Với sự phát triển không ngừng của Công nghệ thông tin (CNTT), ngành Kỹ thuật phần mềm đang ngày trở nên phổ biến và được nhiều người quan tâm. Vậy Kỹ thuật phần mềm là gì? Ngành này học gì và ra trường sẽ làm công việc gì? Hãy cùng Vietnix giải đáp qua bài viết dưới đây.
Kỹ thuật phần mềm là gì?
Kỹ thuật phần mềm là một ngành học tập trung vào việc thiết kế, phát triển, bảo trì và vận hành các phần mềm. Nó bao gồm một tập hợp các kiến thức, kỹ năng và quy trình được sử dụng để tạo ra các phần mềm chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của người dùng và hoạt động hiệu quả.
Ngành kỹ thuật phần mềm phù hợp cho các bạn thích lập trình thuần túy. Sau khi lập trình kết thúc, các bạn thường sẽ tạo ra các sản phẩm hay còn được gọi là “phần mềm”, “chương trình”, hoặc “ứng dụng”.
Nói một cách dễ hiểu, các thuật ngữ bạn thường nghe như phần mềm, chương trình, ứng dụng,… đều là sản phẩm của Kỹ thuật phần mềm. Từ những ứng dụng văn phòng cơ bản như Microsoft Word, Excel, Powerpoint đến các trình duyệt cao cấp hơn như Chrome, Cốc Cốc, Firefox, Safari,… Hay các hệ điều hành Windows, MacOS, Linux,… cũng là sản phẩm của ngành Kỹ thuật phần mềm.
Một số kỹ thuật mà bạn sẽ học được khi học ngành này bao gồm:
- Kỹ thuật máy tính.
- Quản lý dự án.
- Khoa học máy tính.
- Toán học.
- Công thái học phần mềm.
- Kỹ thuật hệ thống,…
Cần chuẩn bị gì để học Kỹ thuật phần mềm?
Để có thể học tốt Kỹ thuật phần mềm, bạn cần chuẩn bị những kiến thức như sau:
- Kiến thức toán và tin vững chắc: Nhiều người cho rằng học Công nghệ thông tin thì học giỏi môn Tin học là đủ. Nhưng thực tế, kiến thức Toán rất quan trọng để giải quyết những vấn đề trong lập trình. Không chỉ Kỹ thuật phần mềm mà bất cứ ngành nào trong lĩnh vực Công nghệ thông tin cũng đòi hỏi người học phải hiểu rõ và áp dụng kiến thức Toán để giải quyết các vấn đề.
- Trau dồi khả năng đọc hiểu tiếng Anh: Đây là bộ môn rất quen thuộc nhưng không phải sinh viên nào theo ngành kỹ thuật cũng giỏi. Đặc biệt là tiếng Anh chuyên ngành Công nghệ thông tin lại khó hơn nhiều. Tuy nhiên, để tiến xa với ngành thì bạn cần trau dồi khả năng đọc hiểu tốt vì tài liệu quan trọng của ngành đều được viết bằng tiếng Anh.
- Kỹ năng tự học: Bởi vì những kiến thức được thầy cô dạy trên giảng đường chỉ là những kiến thức cơ bản, thiết yếu nhất để bạn hiểu rõ về nguyên lý cũng như cách vận hành. Với sự phát triển mỗi ngày của công nghệ, nếu không tự học, tự cập nhật, bạn sẽ không kịp chạy theo xu hướng mới.
- Kỹ năng giải quyết vấn đề: Các bạn sinh viên phải có khả năng tìm ra các giải pháp sáng tạo và hiệu quả giúp giải quyết các vấn đề liên quan đến phát triển phần mềm.
- Kỹ năng làm việc nhóm: Để đạt được hiệu quả khi làm việc chung với nhóm, các bạn sinh viên cần phải hiểu và có sự tôn trọng dành cho các thành viên, đặc biệt giữ được một mối quan hệ tốt với mọi người và giúp đỡ nhau để hoàn thành các công việc.
- Kỹ năng giao tiếp: Giao tiếp tốt giúp các bạn giải thích rõ ràng các vấn đề kỹ thuật một cách dễ hiểu cho mọi người trong nhóm, hoặc những người không có chuyên môn kỹ thuật như các bạn.
Ngành kỹ thuật phần mềm học những gì?
Ở trường Đại học, sinh viên theo học ngành này sẽ được trang bị những kiến thức tổng quan và chuyên sâu về Kỹ thuật phần mềm.
Chẳng hạn như các kiến thức liên quan đến quy trình phát triển phần mềm, kỹ năng vận dụng các công cụ để hỗ trợ phát triển các phần mềm khác, quản lý quá trình sản xuất một dự án với các giai đoạn như thu thập, phân tích, thiết kế, lập trình, kiểm thử chấp nhận người dùng (UAT), vận hành, bảo trì,…
Trong 2 năm đầu tại Đại học, bạn sẽ được học các môn đại cương và làm quen dần với kiến thức nền tảng trong ngành như:
- Toán rời rạc.
- Giải tích.
- Đại số tuyến tính.
- Xác suất thống kê.
- Vật lý Đại cương.
- Nhập môn lập trình.
- Cấu trúc dữ liệu và giải thuật.
- Lập trình hướng đối tượng.
- Cơ sở dữ liệu.
- Nhập môn công nghệ phần mềm.
- Phương pháp phát triển phần mềm hướng đối tượng.
- Mạng máy tính,…
Trong 2 năm cuối Đại học, bạn sẽ được chọn ngành học nghiên cứu chuyên sâu phù hợp với hướng đi, sở thích và thế mạnh của mình. Cụ thể, bạn có 2 hướng đi là Phát triển phần mềm (Mobile/Web) hay Lập trình game và môi trường ảo.
Tuỳ thuộc vào hướng đi mà bạn chọn, chương trình học sẽ có những môn khác nhau.
- Những môn học nếu lựa chọn lĩnh vực Phát triển ứng dụng: Nhập môn ứng dụng di động, lập trình thiết bị di động, công nghệ phần mềm chuyên sâu, công nghệ web và ứng dụng, thiết kế dữ liệu, kiến trúc phần mềm, giao diện người dùng,…
- Những môn học nếu lựa chọn lĩnh vực Phát triển Game và môi trường ảo: Nhập môn phát triển game, lập trình game trên thiết kế di động, lập trình game nâng cao, thiết kế 3D game engine, lập trình đồ họa 3D, phát triển ứng dụng VR,…
Ngành kỹ thuật phần mềm gồm bộ môn chính nào?
Khi học ngành kỹ thuật phần mềm, bạn sẽ học gồm 2 bộ môn chính:
1. Bộ môn Phát Triển Phần Mềm
Trong lĩnh vực Kỹ thuật Phần mềm, chuyên ngành Phát triển Phần mềm đóng vai trò là nơi nuôi dưỡng kiến thức về các quy định, cách thức và công nghệ tạo lập phần mềm.
Chương trình đào tạo nhắm tới mục tiêu:
- Trang bị cho học viên những hiểu biết và kỹ năng thiết yếu để họ có thể trở thành kỹ sư phần mềm xuất sắc và chuyên môn hóa.
- Cung cấp năng lực thiết kế, xây dựng, bảo dưỡng và điều hành phần mềm chất lượng tốt.
- Hỗ trợ học viên phát triển khả năng ứng biến với sự thay đổi liên tục của ngành công nghệ thông tin.
Khóa học bao gồm các nội dung chính:
- Lập trình: Cung cấp kiến thức về nhiều ngôn ngữ lập trình như Java, C++, Python, JavaScript, và nhiều hơn nữa.
- Cấu trúc dữ liệu và thuật toán: Dạy về phương pháp sắp xếp và xử lý thông tin trong ứng dụng.
- Quản lý cơ sở dữ liệu: Giảng dạy về việc bảo quản và trích xuất thông tin dùng trong ứng dụng.
- Kỹ thuật phần mềm: Khám phá các phương pháp phát triển phần mềm, các mẫu thiết kế và các chiến lược kiểm định.
- Kỹ năng mềm: Bao gồm giao tiếp, làm việc theo nhóm, quản lý dự án và giải quyết vấn đề.
Thêm vào đó, học viên còn được tham gia vào các hoạt động thực hành như:
- Thực tập tại doanh nghiệp phần mềm: Nơi học viên có thể áp dụng lý thuyết vào thực tiễn.
- Làm việc nhóm để tạo ra phần mềm: Cơ hội để mài giũa kỹ năng làm việc nhóm và giao tiếp.
- Tham dự cuộc thi lập trình: Cơ hội để học viên thử thách và cải thiện kỹ năng lập trình của bản thân.
Chuyên ngành Phát triển Phần mềm giữ một vị thế không thể thiếu trong ngành Kỹ thuật Phần mềm, mang lại cho học viên những kiến thức và kỹ năng quan trọng để họ có thể thành công trong nghề nghiệp, đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của thị trường việc làm.
2. Bộ môn Môi Trường Ảo và Phát Triển Game
Bộ môn này, thuộc khoa Khoa học Máy tính hoặc Công nghệ Thông tin, được thiết kế để trang bị cho sinh viên những kiến thức và kỹ năng cần thiết trong việc tạo dựng và quản lý môi trường ảo cũng như phát triển game điện tử.
Mục đích của bộ môn:
- Nâng cao trình độ chuyên môn của sinh viên trong các lĩnh vực như đồ họa máy tính, lập trình game, AI, thiết kế âm thanh và những công nghệ khác liên quan đến môi trường ảo và game.
- Phát triển khả năng sáng tạo, giải quyết vấn đề, làm việc theo nhóm và quản lý dự án.
- Chuẩn bị cho sinh viên khả năng ứng dụng kiến thức vào việc tạo ra các sản phẩm game và môi trường ảo đẳng cấp.
Nội dung khóa học bao gồm:
- Đồ họa máy tính: Học viên sẽ được học các nguyên lý cơ bản và nâng cao về đồ họa 2D, 3D, kỹ thuật mô hình hóa, kết cấu, ánh sáng và hiệu ứng đặc biệt.
- Lập trình game: Cung cấp kiến thức về các ngôn ngữ lập trình phổ biến như C++, C#, Java, Python, cùng với các công cụ và thư viện hỗ trợ phát triển game.
- Trí tuệ nhân tạo: Giới thiệu các thuật toán AI tiên tiến và ứng dụng của chúng trong việc tạo ra các nhân vật NPC, thiết kế gameplay và tối ưu hóa hiệu suất game.
- Thiết kế âm thanh: Sinh viên sẽ học cách thu âm, chỉnh sửa âm thanh, và tích hợp âm thanh vào game một cách chuyên nghiệp.
- Phát triển môi trường ảo: Khám phá các công nghệ VR, AR, XR và ứng dụng của chúng trong việc tạo ra các môi trường ảo cho mục đích giáo dục, đào tạo và giải trí.
Các hoạt động thực tiễn:
- Sinh viên sẽ có cơ hội thực tập tại các công ty và studio hàng đầu, áp dụng những gì đã học vào thực tế.
- Tham gia vào dự án phát triển game và môi trường ảo, rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm và quản lý.
- Tham dự các cuộc thi để thử thách bản thân và giới thiệu sản phẩm của mình ra thế giới.
Ngành Môi trường Ảo và Phát triển Game mang lại cơ hội việc làm và phát triển nghề nghiệp rộng lớn, đồng thời đáp ứng nhu cầu giải trí và ứng dụng ngày càng cao từ thị trường.
Công việc của ngành Kỹ thuật phần mềm
Với sự phát triển công nghệ như hiện nay, nhu cầu nhân lực cho ngành Kỹ thuật phần mềm là rất lớn. Vì vậy, bạn không cần lo lắng về cơ hội việc làm sau khi ra trường. Bạn có thể lựa chọn hướng đi: Làm việc trong các dự án vừa và lớn hoặc tiếp tục học lên Thạc sĩ, Tiến sĩ để theo đuổi con đường nghiên cứu.
Khi bạn quyết định đi làm, bạn có thể làm những công việc tiêu biểu như trở thành lập trình viên, lập trình di động (cho hệ điều hành Android/ IOS), kỹ sư phát triển phần mềm/game, kỹ sư kiểm thử phần mềm, kỹ sư dịch vụ kỹ thuật, kỹ sư bảo trì phần mềm, kỹ sư phân tích và thiết kế phần mềm,… Với mức lương trung bình sau khi ra trường là 800 – 1.500 USD/Tháng.
Nếu bạn lựa chọn tiếp tục học lên Thạc sĩ, Tiến sĩ để phát triển theo hướng nghiên cứu thì bạn có thể làm việc ở các viện nghiên cứu và chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực Công nghệ Thông tin. Các vị trí công việc của bạn có thể là cán bộ nghiên cứu, ứng dụng CNTT, giảng viên tại các trường Đại học, Cao đẳng, Trung cấp,…
Tóm lại, cơ hội việc làm liên quan đến Kỹ thuật phần mềm rất lớn. Nhưng để có thể tìm được một công việc với mức lương hấp dẫn, bạn phải đầu tư tích luỹ kiến thức và năng lực.
Các trường đào tạo ngành Kỹ thuật phần mềm
Hiện nay có rất nhiều trường đào tạo ngành Kỹ thuật phần mềm trên cả nước. Sau đây là một số trường đào tạo ngành Kỹ thuật phần mềm được đánh giá là chất lượng với cơ sở vật chất tốt.
1. Trường Đại học Công nghệ thông tin
Trường Đại học Công nghệ thông tin (UIT) là một trường đại học công lập trực thuộc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, chuyên đào tạo về lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông. UIT được đánh giá là một trong những trường đại học uy tín và chất lượng hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực đào tạo CNTT.
Mục tiêu đào tạo:
- Cung cấp cho sinh viên kiến thức và kỹ năng cần thiết để trở thành những kỹ sư phần mềm có năng lực và chuyên nghiệp.
- Trang bị cho sinh viên khả năng thiết kế, phát triển, bảo trì và vận hành các phần mềm chất lượng cao.
- Giúp sinh viên có khả năng thích ứng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin.
Trường Đại học Công nghệ Thông tin là một trung tâm luôn đi đầu trong việc nghiên cứu khoa học và chuyển giao những công nghệ tiên tiến về Công nghệ thông tin. Trường thuộc top đầu trong việc đào tạo ngành Kỹ thuật phần mềm.
Trường luôn hướng đến những nội dung học giúp mọi sinh viên phát triển toàn diện, đề cao tính độc lập, sáng tạo và hướng đến những mục đích tốt phục vụ cho cộng đồng. Vì vậy sau khi học Kỹ thuật phần mềm tại trường, bạn sẽ có mọi kiến thức và kỹ năng để đáp ứng tốt mọi nhu cầu của các nhà tuyển dụng. Từ đó giúp bạn có nhiều cơ hội việc làm và có mức lương ấn tượng.
2. Trường Đại học FPT
Trường Đại học FPT là một trường đại học thuộc tập đoàn FPT, tập đoàn công nghệ hàng đầu Việt Nam. Trường có trụ sở chính tại Hà Nội và cơ sở 2 tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Trường Đại học FPT được biết đến với môi trường học tập năng động, sáng tạo và chú trọng vào ứng dụng thực tế. Trường cung cấp nhiều chương trình đào tạo đa dạng, bao gồm chương trình cử nhân, thạc sĩ và tiến sĩ.
Trong số các ngành học được chú trọng phát triển, Kỹ thuật Phần mềm nổi bật với chương trình đào tạo theo tiêu chuẩn quốc tế, cập nhật với những xu hướng công nghệ mới nhất. Sinh viên chọn ngành này tại Đại học FPT có cơ hội học hỏi từ các giảng viên có nhiều kinh nghiệm và các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ thông tin.
Các hoạt động học thuật và thực hành bao gồm:
- Thực tập tại những công ty công nghệ nổi tiếng
- Làm việc nhóm để tạo ra các sản phẩm phần mềm
- Tham gia các cuộc thi lập trình quốc tế
Đây là môi trường lý tưởng cho sinh viên đam mê công nghệ và muốn xây dựng sự nghiệp trong ngành phần mềm, với những trải nghiệm và kiến thức thực tế giá trị.
Ngoài ra, trường Đại học FPT có chương trình đào tạo song song hai ngoại ngữ là tiếng Anh và tiếng Nhật. Đây cũng chính là ưu thế trong mắt nhà tuyển dụng của các bạn sinh viên sau khi ra trường vì có trình độ ngoại ngữ tốt.
3. Đại học Văn Lang
Đại học Văn Lang là một trường đại học tư thục được thành lập vào năm 1995 tại Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Trường có hơn 40.000 sinh viên theo học với hơn 100 chương trình đào tạo ở các bậc đại học, cao học và trình độ sau đại học.
Khoa Công nghệ thông tin trường Đại học Văn Lang đào tạo theo chương trình của CMU (Chương trình Công nghệ thông tin số 1 đến từ Hoa Kỳ) với hệ thống giảng viên là những người đã tu nghiệp từ CMU trực tiếp giảng dạy, chứng chỉ các môn học tại trường cũng do CMU cấp.
Khoa Công nghệ Thông tin và Khoa Đào tạo Quốc tế của trường xây dựng hệ thống môn học với mục tiêu gắn liền với thực tế. Học tại đây, bạn sẽ được thường xuyên tham gia những buổi hội thảo, tọa đàm,… để tăng cơ hội nghề nghiệp, tiếp cận gần hơn với các doanh nghiệp.
4. Đại học Công nghệ TPHCM-HUTECH
Trường Đại học Công nghệ TP.HCM (HUTECH) là một trường đại học tư thục được thành lập vào năm 1995. Trường có 3 cơ sở đào tạo tại TP.HCM và 1 cơ sở tại Bình Dương. HUTECH là trường đại học uy tín với hơn 27 năm kinh nghiệm đào tạo trong lĩnh vực công nghệ thông tin, kỹ thuật, kinh tế, quản trị kinh doanh và nhiều lĩnh vực khác.
HUTECH được công nhận là trường đại học có chất lượng đào tạo tốt, được xếp hạng TOP 10 trường đại học tư thục tốt nhất Việt Nam (theo bảng xếp hạng của QS World University Rankings 2023).
Ngành Kỹ thuật phần mềm là một trong những ngành học đào tạo mũi nhọn của HUTECH. Ngành học này được thiết kế nhằm cung cấp cho sinh viên kiến thức và kỹ năng cần thiết để trở thành những kỹ sư phần mềm có năng lực và chuyên nghiệp.
Chương trình đào tạo ngành Kỹ thuật phần mềm của HUTECH được xây dựng dựa trên chuẩn mực quốc tế, kết hợp hài hòa giữa lý thuyết và thực hành. Sinh viên được học về các kiến thức nền tảng của khoa học máy tính, kỹ thuật phần mềm, hệ thống cơ sở dữ liệu, mạng máy tính, lập trình,…
5. Đại học Tôn Đức Thắng
Trường Đại học Tôn Đức Thắng (TDTU) là một trường đại học công lập được thành lập vào năm 2007. Trường có trụ sở chính tại Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam và có một cơ sở khác tại tỉnh Long An. TDTU là một trong những trường đại học uy tín nhất Việt Nam, được xếp hạng 461-470 trên thế giới theo bảng xếp hạng QS World University Rankings 2023.
Ngành Kỹ thuật phần mềm tại TDTU đào tạo sinh viên trở thành những kỹ sư phần mềm có năng lực và chuyên nghiệp, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường lao động.
Mục tiêu đào tạo:
- Cung cấp cho sinh viên kiến thức và kỹ năng cần thiết để thiết kế, phát triển, bảo trì và vận hành các phần mềm chất lượng cao.
- Trang bị cho sinh viên khả năng thích ứng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin.
- Rèn luyện cho sinh viên kỹ năng tư duy logic, sáng tạo và giải quyết vấn đề.
Lời kết
Hy vọng những chia sẻ trên đây của Vietnix sẽ giúp bạn hiểu hơn về ngành Kỹ thuật phần mềm, cơ hội việc làm cũng như các môn học tại trường sẽ được học. Có thể thấy, nhu cầu việc làm của ngành rất lớn với mức lương hấp dẫn. Nếu bạn yêu thích lập trình và muốn tìm hiểu về phần mềm, ứng dụng cùng nhiều ý tưởng thú vị thì rõ ràng đây đúng là hướng đi tốt cho bạn đấy!
