Bảo mật mạng không dây là một yếu tố quan trọng đối với cả cá nhân và doanh nghiệp. Sự ra đời của WPA3 giúp người dùng nâng cao độ an toàn và bảo vệ thông tin cá nhân của mình tốt hơn. Cùng tôi tìm hiểu chi tiết lợi ích của WPA3 là gì, các hình thức bảo mật WPA3 trên router trong bài viết sau.
WPA3 là gì?
WPA3 (Wi-Fi Protected Access 3) là một tiêu chuẩn bảo mật được Wi-Fi Alliance giới thiệu vào năm 2018, nhằm kiểm soát việc kết nối đến mạng Wifi bằng cách sử dụng mật khẩu. So với thế hệ tiền nhiệm WPA2, WPA3 cung cấp các cải tiến quan trọng về bảo mật mạng, bao gồm khả năng chống lại các cuộc tấn công từ hacker và tăng cường bảo vệ dữ liệu cho người dùng.
Lợi ích của WPA3
Việc sử dụng tiêu chuẩn Wi-Fi WPA3 mang lại cho bạn lợi ích lớn trong các lĩnh vực sau:
- Bảo vệ chống lại các cuộc tấn công Brute-Force: Sử dụng giao thức SAE (Simultaneous Authentication of Equals), WPA3 cung cấp một phương thức bắt tay an toàn hơn khi thiết bị kết nối đến điểm truy cập, giúp ngăn chặn các cuộc tấn công cài đặt lại khóa.
- Bảo mật cao cấp cho môi trường doanh nghiệp: WPA3-Enterprise cung cấp mã hóa 192-bit, nâng cao mức độ bảo mật cho các môi trường kinh doanh, đảm bảo an toàn dữ liệu ở mức cao nhất.
- Cải thiện việc kết nối thiết bị Wi-Fi: Quy trình thêm thiết bị IoT trở nên đơn giản và an toàn hơn nhờ vào DPP (Device Provisioning Protocol), giúp dễ dàng kết nối thêm thiết bị mới.
- Tăng cường bảo mật cho mạng công cộng: Sử dụng OWE (Opportunistic Wireless Encryption), WPA3 bảo vệ người dùng trên các mạng công cộng bằng cách mã hóa kết nối, đảm bảo độ an toàn dữ liệu.
Ưu và nhược điểm của WPA3
Độ bảo mật cao hơn, có khả năng chống lại các cuộc tấn công mạng hiệu quả.
Hỗ trợ tốt cho các thiết bị IoT.
Cải thiện tính năng kết nối dễ dàng và nhanh chóng với các thiết bị mới.
Không hoàn toàn miễn nhiễm với các lỗ hổng bảo mật. Ví dụ, một kẻ tấn công có thể khôi phục mật khẩu của mạng Wi-Fi nếu họ ở trong phạm vi của nạn nhân, từ đó cho phép truy cập và đánh cắp dữ liệu mà WPA3 đang mã hóa.
Các thiết bị quá cũ hoặc không tương thích với các giao thức WPA 3 cũng có thể gặp khó khăn khi kết nối.
Các hình thức bảo mật WPA3
Các hình thức bảo mật của WPA3 phổ biến hiện nay bao gồm:
- WPA3-Personal (WPA3-SAE): Tập trung vào việc nâng cao bảo mật cho người dùng cá nhân. Nó sử dụng SAE để cung cấp một lớp bảo mật mạnh mẽ hơn so với WPA2, thậm chí ngay cả khi sử dụng mật khẩu đơn giản. Chế độ này cho phép người dùng chọn mật khẩu dễ nhớ mà vẫn đảm bảo an toàn nhờ vào cơ chế perfect forward secrecy, bảo vệ luồng dữ liệu khỏi các cuộc tấn công.
- WPA3-Enterprise: Được xây dựng dựa trên nền tảng của WPA2-Enterprise, nhưng chế độ doanh nghiệp yêu cầu sử dụng Protected Management Frames (PMF) cho tất cả các kết nối WPA3. Chế độ này cung cấp nhiều phương thức Extensible Authentication Protocol (EAP) để xác thực, bao gồm mã hóa xác thực 128-bit, khóa xác thực 256-bit và bảo vệ khung quản lý 128-bit, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các môi trường doanh nghiệp.
- Wi-Fi Enhanced Open: Là chế độ bổ sung nhằm tăng cường quyền riêng tư cho các mạng mở. Chế độ này ngăn chặn việc nghe lén thụ động bằng cách mã hóa lưu lượng truy cập ngay cả khi không sử dụng mật khẩu. Nó sử dụng mã hóa 256-bit, xác thực và tạo khóa WPA3 384-bit, cùng với bảo vệ khung quản lý 256-bit, giúp bảo vệ thông tin người dùng trong các môi trường mạng không bảo mật.
Cách bật WPA3 trên Router
Việc kết nối vào mạng Wi-Fi được bảo vệ bằng WPA3 tương tự như việc kết nối vào bất kỳ mạng Wi-Fi nào đều yêu cầu mật khẩu. Bạn chỉ cần lưu ý rằng router của mình hỗ trợ WPA3 và giao thức bảo mật đã được thiết lập là WPA3.
Các bước cụ thể để kích hoạt WPA3 có thể thay đổi tùy theo nhà sản xuất router. Thông thường, bạn cần truy cập cài đặt của router Wi-Fi bằng cách nhập địa chỉ IP của mạng vào thanh địa chỉ trình duyệt.
Khi cửa sổ đăng nhập xuất hiện, bạn nhập tên người dùng và mật khẩu của router, tìm mục có tên là Wi-Fi hoặc Wireless. Ở đây, bạn có thể thay đổi mật khẩu Wi-Fi của mình, tìm mục có tên là Authentication Method, nơi bạn có thể đặt giao thức mà router sử dụng. Nếu bạn thấy Wi-Fi chưa được đặt thành tùy chọn an toàn nhất thì chuyển đổi sang WPA3.
So sánh WPA3 với WPA2 chi tiết
WPA (Wi-Fi Protected Access) là giao thức bảo mật Wi-Fi sử dụng các phương pháp mã hóa mạnh mẽ, quản lý khóa tự động với TKIP, áp dụng tiêu chuẩn mã hóa dữ liệu tiên tiến AES. Đây là chuẩn bảo mật được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống an ninh mạng gia đình và mạng doanh nghiệp.
WPA2/ WPA3 Personal hay Enterprise là những phiên bản nâng cấp của giao thức bảo mật WPA, giúp bảo vệ thông tin và dữ liệu cá nhân. Điểm khác nhau của WPA3 so với WPA2 cụ thể như sau:
- Giao thức SAE: WPA3 sử dụng Simultaneous Authentication of Equals (SAE) để tạo ra một quá trình kết nối an toàn hơn giữa thiết bị mạng và điểm truy cập không dây. Giao thức này cung cấp bảo mật tốt hơn ngay cả khi mật khẩu người dùng yếu, vượt trội hơn so với WPA2.
- Mã hóa dữ liệu cá nhân: Thay vì sử dụng một mật khẩu chung khi đăng nhập vào mạng công cộng như WPA2, WPA3 sử dụng Device Provisioning Protocol (DPP) để đăng ký thiết bị mới. Người dùng có thể thêm thiết bị vào mạng bằng cách sử dụng thẻ giao tiếp gần hoặc mã QR. WPA3 cũng tăng cường mã hóa bằng cách sử dụng GCMP-256, thay vì mã hóa 128-bit của WPA2.
- Bảo vệ chống lại tấn công brute-force: WPA3 ngăn chặn các cuộc tấn công đoán mật khẩu ngoại tuyến bằng cách yêu cầu người dùng tương tác trực tiếp với thiết bị Wifi mỗi khi muốn thử đoán mật khẩu. Điều này làm giảm thiểu nguy cơ từ các cuộc tấn công brute-force, trong khi đó WPA2 dễ bị tấn công do thiếu mã hóa và bảo mật trong các mạng công cộng mở.
- Khóa phiên lớn hơn: WPA3 hỗ trợ các khóa phiên có kích thước lớn hơn, lên đến 192-bit, đặc biệt hữu ích trong các môi trường doanh nghiệp, đảm bảo an toàn dữ liệu cao hơn.
- Mã hóa: WPA3 cải tiến mã hóa với việc sử dụng GCMP, gia tăng độ an toàn cao hơn so với Advanced Encryption Standard (AES) được sử dụng trong WPA2.
Khi nào bạn nên sử dụng tiêu chuẩn WPA3?
Công nghệ Wi-Fi WPA3 nên được sử dụng khi bạn muốn đảm bảo an toàn tối đa cho mạng không dây của mình, đặc biệt là khi sử dụng các thiết bị IoT hoặc khi xử lý các dữ liệu nhạy cảm. Nếu bạn có nhiều thiết bị hỗ trợ WPA3, việc nâng cấp lên chuẩn bảo mật này là cần thiết để tận dụng các lợi ích bảo mật mà nó mang lại. Trong môi trường doanh nghiệp, WPA3-Enterprise cũng là lựa chọn lý tưởng để bảo vệ thông tin quan trọng và duy trì tính bảo mật cao.
Câu hỏi thường gặp
Wpa3-personal là gì? Wpa3 SAE?
WPA3-Personal hay WPA3-SAE là phiên bản dành cho người dùng cá nhân, tập trung vào việc bảo mật mạng Wifi bằng mã hóa SAE (Simultaneous Authentication of Equals). SAE cung cấp mức độ bảo mật cao hơn, ngay cả khi người dùng sử dụng một mật khẩu đơn giản.
Wpa3 transition là gì?
WPA3 Transition Mode là một tính năng trong tiêu chuẩn bảo mật WPA3 (Wi-Fi Protected Access 3), được thiết kế để làm cho quá trình chuyển đổi từ WPA2 sang WPA3 trở nên dễ dàng và mượt mà hơn. Tính năng này cho phép một mạng Wi-Fi hỗ trợ cả WPA2 và WPA3 cùng lúc, giúp các thiết bị tương thích với WPA3 có thể kết nối với mức độ bảo mật cao hơn, trong khi các thiết bị chỉ hỗ trợ WPA2 vẫn có thể kết nối bình thường.
Wpa2-personal là gì? WPA2-PSK là gì?
WPA2-Personal là phiên bản bảo mật Wi-Fi sử dụng mã hóa AES và PSK để bảo vệ mạng. Còn WPA2-PSK viết tắt của Pre-Shared Key là phương thức xác thực sử dụng khóa chia sẻ trước để bảo mật. Đây là chế độ Cá nhân dành cho mạng gia đình và văn phòng nhỏ. Bộ định tuyến Wifi sẽ mã hóa lưu lượng mạng bằng một khóa – được tạo ra từ mật khẩu Wi-Fi mà bạn đã thiết lập sẵn.
Có nên nâng cấp lên WPA3 không?
Nếu thiết bị của bạn hỗ trợ WPA3, việc nâng cấp lên chuẩn này là một quyết định thông minh, bởi độ bảo mật vượt trội so với WPA2. Tuy nhiên, việc chuyển đổi từ WPA2 sang WPA3 cần được thực hiện một cách có kế hoạch, cân nhắc chi phí bổ sung cho việc cập nhật thiết bị Wi-Fi hoặc phần mềm. Trước khi chuyển sang WPA3, bạn có thể tăng cường bảo mật cho mạng Wi-Fi của mình bằng cách cài đặt các bản vá bảo mật mới nhất hoặc sử dụng mật khẩu phức tạp hơn.
Liệu tôi có thể sử dụng mã hóa WPA 3 nếu router của tôi hỗ trợ WPA3 nhưng điện thoại của tôi chỉ hỗ trợ WPA2?
Câu trả lời là không, vì WPA3 yêu cầu cả máy khách và router phải hỗ trợ tiêu chuẩn này để có thể sử dụng. Chúng tôi đề xuất bạn cài đặt chế độ bảo mật của router thành WPA2-PSK thông qua giao diện cài đặt trong trường hợp này.
Tôi phải làm gì nếu điện thoại của tôi hỗ trợ WPA3 nhưng laptop của tôi chỉ hỗ trợ WPA2/WPA/WEP?
Theo lý thuyết, router và máy khách sử dụng các chế độ mã hóa khác nhau sẽ không thể truyền tải dữ liệu cho nhau. Do đó, bạn nên lựa chọn các loại thiết bị router có tích hợp sẵn chế độ bảo mật WPA3/WPA2-MIX để truyền tải dữ liệu cho cả máy khách sử dụng WPA2 và WPA3
Tôi có cần mua router mới để sử dụng Wi-Fi WPA3?
Nếu router hiện tại của bạn không hỗ trợ WPA3, việc mua một router mới là cần thiết để tận dụng các tính năng bảo mật tiên tiến mà chuẩn này cung cấp. Nếu router của bạn tương thích, bạn chỉ cần nâng cấp firmware để sử dụng WPA3 với các thiết bị hỗ trợ, mà không cần phải mua router mới.
Lời kết
Trên đây là những thông tin giúp bạn giải đáp WPA3 là gì cũng như ưu nhược điểm của chuẩn bảo mật Wi-Fi này. Nhìn chung, WPA3 mang lại nhiều lợi ích cho cả cá nhân và doanh nghiệp, giúp bảo vệ dữ liệu, duy trì an toàn mạng. Bạn có thể theo dõi thêm blog Vietnix để có thêm các kiến thức hữu ích khác liên quan đến lĩnh vực kết nối, bảo mật mạng và thiết bị.
