Django là gì? Django tutorial thế nào để sử dụng hiệu quả? Đây chắc hẳn là câu hỏi chung của rất nhiều người khi lần đầu nghe đến khái niệm này. Hãy cùng Vietnix tìm hiểu về Python Django, cách cài đặt Django, cách sử dụng Django và ưu nhược điểm của Django Framework.
Django là gì?
Django là một khung làm việc (Framework) web được viết bằng ngôn ngữ lập trình Python, có thể sử dụng để phát triển các ứng dụng web một cách nhanh chóng, hiệu quả và bảo mật. Ưu điểm lớn của Django chính là cung cấp một bộ công cụ và thư viện đa dạng, phong phú. Nhờ vậy giúp người dùng có thể xử lý một số chức năng phổ biến như: xác thực, tương tác với cơ sở dữ liệu, tạo giao diện và quản lý URL.
Tại sao nên sử dụng Django Framework?
Không chỉ Django được viết bằng Python mà còn có nhiều khung web khác nữa. Tuy nhiên, các nhà phát triển web thường lựa chọn Django hơn so với những khung web khác, bởi vì các lý do sau:
- Tốc độ phát triển: Django được thiết kế với khung web mạnh mẽ để có thể nhanh chóng phát triển bất kỳ trang web nào bằng mã. Nhờ có cấu trúc khung hợp lý và dễ cài đặt vì vậy bạn có thể viết mã web với Django chỉ bằng vài dòng. Một số tác vụ phát triển phổ biến mà Django cung cấp cấu trúc sẵn sàng như: xác thực người dùng, quản trị nội dung, sơ đồ trang web, nguồn cấp dữ liệu RSS.
- Tiết kiệm chi phí: Django Software Foundation là một chức phi lợi nhuận vì vậy bạn không mất phí khi sử dụng phần mềm Django. Ngoài ra còn có một cộng đồng hoạt động tích cực, thường xuyên có các buổi gặp mặt, hội họp nhằm khuyến khích những nhà phát triển đánh giá và bảo trì và phần mềm được tốt hơn.
- Phổ biến: Django được sử dụng phổ biến để phát triển hàng nghìn dự án nguồn mở và các trang web nổi tiếng, có thể kể đến như: Instagram, Mozilla Firefox, Pinterest, National Geographic… Do được sử dụng thông dụng nên khung Django phát triển mạnh mẽ và có cơ sở hạ tầng hỗ trợ vững chắc.
Ưu và nhược điểm của Django Framework?
Ưu điểm
- Đơn giản, tiết kiệm thời gian: Django được viết bằng ngôn ngữ Python. Do đó người dùng có thể học Django sử dụng khá dễ dàng. Django cũng cung cấp cho bạn code ngắn và đơn giản hơn, với thư viện dữ liệu lớn hơn. Nó có khả năng tự động loại bỏ các đoạn mã trùng lặp không cần thiết, từ đó giúp người dùng tiết kiệm thời gian đáng kể.
- Độ bảo mật cao: Django được đánh giá là một trong những web framework có hệ thống bảo mật cao nhất hiện nay. Nó cung cấp cho người dùng tên tài khoản, mật khẩu, từ đó tránh các lỗi cơ bản khi setup tài khoản như để thông tin session lên cookie, mã hóa password thay cho lưu thẳng,… Ngoài ra, Django cũng rất tích cực trong việc xử lý các lỗ hổng bảo mật cho người dùng.
- Có khả năng mở rộng: Django có thể đáp ứng nhu cầu truy cập lớn cho đến rất lớn, nhờ đó nó phù hợp với các web app khổng lồ như Dropbox, Mozilla, Youtube,… Django cho phép người dùng mở rộng dự án, chẳng hạn như chạy các máy chủ riêng biệt trên cùng cơ sở dữ liệu.
- Đa nền tảng: Người dùng có thể thao tác với dự án ở bất kỳ quy mô nào, từ hệ điều hành Mac, Linux cho đến Windows. Django cũng cho phép sử dụng nhiều cơ sở dữ liệu cùng một lúc, đem đến sự tiện lợi cao.
- Cộng đồng người dùng lớn mạnh: Django là một framework miễn phí có sẵn, cộng đồng người dùng lớn mạnh với hơn 2000 người sử dụng. Sẽ rất dễ để bạn tìm kiếm các tài liệu về Django như cách sử dụng Django, cách xử lý lỗi trong Django. Ngoài ra, nó có một hệ thống big user cộng đồng, được hỗ trợ trên nhiều diễn đàn và các website lớn.
Nhược điểm
- Có thể tồn tại một vài vấn đề khi phát triển các dự án nhỏ.
- Không được thông báo khi xuất hiện lỗi. Người dùng có thể mất nhiều thời gian để phát hiện vấn đề.
Django hoạt động như thế nào?
Django hoạt động bằng cách sử dụng kiến trúc web theo mô hình MVT (Model – View – Template), cụ thể như sau:
- Model (Mô hình): Được xem là kho dữ liệu của Django, các cơ sở dữ liệu được quản lý và lưu trữ tại đây.
- View (Giao diện): Có nhiệm vụ xử lý các yêu cầu của người dùng, truy xuất dữ liệu từ Model và cuối cùng là trả kết quả về dạng Template.
- Template (Mẫu): Các tập tin HTML chứa cấu trúc và bố cục trang web. Dữ liệu được điền vào Template và tạo ra trang web hoàn chỉnh và hiển thị cho người dùng.
Hướng dẫn cài đặt Django
Để trải nghiệm sử dụng được tốt nhất, bạn nên cài đặt Django phiên bản mới nhất từ trang chủ của ứng dụng tại đường link sau đây: https://www.djangoproject.com/download/
- Hệ điều hành Linux: Bạn bấm vào “package manager” để cài đặt.
- Hệ điều hành Mac OS: Bạn bấm vào “pip installer”.
- Hệ điều hành Windows: Bạn nên kiểm tra xem Python đã được cài vào máy tính trước đó hay chưa. Trong trường hợp Python Path đã được cài đặt cho biến hệ thống, bạn tiến hành giải nén và bấm vào “Cài đặt”.
Các thành phần cơ bản của ứng dụng Django
Thành phần của Django bao gồm các cài đặt cấu hình cơ sở dữ liệu, tùy chọn cụ thể và các cài đặt cụ thể trong dự án. Trong đó:
- manage.py: Giúp người dùng tương tác với Django theo các cách khác nhau.
- __init__.py: Được coi là một dạng python package, chủ yếu là trống.
- settings.py: Tập tin cấu hình.
- urls.py: Tổng hợp tất cả các khai báo URL của Django và mục lục của website Django.
- wsgi.py: Lối vào cho server website tương thích WSGI để thao tác với dự án của người dùng.
Để kiểm tra dự án của bạn có đang chạy không, bạn có thể dùng thao tác lệnh sau:
$ python manage.py runserver
Django làm cho lập trình web dễ dàng hơn như thế nào?
Django ra đời với mục đích đơn giản hóa công việc cho các web developer. Django Python sử dụng các nguyên tắc làm việc nhanh chóng, có thể lặp lại nhiều lần mà không cần lặp lại thao tác từ đầu.
Các package python như Numpy, Pillow, Scipy,… luôn được trữ sẵn trong bộ nhớ của Python, giúp người dùng xác minh xem nó đã được cài đặt từ trước hay chưa để nhập vào dự án của bạn.
>>> import django
>>> print(django.get_version())
Ngoài ra, Django có hỗ trợ các công cụ chuẩn SEO như robot.txt. Django, giúp tiết kiệm thời gian tải trang bằng cache template và nén CSS, JavaScript.
>> Xem Thêm: Thiết kế website chuẩn SEO là gì? những tiêu chí thiết kế website chuẩn SEO
Các công ty hàng đầu sử dụng Django Framework
Django Framework hiện nay đang rất được ưa chuộng và tin dùng bởi các tổ chức, doanh nghiệp lớn.
Một số tổ chức có thể kể đến như:
1. YouTube
Hẳn bạn đã không còn xa lạ với trang web nổi tiếng này. Youtube là nền tảng cung cấp cho người dùng hàng triệu video giải trí và học tập thú vị. Thậm chí, Youtube là kênh kiếm tiền online đầy tiềm năng.
Youtube ban đầu được xây dựng trên PHP. Tuy nhiên sau này, với tốc độ tăng trưởng vượt bậc, Youtube đã quyết định chuyển sang Django để dễ dàng triển khai các tính năng mới thu hút người dùng.
2. Instagram
Đây là một ứng dụng mạng xã hội giúp chia sẻ ảnh và video. Nhờ có Django, Instagram có thể xử lý, kiểm soát khối lượng dữ liệu khổng lồ trong mỗi giây.
3. Mozilla
Mozilla là một trong các trình duyệt phổ biến nhất hiện nay. Do sở hữu số lượng người dùng lớn, Mozilla cần xử lý hàng trăm triệu lượt tìm kiếm mỗi tháng. Điều đó đòi hỏi họ phải chuyển từ PHP và CakePHP sang sử dụng Python và Django.
4. Dropbox
Dropbox là ứng dụng lưu trữ dữ liệu dưới dạng đám mây. Nó sử dụng Django Python để lưu trữ và xử lý các loại tệp dữ liệu khác nhau. Django đã mang lại hiệu suất hoạt động mạnh mẽ cho nền tảng Dropbox với khối lượng dữ liệu nặng.
Chúng ta có thể làm gì với Django Framework?
Sau đây là các ứng dụng vượt trội của Django Framework:
Thiết kế website:
Django có công dụng chính là xây dựng các trang web Thương mại điện tử, các ứng dụng tài chính, website truyền thông xã hội,… Django cung cấp hơn 3.000 package cho người dùng với các chức năng cơ bản như kết nối với cơ sở dữ liệu, các hoạt động CRUD, quản lý dữ liệu người dùng. Một số ứng dụng cụ thể:
- Ứng dụng tài chính với khả năng xử lý và tính toán kết quả dựa trên dữ liệu cá nhân.
- Hệ thống CRM tích hợp xử lý dữ liệu nội bộ.
- Các nền tảng tương tác giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng.
- Nền tảng mua sắm thương mại điện tử có dung lượng cao.
Các tính năng riêng biệt:
Django cũng được ứng dụng để tạo các tính năng riêng biệt như:
- Hệ thống chuyên gửi email cho người dùng.
- Ứng dụng phân tích dữ liệu.
- Nền tảng quản lý quỹ đầu tư.
- Trang tổng quan quản trị.
- Ứng dụng xác minh dựa trên dữ liệu ảnh.
- Một số tính năng khác như thị trường trực tuyến, ứng dụng đặt chỗ,…
Khi nào không nên sử dụng Django Framework?
Tuy Django là một framework được sử dụng phổ biến và có tính ứng dụng cao, nhưng nó không phải là framework tốt nhất trong mọi trường hợp. Bạn nên cân nhắc kỹ trước khi sử dụng Django trong các trường hợp sau:
Xây dựng website nhỏ
Nếu bạn cần xây dựng một website nhỏ, không yêu cầu cơ sở dữ liệu phức tạp, Django có lẽ không phù hợp. Trong trường hợp này, bạn có thể dùng Flask Framework (Một Framework Website khác của Python).
Đơn giản hơn, bạn cũng có thể tham khảo mã nguồn WordPress để thiết kế website mà không cần biết nhiều về code.
Ứng dụng quá lớn
Nếu thiết kế của bạn cực kỳ lớn và không thể lưu trữ trong một cơ sở mã duy nhất, hãy chia chúng thành các microservice. Bạn không nên phát triển tất cả mọi thứ với Django mà nó chỉ có thể giúp ích trong một số công việc cụ thể.
Không quen thuộc với Django hoặc Python
Django sẽ không phải là lựa chọn khôn ngoan khi bạn hoặc team bạn không quen thuộc với việc lập trình Python. Hãy thao tác với những gì bạn biết rõ nhất nếu không muốn mọi thứ rối lên từ bước đầu.
Lời kết
Trên đây, Vietnix đã cùng bạn tìm hiểu Django là gì, cách cài đặt Django, cách sử dụng Django và ưu nhược điểm của Django Framework. Mong rằng qua bài viết này, các developer sẽ thêm sự lựa chọn cho công việc lập trình của bạn!