Kể từ khi ra mắt vào năm 2006, News Feed (Bảng tin) đã trở thành một phần không thể thiếu trong trải nghiệm Facebook của người dùng. Tuy nhiên, bạn có bao giờ tự hỏi điều gì quyết định những nội dung nào sẽ hiển thị trên News Feed của mình? Bài viết này của Vietnix sẽ giúp bạn trả lời câu hỏi đó thông qua việc tìm hiểu News Feed là gì và cách thức Facebook phân phối nội dung trên News Feed.
Tìm hiểu News Feed là gì?
News Feed hay Newsfeed được biến đến như là bảng tin, dòng thời gian, là một tính năng chính của nhiều mạng xã hội và các website tin tức. Đây là nơi người dùng có thể xem “dòng chảy” liên tục các bài đăng, cập nhật, tin tức, hình ảnh, video từ bạn bè, người nổi tiếng mà họ theo dõi, fanpage, group họ theo dõi hoặc tham gia.
Trên mạng xã hội như Facebook, Twitter, Instagram, LinkedIn,… News Feed thường được cá nhân hóa theo hành vi và sở thích của từng người dùng. Các thuật toán phức tạp sẽ xác định nội dung nào có khả năng hiển thị dựa trên các yếu tố như mối quan hệ với người đăng, mức độ tương tác, sở thích, độ mới của tin tức… Điều này giúp đảm bảo rằng người dùng sẽ thấy được nội dung mà họ quan tâm nhất.
Bên cạnh những bài đăng từ bạn bè và trang mà người dùng theo dõi, News Feed đôi khi cũng hiển thị các quảng cáo trả phí từ Facebook. Tuy nhiên, phần lớn những quảng cáo này thường liên quan đến những sản phẩm, dịch vụ mà người dùng quan tâm.
Cách thức hoạt động của News Feed trên Facebook
Cách thức hoạt động của News Feed Facebook khá phức tạp. Có thể xem News Feed như một menu nhiều món ăn được cá nhân hóa theo “khẩu vị” của từng người dùng. Facebook sẽ sử dụng thuật toán để phân tích dữ liệu thu thập được và quyết định nội dung nào sẽ hiển thị trên News Feed của mỗi người.
Thuật toán này dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm:
- Mối quan hệ với người đăng và tần suất tương tác: Facebook sẽ ưu tiên hiển thị bài viết từ bạn bè, fanpage, group mà bạn có mối quan hệ gần gũi và thường xuyên tương tác nhất.
- Loại nội dung: Facebook phân loại nội dung thành các dạng khác nhau như bài viết dạng văn bản, ảnh, video, live stream… Dựa vào dữ liệu thu thập được, Facebook sẽ dự đoán những nội dung mà bạn có khả năng quan tâm và tương tác cao. Ví dụ nếu bạn thường xuyên like, comment vào các nội dung dạng video thì News Feed của bạn sẽ ưu tiên hiển thị nhiều video hơn so với ảnh hoặc bài viết.
- Tính mới và độ phổ biến: Facebook ưu tiên hiển thị những bài viết mới nhất. Tuy nhiên, nếu một bài viết cũ nhận được nhiều tương tác thì vẫn có thể được đẩy lên đầu News Feed.
- Cài đặt News Feed: Bạn có thể tùy chỉnh nội dung hiển thị trên News Feed của mình bằng cách vào phần Cài đặt, chọn Bảng Feed > Yêu thích > Quản lý mục Yêu thích và thêm người hoặc page để ưu tiên hiển thị bài viết từ những đối tượng này.
- Sở thích người dùng: Facebook cũng sẽ cố gắng phân tích sở thích và mối quan tâm của người dùng dựa trên các hành vi trong quá khứ, từ đó đề xuất các nội dung tương tự.
Facebook dự đoán hành vi người dùng dựa trên yếu tố nào?
Để hiển thị nội dung phù hợp với sở thích và nhu cầu của người dùng trên News Feed, Facebook sử dụng thuật toán dự đoán hành vi dựa trên các yếu tố sau:
- Tác giả bài đăng: Mức độ tương tác (like, chia sẻ, bình luận) của người dùng với nội dung từ người đăng hoặc fanpage đó trong quá khứ.
- Loại nội dung: Tần suất người dùng tương tác với các loại nội dung tương tự (hình ảnh, video, liên kết) trước đây.
- Mức độ thu hút: Dựa trên số lượng like, chia sẻ, bình luận của bài đăng.
- Thời điểm đăng bài: Dựa trên thời gian truy cập gần đây của người dùng, điều này giúp News Feed Facebook luôn hiển thị tin tức mới nhất.
Sau khi đánh giá các yếu tố trên, Facebook sẽ gán cho mỗi bài đăng một “điểm tương thích” riêng biệt cho từng người dùng. Điểm số này phản ánh mức độ quan tâm của họ đối với bài đăng. Facebook sẽ sắp xếp thứ tự các nội dung hiển thị trên News Feed dựa trên điểm tương thích này.
Cách thuật toán Facebook phân phối nội dung trên News Feed
Là mạng xã hội phổ biến nhất hiện nay, Facebook luôn chú trọng vào việc tối ưu hóa trải nghiệm người dùng, đặc biệt là cách thức hiển thị nội dung trên News Feed. Mỗi khi mở ứng dụng, thuật toán của Facebook sẽ thực hiện 4 bước dưới đây để lựa chọn và hiển thị những nội dung tốt nhất cho bạn:
Bước 1: Phân tích kho nội dung
Facebook sở hữu Kho nội dung (Inventory) khổng lồ, nơi chứa đựng vô số bài đăng được chia sẻ bởi bạn bè và các fanpage, group mà người dùng thích, theo dõi. Facebook sẽ thu thập tất cả dữ liệu và phân loại chúng để hiển thị phù hợp với từng loại Feed (News Feed thông thường, Video Feed,…).
Ví dụ: Nếu lướt News Feed thông thường thì bạn có thể bắt gặp các bài đăng từ bạn bè, trang đã thích, nhóm đã tham gia… Còn nếu lướt Video Feed thì bạn sẽ thấy những video hấp dẫn và thu hút từ mọi người dùng trên thế giới.
Bước 2: Xem xét các yếu tố có trong nội dung
Tại bước này, Facebook sẽ phân tích hàng trăm nghìn tín hiệu từ kho nội dung khổng lồ ở trên. Dưới đây là những yếu tố mà Facebook sẽ xem xét:
- Ai là người đăng bài viết này?
- Bài viết được đăng tải khi nào?
- Bài viết nhận được bao nhiêu lượt tương tác (like, share, comment)?
- Nội dung bài viết thuộc chủ đề gì?
- Mức độ tương tác của bạn với tài khoản đăng bài viết như thế nào?
Bước 3: Dự đoán hành vi người dùng
Thuật toán của Facebook sẽ sử dụng các tín hiệu thu thập được ở bước 2 để dự đoán khả năng bạn tương tác với nội dung. Đây là một yếu tố quan trọng giúp Facebook đánh giá mức độ ý nghĩa của bài đăng. Dưới đây là những hành vi mà Facebook sẽ dự đoán:
- Bạn có thể nhấn thích bài viết không?
- Bạn có muốn để lại bình luận cho bài viết không?
- Bạn có muốn xem video đến hết không?
- Bạn có thấy bài viết này hữu ích không?
Bước 4: Xếp hạng bằng điểm số
Giai đoạn cuối cùng của thuật toán Facebook là “chấm điểm” cho tất cả nội dung trong kho dữ liệu khổng lồ. Mỗi nội dung sẽ được gán một điểm số, dự đoán mức độ quan tâm của người dùng đối với nội dung đó. Dựa vào các tín hiệu thu thập được trước đó, thuật toán sẽ tính toán các khả năng sau:
- Khả năng người dùng nhấp chuột vào nội dung.
- Khả năng người dùng dành thời gian đọc bài đăng.
- Khả năng người dùng thích, bình luận và chia sẻ bài đăng.
- Khả năng người dùng tìm thấy thông tin hữu ích trong bài đăng.
- Khả năng bài đăng thu hút lượt số lượng nhấp chuột vào.
Facebook áp dụng quy trình 4 bước này cho tất cả nội dung bạn thấy trên News Feed, bao gồm bài viết, video và story. Quá trình này dường như chỉ diễn ra trong chớp mắt, mỗi khi truy cập Facebook, thuật toán sẽ thực hiện lại quy trình này để đảm bảo hiển thị nội dung phù hợp nhất với sở thích của bạn.
Cách “làm sạch” News Feed Facebook dễ dàng
News Feed Facebook được cá nhân hóa để mang đến trải nghiệm tối ưu cho mỗi người dùng. Bạn hoàn toàn có thể chủ động điều chỉnh nội dung hiển thị để phù hợp với sở thích và nhu cầu của bản thân. Dưới đây là một số cách đơn giản để “làm sạch” News Feed của bạn:
Ẩn bài viết (Hide post)
Facebook cung cấp tính năng “Ẩn bài đăng” giúp người dùng kiểm soát nội dung hiển thị trên dòng thời gian của mình. Với chức năng này, bạn có thể ẩn các bài viết cụ thể từ một người dùng, trang hoặc nhóm không muốn hiển thị mà không phải xóa hay bỏ theo dõi họ.
Cách thực hiện vô cùng đơn giản, bạn chỉ cần nhấp vào dấu 3 chấm ngang “…” ở góc phải bài viết muốn ẩn, sau đó chọn “Ẩn bài viết“. Bài viết sẽ không còn hiển thị trên News Feed của bạn và đồng thời Facebook sẽ hạn chế hiển thị những bài viết tương tự trong tương lai.
Trong trường hợp bạn nhận thấy bài viết là tin rác (spam), hãy sử dụng tính năng “Báo cáo bài viết” để gửi phản hồi cho Facebook. Cách thực hiện tương tự như thao tác ẩn nhưng hãy chọn “Báo cáo bài viết” và lựa chọn lý do báo cáo phù hợp. Facebook sẽ xem xét phản hồi của bạn và có biện pháp hạn chế hiển thị những thông tin tương tự trên News Feed.
Bỏ theo dõi (Unfollowing)
Đôi khi bạn gặp phải trường hợp một số người bạn trên Facebook thường xuyên chia sẻ những nội dung không phù hợp hoặc gây khó chịu. Tuy nhiên vì một số lý do, bạn không thể hủy kết bạn (Unfriend) với họ.
Lúc này, tính năng “Bỏ theo dõi” (Unfollowing) sẽ trở thành giải pháp hữu ích để giải quyết vấn đề này. Để thực hiện bỏ theo dõi, bạn cần truy cập vào trang Facebook cá nhân của người đó, sau đó nhấn vào mục Bạn bè > Bỏ theo dõi.
Tùy chỉnh quảng cáo
Theo mặc định, Facebook sẽ hiển thị một số lượng quảng cáo (ads) nhất định trên News Feed dựa trên tương tác của người dùng và bạn bè với các nội dung có liên quan tới quảng cáo. Tuy nhiên, đôi khi có những quảng cáo không phù hợp xuất hiện và gây khó chịu cho người dùng. Để giải quyết tình trạng này, bạn có thể sử dụng tính năng tùy chỉnh quảng cáo theo 2 cách dưới đây để chỉ hiển thị nội dung phù hợp với nhu cầu:
Cách 1
- Nhấp vào ảnh đại diện của bạn ở góc trên bên phải Facebook.
- Chọn “Cài đặt & quyền riêng tư“, sau đó nhấp vào “Cài đặt“.
- Nhấp vào “Trung tâm tài khoản” rồi chọn “Tùy chọn quảng cáo“.
Nếu bạn không truy cập được phần Cài đặt trong Trung tâm tài khoản, hãy thử phương pháp tiếp theo.
Cách 2
- Nhấp vào ảnh đại diện của bạn ở góc trên bên phải Facebook.
- Chọn “Cài đặt & quyền riêng tư“, sau đó nhấp vào “Cài đặt“.
- Nhấp vào “Quảng cáo” ở menu bên trái.
Tại đây, bạn có thể xem danh sách các quảng cáo đã nhìn thấy gần đây và chọn ẩn quảng cáo về chủ đề không muốn xem. Điều này sẽ ảnh hưởng đến loại quảng cáo bạn nhìn thấy nhưng không ảnh hưởng đến tổng số lượng quảng cáo hiển thị trên News Feed của bạn.
Phân nhóm bạn bè bằng tính năng Interest List
Interest List là một tính năng rất hữu ích hỗ trợ cho việc quản lý luồng tin News Feed, đặc biệt khi bạn có số lượng bạn bè và trang theo dõi lớn. Tính năng này giúp bạn sắp xếp bạn bè vào các nhóm riêng biệt, dựa trên sở thích, mối quan hệ hay mức độ tương tác. Nhờ vậy, bạn có thể dễ dàng theo dõi tin tức từ những người quan trọng và lọc bớt thông tin không cần thiết.
Facebook cung cấp sẵn một số danh sách Interest List như:
- Gia đình (Family): Dành cho những người thân yêu trong gia đình.
- Bạn thân (Close Friends): Gồm những người bạn thiết, bạn muốn chia sẻ mọi khoảnh khắc thường xuyên.
- Hạn chế (Restricted): Người trong nhóm này chỉ xem được thông tin bạn chia sẻ ở chế độ Public hoặc khi bạn tag họ.
- Người quen (Acquaintances): Dành cho những người bạn muốn giữ liên lạc nhưng không muốn tin tức của họ xuất hiện thường xuyên trên News Feed.
Để bắt đầu phân nhóm bạn bè bằng tính năng này, bạn thực hiện theo các bước sau:
- Truy cập Interest List theo đường link sau: https://www.facebook.com/bookmarks/lists.
- Nhấn “Tạo danh sách“, đặt tên cho list và nhấn “Xác nhận“.
- Chọn mục “Danh sách tùy chỉnh“, tìm nhóm bạn vừa tạo và nhấp “Thêm bạn bè“.
- Chọn bạn bè bạn muốn thêm vào nhóm và nhấn “Lưu“.
Câu hỏi thường gặp
News Feed xác định nội dung thú vị nhất trên Facebook như thế nào?
News Feed sử dụng thuật toán để xác định những bài đăng nào sẽ hiển thị trên trang chủ của bạn, dựa trên các yếu tố như số lượng lượt thích, bình luận, người đăng bài, thời điểm đăng… Tuy nhiên, nếu cảm thấy News Feed hiện tại không hiển thị nội dung mà bạn quan tâm hoặc xuất hiện quá nhiều nội dung bạn không thích thì có thể điều chỉnh cài đặt News Feed sao cho phù hợp với sở thích.
Vì sao News Feed hiển thị bài đăng của những người không phải bạn bè?
Có nhiều lý do khiến News Feed của bạn hiển thị bài đăng của những người không phải bạn bè:
Bạn bè chung: Đây là lý do phổ biến nhất. Nếu bạn bè của bạn tương tác với bài đăng của người lạ (thích, bình luận, chia sẻ), bài đăng đó có thể xuất hiện trên News Feed của bạn.
Cài đặt quyền riêng tư: Nếu người lạ đăng bài ở chế độ công khai hoặc “Bạn của bạn bè“, bạn có thể nhìn thấy bài đăng của họ ngay cả khi không trực tiếp kết bạn.
Nhóm chung: Nếu bạn tham gia cùng nhóm với người lạ, bạn có thể nhìn thấy bài đăng của họ trong nhóm.
Gợi ý của Facebook: Facebook sử dụng thuật toán để dự đoán và gợi ý những người, bài đăng mà bạn có thể quan tâm.
Quảng cáo được nhắm mục tiêu: Facebook có thể hiển thị quảng cáo từ các doanh nghiệp hoặc tổ chức mà họ cho rằng bạn có thể quan tâm.
Tại sao story của người chưa chấp nhận yêu cầu kết bạn lại hiển thị trên News Feed của bạn?
Có hai lý do chính khiến story của người chưa chấp nhận yêu cầu kết bạn lại hiển thị trên News Feed của bạn:
Story được đặt ở chế độ công khai:Khi người đó đăng story ở chế độ công khai, nghĩa là bất kỳ ai cũng có thể xem được story đó, kể cả những người không kết bạn với họ. Do đó, nếu bạn đã gửi lời mời kết bạn mà chưa được chấp nhận thì vẫn có thể thấy story nếu họ đăng ở chế độ này.
Bạn đã tương tác với họ trước đây: Facebook có thể hiển thị story của những người bạn đã tương tác trước đây ngay cả khi chưa kết bạn với họ. Ví dụ, nếu bạn đã bình luận hoặc thích bài đăng của họ trong quá khứ, Facebook có thể cho rằng bạn có thể quan tâm đến story của họ và hiển thị chúng trên News Feed.
Nếu bạn không muốn thấy story của người chưa kết bạn, bạn có thể nhấp vào biểu tượng ba chấm trên story của người đó và chọn “Tạm ẩn story“.
Tại sao người chưa được chấp nhận kết bạn có thể thấy status của bạn trên News Feed của họ?
Trong những trường hợp dưới đây, những người chưa được chấp nhận kết bạn có thể thấy status của bạn trên News Feed của họ:
Bạn đã đặt chế độ công khai cho bài viết: Khi bạn đăng bài viết với chế độ công khai thì bất kỳ ai cũng có thể xem bài viết đó, bao gồm cả những người chưa kết bạn với bạn. Nếu bạn không muốn họ xem bài viết của mình thì có thể vào phần cài đặt và “Chỉnh sửa quyền riêng tư” thành “Bạn bè” hoặc “Chỉ mình tôi” để giới hạn người xem bài viết.
Người đó đã theo dõi bạn: Trên Facebook, người dùng có thể theo dõi bạn bè và những người khác mà họ quan tâm mà không cần kết bạn. Khi một người theo dõi bạn, họ sẽ thấy bài viết của bạn xuất hiện trên News Feed nếu bài viết đó được đặt chế độ công khai hoặc cho phép người theo dõi xem.
Bạn đã chia sẻ bài viết với một nhóm hoặc trang mà người đó là thành viên: Nếu bạn chia sẻ bài viết vào một nhóm hoặc trang mà người đó là thành viên, họ sẽ có thể xem bài viết đó ngay cả khi chưa trở thành bạn bè.
Người đó đã từng tương tác với bạn trước đây: Facebook có thể hiển thị bài viết cho những người đã từng tương tác với bạn trước đây, chẳng hạn như thích hoặc bình luận trên bài viết của bạn.
Khi bạn bè đăng status trên timeline của bạn, thì ai có thể nhìn thấy status đó trên News Feed của họ?
Điều này sẽ phụ thuộc vào cài đặt quyền riêng tư của bạn cho bài đăng đó. Bạn có thể chọn chia sẻ bài đăng với:
Công khai: Bất kỳ ai, bao gồm cả những người không kết bạn với bạn trên Facebook đều có thể nhìn thấy bài đăng trên News Feed của họ.
Bạn bè: Chỉ những người bạn của bạn trên Facebook mới có thể nhìn thấy bài đăng.
Bạn bè cụ thể: Bạn có thể chọn lọc những người cụ thể (hoặc nhóm người) có thể nhìn thấy bài đăng.
Bạn bè ngoại trừ: Loại trừ một số người bạn nhất định, không để họ nhìn thấy bài đăng.
Chỉ mình tôi: Chỉ bạn mới có thể nhìn thấy bài đăng.
Lời kết
Như vậy, bài viết đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về News Feed là gì và cách thuật toán Facebook phân phối nội dung trên News Feed. Mong rằng với những thông tin này, bạn có thể chủ động hơn trong việc tiếp cận thông tin mà mình quan tâm và hạn chế việc bỏ lỡ những nội dung quan trọng. Đừng quên theo dõi các bài viết tiếp theo của Vietnix để cập nhật thêm nhiều kiến thức hay và bổ ích về Facebook và các nền tảng mạng xã hội khác.