Khoa học máy tính được xem là ngành nghề có tính ứng dụng cao trong các doanh nghiệp thiên hướng về phần mềm. Trong bài viết này, Vietnix sẽ giải đáp tất tần tật các thông tin về ngành khoa học máy tính là gì, học trường nào và những vấn đề mà mọi người thường quan tâm đến ngành nghề này!
Ngành khoa học máy tính là gì?
Khoa học máy tính tiếng Anh là Computer Science. Đây là ngành nghề chuyên nghiên cứu về máy tính, quy trình và phương thức hoạt động của máy tính hay hệ thống tính toán. Mục đích ngành khoa học máy tính này là cải thiện yếu điểm, đồng thời nâng cấp hiệu suất vận hành, sự giao tiếp giữa người dùng và máy tính. Nhiệm vụ cụ thể của nghiên cứu máy tính giúp bạn thiết kế, chế tạo, vận hành và khắc phục lỗi của phần mềm, phần cứng hoặc mạng lưới hệ thống theo yêu cầu của khách hàng.
Với việc cải tiến những công nghệ và thuật toán hiện đại hóa, bạn có thể đặt nền móng cho việc xây dựng nên những phần mềm Artificial Intelligence (trí tuệ nhân tạo), Machine Learning (máy học) và nhiều cơ chế khác. Nhìn chung, chuyên ngành khoa học máy tính sẽ hỗ trợ nâng cao đời sống và công việc của con người.
Cần chuẩn bị những gì để theo ngành khoa học máy tính?
Những yếu tố mà bạn cần chuẩn bị trước khi lựa chọn ngành nghề này bao gồm:
Chuẩn bị tâm lý sẵn sàng
Có thể nói, những chuyên ngành liên quan đến khoa học đều khó nhằn đối với các sinh viên từ trước đến nay. Khoa học máy tính cũng tương tự như vậy, đây là lĩnh vực vô cùng khó thế nên bạn phải sẵn sàng với tâm lý vượt qua mọi trở ngại suốt chặn đường theo đuổi mảng này. Bên cạnh đó, yếu tố tâm lý của bạn cũng bị phân tán khá nhiều bởi đa phần sinh viên ở lĩnh vực này đều có thành tích chuyên Tin. Có thể, bạn chỉ biết mỗi cin và cout thì mọi người đã nắm rõ về DP, KMP, Suffix Array,… và còn có cả những thành viên đạt giải quốc gia.
Chuẩn bị kiến thức toán học
Có thể nói, không chỉ riêng khoa học máy tính mà tất cả các mảng công nghệ thông tin đều đòi hỏi trình độ toán học tương đối cao.
Nếu khả năng tư duy của bạn ở mức tốt thì có thể tham gia vào mảng này, chúng sẽ hỗ trợ khá lớn cho các bạn định hướng tương lai phát triển ML (Machine Learning), AI,… Bên cạnh đó, bạn cần thực sự nghiêm túc với các môn giải tích, xác suất thống kê, đại số tuyến tính để có lộ trình học đơn giản hơn.
Chuẩn bị tâm thế tự học
Đối với môi trường Đại học, đặc biệt là chuyên ngành khoa học máy tính cũng như các lĩnh vực nghiên cứu khác, bạn không thể chỉ chăm chăm nghe lời thầy cô là có kết quả như ở cấp 3. Đa phần lĩnh vực này tương đối rộng và khó, đòi hỏi bạn tự giác tìm kiếm thông tin từ sách vở, Internet,… Việc chủ động tự học hay tự làm sẽ là tiền đề cho kỹ năng thực tiễn sau này. Thực tế, giảng viên ở trường Đại học chỉ chia sẻ những kiến thức nền tảng mà không cho bạn kinh nghiệm làm việc thực tế.
Chuẩn bị khả năng ngoại ngữ
Về cơ bản, các kiến thức mới nhất về công nghệ và khoa học sẽ được chia sẻ ở dạng tiếng Anh là chủ yếu. Thế nên, để nắm bắt được xu hướng thị trường cũng như liên tục cải thiện kỹ năng của mình thì việc trang bị ngoại ngữ là điều tất yếu.
Khi đã hoàn thành quá trình đào tạo ở Đại học, có ngoại ngữ sẽ giúp bạn hợp tác và làm việc thuận lợi hơn với công ty lớn hoặc Quốc tế. Hiện nay, bạn nên tập trung vào việc tiếp thu hai loại ngoại ngữ chính gồm: tiếng Anh và tiếng Nhật.
Các tố chất khác cần có
Để theo đuổi sự nghiệp trong lĩnh vực khoa học máy tính, có một số phẩm chất quan trọng cần có: hiểu biết và kỹ năng về máy tính và công nghệ;
- Khả năng phân tích vấn đề và xác định nguyên nhân cốt lõi.
- Có khả năng làm việc, tiếp cận và giải quyết vấn đề một cách có hệ thống.
- Sự chính xác và cẩn thận chi tiết trong công việc.
- Khả năng dự đoán và chẩn đoán vấn đề một cách hiệu quả.
- Khả năng tổ chức và phân loại thông tin lớn.
- Sự đam mê và tính sáng tạo cũng là yếu tố không thể thiếu.
Khoa học máy tính giúp giải quyết các vấn đề thực tế, vì vậy những kỹ năng này sẽ giúp bạn đi xa hơn trong lĩnh vực này.
Nhu cầu nhân lực của ngành khoa học máy tính
Ở Hoa Kỳ, lĩnh vực Khoa học máy tính được đánh giá là một trong những lĩnh vực có thị trường việc làm phát triển mạnh mẽ nhất, với mức lương trung bình 86.320 USD/Tháng, cao hơn khoảng 38.640 USD so với các lĩnh vực khác. Hiện nay, nhu cầu tuyển dụng trong ngành này lên đến hơn 500.000 vị trí, trong khi chỉ có khoảng 50.000 Kỹ sư Khoa học máy tính tốt nghiệp ra trường mỗi năm.
Ở Việt Nam, Khoa học máy tính được xem là một trong những ngành nghề chủ chốt của Công nghệ 4.0. Theo công bố mới nhất từ Bộ Giáo dục và Đào tạo, lĩnh vực máy tính và công nghệ thông tin là một trong hai lĩnh vực có nhu cầu nhân lực cao nhất. Báo cáo từ VietnamWorks, trang tuyển dụng lớn nhất tại Việt Nam, cho thấy rằng trong 10 năm qua, nhu cầu về nhân lực Khoa học máy tính và Công nghệ thông tin đã tăng gấp 04 lần và không có dấu hiệu giảm sút.
Theo các đánh giá đến từ Google Brain, nhu cầu về nhân lực phục vụ cho lĩnh vực Trí tuệ nhân tạo (AI) là 1 triệu người, nhưng hiện chỉ có khoảng 10.000 nhân lực chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu này. Dự báo cho thị trường Việt Nam là sẽ thiếu khoảng 900.000 nhân sự trong lĩnh vực Khoa học máy tính trong năm 2022, trong khi tổng nhu cầu là 350.000 người.
Nguyên nhân khiến nhu cầu nhân lực trong ngành Khoa học máy tính tăng cao trong những năm gần đây được xác định là do sự du nhập của các dự án công nghệ từ nước ngoài. Tốc độ phát triển của ngành công nghệ thông tin rất cao, tạo điều kiện cho sự phát triển của các ngành công nghệ trong đó có khoa học máy tính.
Các chuyên ngành của khoa học máy tính
Nhìn chung, khoa học máy tính là ngành nghề rất triển vọng được nhiều sinh viên lựa chọn bởi tính đặc thù công việc mà chúng mang lại cho doanh nghiệp sau này. Bạn nên nắm rõ thông tin về 5 chuyên ngành hiện tại của lĩnh vực này ngay sau đây.
1. Trí tuệ nhân tạo
Trí tuệ nhân tạo ở thời điểm hiện tại được ví như sự khởi đầu cho kỷ nguyên công nghệ vượt bật trong tương lai gần. Chính vì thế, nếu bạn theo chuyên ngành này thì cơ hội phát triển bản thân cũng như công việc là vô cùng lớn.
Hiện nay, trí tuệ nhân tạo đã và đang được ứng dụng nhiều vào đời sống của con người thông qua: Điều khiển thiết bị bằng giọng nói, xe hơi tự động lái, khả năng nhận diện gương mặt,… Nếu bạn vẫn chưa biết ngành khoa học máy tính ra làm gì thì AI sẽ là hướng đi đầy triển vọng.
2. Lập trình web
Website là nền tảng bán hàng hiệu quả mà hầu hết các doanh nghiệp đều nhắm đến. Với nhiều đặc tính nổi trội hỗ trợ cho công việc kinh doanh, họ luôn sẵn sàng thuê lập trình viên làm trang web với chi phí hậu hĩnh.
Đối với chuyên ngành này, bạn sẽ được đào tạo về tư duy thiết kế website hoàn chỉnh, hoạt động ổn định, tính tiện dụng với người dùng, khả năng bảo mật tối ưu. Về cơ hội việc làm thì chắc hẳn nhà lập trình web sẽ có nhiều mảnh đất màu mỡ để phát huy năng lực của mình.
3. An ninh hệ thống
Dữ liệu của một doanh nghiệp là yếu tố cốt lõi nhằm duy trì hoạt động vận hành cũng như phát triển sản phẩm và dịch vụ. Thế nên, toàn bộ doanh nghiệp luôn chú trọng đặc biệt đến hệ thống bảo mật nhằm tránh khỏi sự xâm nhập trái phép. Các trường đào tạo khoa học máy tính sẽ cung cấp cho sinh viên những kiến thức nền tảng của việc lập trình an ninh hệ thống. Bên cạnh đó, bạn nên thực tập sớm hơn ở các công ty nhỏ ngay từ những năm Đại học đầu tiên để có được kiến thức thực tiễn cùng kinh nghiệm dồi dào hơn.
4. Lập trình ứng dụng
Khoa học máy tính chuyên ngành lập trình ứng dụng sẽ mang đến bạn những kiến thức cụ thể về việc tạo ra những phần mềm vận hành trên nền tảng di động hoặc các dạng công nghệ khác. Chỉ cần bạn tạo ra sản phẩm theo thị hiếu người dùng, bạn có thể kiếm được số tiền khổng lồ từ lượt tải lớn.
5. Lập trình game
Với sự phát triển của thể thao điện tử như hiện nay thì làm game là thị trường mang tính đột phá thu về lợi nhuận lâu dài. Nếu bạn yêu thích lĩnh vực này, chuyên ngành lập trình game sẽ giúp sinh viên hiểu được quy trình sản xuất và phát triển tốt một tựa game.
Các trường đào tạo ngành khoa học máy tính lĩnh vực lập trình game sẽ giảng dạy cho sinh viên cách thiết kế ra sản phẩm dùng cho di động và cả thiết bị chuyên dụng. Về cơ bản, dù là game cho nền tảng nào thì đây cũng là thị trường với vô vàn tiềm năng.
6. Robotics
Một lĩnh vực khác trong khoa học máy tính rất đặc thù và đòi hỏi kiến thức chuyên môn cao là Robotics. Robotics tập trung vào việc đào tạo kỹ năng, lý thuyết và thực hành liên quan đến lĩnh vực rô bốt – một lĩnh vực đang phát triển mạnh mẽ. Ngoài ra, chương trình cũng cung cấp kiến thức về các chủ đề cơ bản như kỹ thuật và lập trình. Chuyên ngành Robotics cung cấp nền tảng vững chắc cho các vai trò như kỹ sư robot và kỹ sư phần mềm. Các sinh viên tốt nghiệp cũng có thể trở thành kỹ sư phần cứng.
Khoa học máy tính học những môn gì?
Đối với các ngành công nghệ nói chung thì việc am hiểu cặn kẽ bộ môn tin và toán chắc chắn là lợi thế và tiền đề cho sự tiếp thu nhanh chóng. Ngoài ra, tiếng Anh cũng được xem là kỹ năng tất yếu nếu bạn muốn phát triển dài lâu. Việc trang bị ngoại ngữ sẽ giúp quá trình học tập và tìm kiếm thông tin dễ dàng hơn, cơ hội việc làm sau khi ra trường cũng được đảm bảo hơn. Vì đây là ngành nghề ở lĩnh vực công nghệ và nghiên cứu, thế nên bạn cần chủ động cập nhật thông tin trên toàn cầu.
Thực tế, nếu có đủ tiềm lực về tài chính, bạn nên tham gia các khóa đào tạo lập trình viên vào mùa hè hay thời gian rảnh. Ngược lại, bạn hoàn toàn dễ dàng tìm hiểu thêm thông tin qua các nền tảng Internet để tích lũy thêm kiến thức.
Khoa học máy tính học trường nào?
Ngành khoa học máy tính học trường nào chắc hẳn là vấn đề mà bạn đang quan tâm. Dưới đây, Vietnix sẽ đưa đến bạn những sự lựa chọn về trường đào tạo mảng nghiên cứu máy tính trong và ngoài nước.
Khu vực Việc Nam
Tại nước ta, bạn có thể tham khảo qua các trường Đại học ở 2 miền Nam – Bắc:
- Thành phố Hồ Chí Minh: Đại học Công nghệ, Đại học Bách khoa, Đại học FPT, Đại học Công nghệ thông tin, Đại học Tôn Đức Thắng.
- Hà Nội: Đại học Bách khoa, Đại học công nghệ.
Khu vực ngoại quốc
Đối với trường hợp du học, bạn sẽ nhận được nhiều ưu thế hơn về bằng cấp cũng như kiến thức được tối ưu và chuyên sâu hơn. Bạn có thể tham khảo:
- Anh: University of London, University of Portsmouth, University of Cumbria, University of Chester, University of Reading.
- Mỹ: University of Wisconsin-Milwaukee, University of Hartford, University of Minnesota-Twin Cities, Oregon State University, Central Connecticut State University.
- Canada: George Brown College, Bow Valley College, Mount Royal University, Cape Breton University, University of Northern British Columbia.
- New Zealand: Media Design School, Victoria University of Wellington, University of Otago, Manukau Institute of Technology, The University of Waikato.
Ngành khoa học máy tính ra làm gì?
Với thời đại thừa nhân lực công nghệ thông tin nhưng thiếu những người có chuyên môn thực sự như hiện nay, khi trang bị được kỹ năng mềm cũng chuyên môn sau tốt nghiệp, bạn sẽ có vô vàn cơ hội. Các lĩnh vực yêu cầu có chuyên môn máy tính cao có thể kể đến như: Tài chính, giáo dục, truyền thông, cơ quan chính phủ,…
Bạn nên chuẩn bị cho mình bản CV với đầy đủ thông tin, kỹ năng, dự án đã từng hoạt động để được đánh giá cao khi ứng tuyển. Nhìn chung, mức thu nhập cá nhân ngành khoa học máy tính sẽ khá cao khi so sánh với những mảng khác nếu bạn đạt đến trình độ nhất định. 3 cơ hội cho cho bạn gồm:
1. Chuyên viên an ninh mạng
Những chuyên viên an ninh mạng nắm giữ vai trò cốt yếu của hệ thống bảo mật thông tin doanh nghiệp. Bạn cần thực hiện các phương pháp ngăn chặn sự xâm nhập của bên khác vào hệ thống dữ liệu công ty ở bất kỳ thời điểm nào.
Với thời đại công nghệ tiên tiến như hiện tại và sự cạnh tranh khốc liệt trên thị trường kinh doanh thì việc chống rò rỉ thông tin là cần thiết. Với đặc thù về công việc, doanh nghiệp sẵn sàng chi trả số tiền khủng cho những chuyên viên an ninh có năng lực.
2. Kỹ sư phần mềm
Có thể nói đây là một vị trí mà bạn có thể thoải mái phát triển công việc của mình theo hướng tự do hoặc đầu quân cho các công ty công nghệ trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, bạn còn có thể tự sản xuất ra những phần mềm và kiếm về lợi nhuận khi được người dùng công nhận.
3. Lập trình viên truyền thông đa phương tiện
Đối với loại công việc này đòi hỏi bạn có khả năng triển khai và hiện thực hóa các ý tưởng hay dự án đã đề ra từ phía chuyên viên đồ họa. Từ các ý tưởng đó, bạn phải biến chúng thành sản phẩm hiển thị đa phương tiện: Âm thanh, hình ảnh, chữ, chuyển động hoạt hình, mẫu dựng 3D,…
Ngoài ra, lập trình viên truyền thông đa phương tiện còn đảm nhận việc bảo trì cũng như sửa lỗi những sản phẩm đã được lên sóng. Công việc này mang tính gắn kết với doanh nghiệp và mức lương mà bạn nhận được cũng vô cùng xứng đáng.
4. Viết bài chuyên ngành
Nếu bạn đam mê viết văn, bạn có thể tìm kiếm cơ hội để viết về lĩnh vực máy tính và kỹ thuật cho các trang tin hoặc tạp chí. Với sự hiểu biết sâu rộng được học trong ngành Khoa học Máy tính, bạn sẽ có lợi thế so với những người chỉ dựa vào tra cứu Google. Người đọc luôn cần sự hướng dẫn cụ thể từ những người có chuyên môn về những vấn đề phức tạp một cách dễ hiểu nhất.
Ngành khoa học máy tính lương bao nhiêu?
Dự báo về cơ hội việc làm từ Cục Thống kê Lao động của Hoa Kỳ cho thấy rằng số lượng công việc dành cho sinh viên tốt nghiệp ngành khoa học máy tính đang gia tăng. Trong lĩnh vực máy tính và công nghệ thông tin ở Hoa Kỳ, việc làm dự kiến sẽ tăng 15% từ năm 2021 đến năm 2031, vượt xa mức tăng trưởng trung bình của tất cả các ngành nghề.
Theo báo cáo từ Cục Thống kê Lao động của Hoa Kỳ (BLS), mức lương trung bình hàng năm của các chuyên gia khoa học máy tính là 131.490 USD, biến động từ 74.210 USD cho 10% người có thu nhập thấp nhất đến 208.000 USD cho 10% người có thu nhập cao nhất. Theo Glassdoor, mức lương cơ bản trung bình của một chuyên gia khoa học máy tính ở Mỹ là 107.396 USD, với mức lương dao động từ 88.000 USD đến 192.000 USD. Theo PayScale, mức lương trong lĩnh vực này có xu hướng tăng theo số năm kinh nghiệm và khi tiến thêm vào các vị trí cấp cao, với mức lương trung bình qua các năm như sau:
- 0–1 năm kinh nghiệm: 69.000 USD.
- 1–4 năm kinh nghiệm: 76.000 USD.
- 5–9 năm kinh nghiệm: 100.000 USD.
- 10–19 năm kinh nghiệm: 111.000 USD.
- Trên 20 năm kinh nghiệm: 118.000 USD.
Câu hỏi thường gặp
Ngành khoa học máy tính có yêu cầu toán học không?
Khoa học máy tính là một lĩnh vực rộng lớn, vì vậy nếu bạn đang muốn lấy bằng khoa học máy tính, loại toán bạn cần biết sẽ phụ thuộc vào chương trình cụ thể và con đường sự nghiệp của bạn. Nhưng nói chung, hầu hết các chương trình cấp bằng yêu cầu hiểu biết cơ bản về giải tích, đại số, toán học rời rạc và thống kê.
Học ngành khoa học máy tính mất bao nhiêu năm?
Bằng cử nhân về khoa học mấy tính thường sẽ mất khoảng bốn năm để hoàn thành nếu bạn đi học toàn thời gian, vì hầu hết các chương trình yêu cầu bạn hoàn thành 120 đến 128 tín chỉ.
Khoa học máy tính khác gì công nghệ thông tin?
Khoa học máy tính và công nghệ thông tin có những điểm khác biệt chính sau:
Mục tiêu:
– Khoa học máy tính: Nghiên cứu các nguyên tắc cơ bản, lý thuyết và kỹ thuật liên quan đến máy tính, tập trung vào việc phát triển các nền tảng và thuật toán mới.
– Công nghệ thông tin: Ứng dụng các nguyên tắc và kỹ thuật của khoa học máy tính để giải quyết các vấn đề thực tế trong các lĩnh vực khác nhau.
Ngành nghề:
– Khoa học máy tính: Các nhà khoa học máy tính thường làm việc trong các lĩnh vực như nghiên cứu, phát triển phần mềm, hệ thống nhúng, trí tuệ nhân tạo,…
– Công nghệ thông tin: Các chuyên viên công nghệ thông tin thường làm việc trong các lĩnh vực như lập trình, quản trị mạng, an ninh mạng, quản trị hệ thống,…
Khoa học máy tính điểm chuẩn khoảng bao nhiêu?
Trong năm 2023, điểm chuẩn ngành khoa học máy tính tương đối cao, cụ thể điểm ở một số trường như sau:
Đại học Bách khoa Hà Nội:
– Phương thức tuyển sinh: Xét tuyển tài năng, xét kết quả bài thi đánh giá tư duy, xét – kết quả thi tốt nghiệp THPT, xét tuyển thẳng.
– Điểm chuẩn trúng tuyển thi tốt nghiệp THPT: 29,42 điểm.
Đại học Công nghệ – Đại học Quốc gia Hà Nội:
– Ngưỡng điểm chuẩn: 27,25 điểm.
– Trường Đại học Kinh tế Quốc dân:
– Ngưỡng điểm chuẩn: 35,35 điểm.
Đại học Tôn Đức Thắng:
– Ngưỡng điểm chuẩn: từ 26 đến 33,5 điểm.
– Trường Đại học Công nghệ Thông tin – Đại học Quốc gia TPHCM:
– Điểm chuẩn trúng tuyển: 26,9 điểm.
Kỹ thuật phần mềm là gì?
Kỹ thuật phần mềm là một lĩnh vực khoa học kỹ thuật tập trung vào việc thiết kế, phát triển và duy trì các ứng dụng phần mềm. Các hoạt động trong lĩnh vực này bao gồm phân tích yêu cầu, quản lý dự án, kiểm thử và triển khai sản phẩm. Các phương pháp và công nghệ được áp dụng để tạo ra các sản phẩm phần mềm có chất lượng cao.
Kỹ thuật máy tính là gì?
Kỹ thuật máy tính là một lĩnh vực nghiên cứu về nguyên lý và phương pháp để thiết kế, phát triển các hệ thống phần cứng – phần mềm phục vụ cho các thiết bị phần cứng. Kỹ thuật máy tính bao gồm nhiều khía cạnh, từ việc thiết kế mạch điện tử đơn giản đến việc phát triển vi xử lý, máy tính cá nhân và cả siêu máy tính. Đặc biệt, kỹ thuật máy tính đóng vai trò quan trọng trong việc thiết kế các hệ thống nhúng được sử dụng trong nhiều thiết bị điện – điện tử như điện thoại di động, ô tô, bộ điều khiển trong các máy móc và robot công nghiệp.
Lời kết
Những vấn đề xoay quanh khoa học máy tính và những cơ hội sau khi ra trường của lĩnh vực này đã được Vietnix chia sẻ cụ thể qua nội dung trên. Hy vọng, bài viết giúp bạn có cái nhìn tổng quan về ngành khoa học máy tính, cũng như có những bước chuẩn bị chu đáo trước khi bắt đầu theo đuổi ngành nghề này. Chúc bạn thành công!
