đôi khi có thể chứa thông tin cũ nếu cache chưa kịp cập nhật thay đổi mới nhất của bạn.
Kiểm tra trên macOS/Linux bằng lệnh dig
Các bước thực hiện
- Mở ứng dụng Terminal.
- Sử dụng các cú pháp lệnh sau:
- Xem thông tin chi tiết:
dig tenmiencuaban.com
- Kiểm tra bản ghi A:
dig A tenmiencuaban.com
- Kiểm tra bản ghi CNAME:
dig CNAME www.tenmiencuaban.com
- Kiểm tra bản ghi MX:
dig MX tenmiencuaban.com
- Kiểm tra bản ghi NS:
dig NS tenmiencuaban.com
- Xem thông tin chi tiết:

Cách đọc kết quả dig
Kết quả của lệnh dig
được chia thành các phần rõ ràng. Bạn cần chú ý đến:
- ANSWER SECTION: Đây là phần quan trọng nhất, chứa câu trả lời trực tiếp cho truy vấn của bạn. Ví dụ, khi kiểm tra bản ghi A, phần này sẽ hiển thị địa chỉ IP của tên miền.
- AUTHORITY SECTION: Cho biết các máy chủ Name Server (NS) nào đang có thẩm quyền quản lý tên miền này.
Khi nào nên dùng dig thay vì nslookup?
Lệnh dig
thường được các quản trị viên hệ thống ưa chuộng hơn. Lý do là dig
cung cấp kết quả chi tiết, có cấu trúc rõ ràng và là công cụ tiêu chuẩn trên các hệ điều hành Linux/macOS. Trong khi đó, nslookup
đơn giản hơn, có sẵn trên Windows, rất phù hợp cho việc kiểm tra nhanh.
Kiểm tra DNS bằng các công cụ online
Phương pháp này rất dễ sử dụng, đặc biệt phù hợp cho người mới bắt đầu hoặc khi cần một cái nhìn tổng quan nhanh chóng. Một số công cụ kiểm tra DNS online phổ biến mà bạn có thể tham khảo như: ViewDNS.info, MXToolbox, Google Public DNS Lookup,… Lợi ích của công cụ kiểm tra DNS online miễn phí có thể kể đến như:
- Giao diện trực quan, không cần nhớ lệnh.
- Dễ dàng kiểm tra nhiều loại bản ghi DNS cùng lúc.
- Kiểm tra từ nhiều máy chủ DNS trên toàn cầu, giúp xác định thời gian cập nhật DNS đã hoàn tất hay chưa.

Hướng dẫn sử dụng cơ bản (ví dụ với ViewDNS.info):
- Truy cập vào trang web của công cụ, ví dụ như ViewDNS.info.
- Tìm đến mục DNS Record Lookup.
- Nhập tên miền bạn muốn xem bản ghi DNS của domain vào ô trống.
- Nhấn nút tìm kiếm để tra cứu DNS tên miền.
- Kết quả sẽ hiển thị dưới dạng một bảng liệt kê rõ ràng các loại bản ghi (A, MX, NS,…) và giá trị tương ứng của chúng.

Tìm hiểu về về DNS Propagation
DNS Propagation là quá trình các thay đổi trong hệ thống tên miền như cập nhật bản ghi A, CNAME, hoặc thay đổi máy chủ lưu trữ được truyền tải và cập nhật dần qua tất cả các máy chủ DNS trên toàn thế giới. Quá trình này diễn ra do hệ thống DNS toàn cầu sử dụng bộ nhớ đệm, nghĩa là các thông tin cũ tiếp tục được lưu và sử dụng trong một thời gian nhất định trước khi đồng bộ về nội dung mới.
Khi bạn thực hiện thay đổi cấu hình DNS, các máy chủ DNS sẽ không thể cập nhật tức thời mà cần khoảng thời gian để các bản ghi cũ hết hạn. Trong thời gian này, một số người dùng có thể đã truy cập được website với thông tin mới, trong khi số khác vẫn thấy dữ liệu cũ. Thời gian DNS Propagation thường kéo dài từ vài phút tới 48 giờ và trong một số trường hợp đặc biệt có thể lâu hơn, tùy thuộc vào giá trị TTL, bộ nhớ cache của máy chủ DNS và vị trí địa lý của người dùng.
DNS Propagation bảo đảm thay đổi DNS dần được áp dụng đồng bộ trên toàn cầu, duy trì sự ổn định, tối ưu hóa hiệu suất mạng và tránh rủi ro gián đoạn truy cập do truy xuất thông tin sai địa chỉ.
Để có cái nhìn tổng quan nhất về thời gian cập nhật DNS, bạn nên sử dụng các công cụ kiểm tra DNS online có khả năng truy vấn từ nhiều địa điểm trên thế giới (như DNSChecker.org). Công cụ này sẽ cho bạn thấy bản ghi mới đã được ghi nhận ở những khu vực nào.

Vietnix – đơn vị cung cấp tên miền uy tín, nhanh chóng
Vietnix cung cấp dịch vụ đăng ký tên miền với thủ tục nhanh chóng, giao diện quản lý DNS trực quan và thân thiện, giúp bạn dễ dàng thực hiện mọi thao tác cấu hình bản ghi A, MX, CNAME,… chỉ với vài cú nhấp chuột. Đặc biệt, với đội ngũ hỗ trợ kỹ thuật chuyên nghiệp 24/7, Vietnix luôn sẵn sàng giúp bạn giải quyết mọi vấn đề liên quan đến DNS, đảm bảo website và email của bạn luôn hoạt động ổn định.

ĐĂNG KÝ NGAY TÊN MIỀN CHO DOANH NGHIỆP CỦA BẠN
Thông tin liên hệ:
- Website: https://vietnix.vn/
- Hotline: 1800 1093
- Email: sales@vietnix.com.vn
- Địa chỉ: 265 Hồng Lạc, Phường Bảy Hiền, Thành Phố Hồ Chí Minh
Câu hỏi thường gặp
Làm thế nào để kiểm tra tên miền trỏ về IP nào nhanh nhất?
Cách nhanh nhất là dùng lệnh ping tenmiencuaban.com
trong Command Prompt (Windows) hoặc Terminal (macOS/Linux). Lệnh này sẽ trả về địa chỉ IP mà tên miền đang phân giải tại máy của bạn.
Tại sao kết quả kiểm tra DNS trên máy tính của tôi lại khác với kết quả trên công cụ online?
Điều này chủ yếu do DNS Propagation và cache. Máy tính của bạn và công cụ online đang truy vấn đến các máy chủ DNS khác nhau và chúng có thể chưa cập nhật thông tin đồng bộ.
Tôi kiểm tra bản ghi MX của domain đúng nhưng email vẫn bị lỗi, phải làm sao?
Ngoài bản ghi MX, hoạt động của email còn phụ thuộc vào các bản ghi khác như SPF, DKIM, DMARC và cấu hình phía máy chủ mail. Đây là lúc bạn cần đến sự hỗ trợ từ chuyên gia kỹ thuật để kiểm tra toàn diện.
TTL trong bản ghi DNS có ý nghĩa gì?
TTL (Time To Live) là thời gian (tính bằng giây) mà một máy chủ DNS khác được phép lưu lại bản ghi của bạn trong bộ nhớ cache. TTL càng thấp, các thay đổi về DNS của bạn sẽ được cập nhật nhanh hơn trên toàn hệ thống.
Kiểm tra DNS tên miền có giúp bảo mật không?
Việc kiểm tra DNS giúp bạn gián tiếp phát hiện các thay đổi bất thường có thể do bị tấn công. Để bảo vệ DNS một cách chủ động, bạn cần sử dụng công nghệ DNSSEC (DNS Security Extensions). Đây là một tính năng nâng cao mà các nhà cung cấp uy tín có thể hỗ trợ bạn cấu hình.
Kiểm tra DNS là một kỹ năng quản trị website cơ bản nhưng vô cùng quan trọng, giúp đảm bảo sự ổn định và an toàn cho các dịch vụ trực tuyến của bạn. Bằng cách sử dụng thành thạo các công cụ từ dòng lệnh như nslookup, dig cho đến các nền tảng online, bạn có thể chủ động chẩn đoán và khắc phục nhanh chóng các sự cố liên quan đến tên miền, từ việc website không truy cập được cho đến các vấn đề về email.