DAS (Direct Attached Storage) là hệ thống lưu trữ dữ liệu kỹ thuật số được kết nối trực tiếp với máy tính hoặc máy chủ mà không thông qua mạng. Bài viết này mình sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về DAS từ định nghĩa, bản chất, cách thức hoạt động, ưu nhược điểm, đến các vấn đề bảo mật và so sánh sự khác biệt giữa DAS và NAS/SAN.
Những điểm chính
- Định nghĩa DAS: Nắm được DAS là gì và bản chất kết nối trực tiếp, cục bộ của hệ thống lưu trữ này.
- Cách thức hoạt động: Hiểu rõ cách thức DAS kết nối, nhận diện và xử lý dữ liệu trực tiếp trên máy chủ.
- Ưu và nhược điểm: Cân nhắc ưu điểm về hiệu suất cho máy chủ đơn lẻ và nhược điểm về khả năng chia sẻ, mở rộng để có cái nhìn tổng quan.
- Vấn đề bảo mật: Nhận diện các rủi ro bảo mật tiềm ẩn của DAS và biện pháp để bảo vệ dữ liệu.
- Phân biệt với NAS và SAN: Phân biệt rõ DAS với NAS và SAN, giúp bạn chọn lựa giải pháp lưu trữ tối ưu cho từng nhu cầu cụ thể.
- Giải pháp Vietnix: Khám phá giải pháp lưu trữ linh hoạt, an toàn và hiệu năng cao từ Vietnix như một lựa chọn thay thế vượt trội cho DAS truyền thống.
- Giải đáp thắc mắc (FAQ): Nhận được câu trả lời cho các câu hỏi thường gặp về DAS, ứng dụng và lựa chọn giải pháp phù hợp.
DAS là gì?
DAS (Direct Attached Storage) là một thiết bị lưu trữ dữ liệu kỹ thuật số hiện đại, được kết nối trực tiếp với máy tính cá nhân, máy trạm hoặc máy chủ thông qua các loại cáp như USB, SATA, SAS hoặc SCSI, mà không cần thông qua mạng máy tính.
Với DAS, chỉ máy tính hoặc máy chủ được kết nối trực tiếp mới có thể truy cập dữ liệu trên thiết bị này; các thiết bị khác muốn truy cập phải thông qua máy chủ trung gian. DAS thường được sử dụng cho nhu cầu lưu trữ đơn giản, hiệu suất cao và chi phí hợp lý trong cả môi trường cá nhân lẫn doanh nghiệp nhỏ.
Bản chất Direct Attached Storage (DAS)
DAS là loại hình lưu trữ dữ liệu mà thiết bị lưu trữ như ổ cứng HDD, ổ SSD,… được kết nối trực tiếp với bo mạch chủ của một máy tính hoặc máy chủ. Kết nối này thường thông qua các giao tiếp như SATA, SAS hoặc các cổng ngoại vi tốc độ cao như USB, Thunderbolt. Đặc điểm cốt lõi của DAS là dữ liệu trên đó thường chỉ có thể được truy cập bởi chính máy tính/máy chủ mà nó được gắn vào. DAS không có cơ chế chia sẻ dữ liệu qua mạng tích hợp sẵn như các giải pháp lưu trữ mạng khác.
Ví dụ phổ biến nhất của DAS chính là ổ cứng gắn trong máy tính để bàn, laptop của bạn, hoặc một ổ cứng gắn ngoài kết nối qua cổng USB.
Cách thức hoạt động của DAS
Dưới đây là nguyên lý hoạt động của DAS, giúp bạn hiểu rõ cách thức thiết bị lưu trữ này kết nối và xử lý dữ liệu trực tiếp trên máy tính hoặc máy chủ.
Bước 1: Kết nối lưu trữ trực tiếp
Thiết bị DAS như ổ cứng HDD, SSD, ổ đĩa ngoài hoặc hộp đựng ổ đĩa,… được kết nối vật lý trực tiếp với một máy tính, server hoặc máy trạm thông qua các giao diện như USB, SATA, SAS, SCSI, Thunderbolt, eSATA… Tùy thuộc vào loại thiết bị và mục đích sử dụng, giao diện này quyết định tốc độ và hiệu suất truyền dữ liệu.
Bước 2: Nhận diện thiết bị lưu trữ
Sau khi kết nối, hệ điều hành trên máy tính sẽ nhận diện và gán thiết bị DAS giống như một ổ đĩa nội bộ hoặc thiết bị ngoại vi thông thường. Thiết bị này sau đó được mount và trở thành một không gian lưu trữ riêng biệt cho máy tính hoặc server đó.
Bước 3: Truy cập và xử lý dữ liệu
Khi người dùng hoặc ứng dụng cần thao tác với dữ liệu, máy tính sẽ trực tiếp gửi các lệnh truy xuất như đọc, ghi hoặc chỉnh sửa dữ liệu tới thiết bị DAS thông qua giao thức truyền thông tương ứng, ví dụ giao thức SCSI hoặc NVMe. Thiết bị DAS sẽ thực hiện các thao tác này và truyền lại dữ liệu theo yêu cầu.
Bước 4: Lưu trữ độc lập, kiểm soát riêng biệt
Điểm đặc trưng của DAS là dữ liệu chỉ có thể được truy cập trực tiếp bởi máy tính mà thiết bị được kết nối. Nếu máy tính khác muốn sử dụng dữ liệu từ DAS, phải thông qua các phương thức chia sẻ mạng hoặc phần mềm chuyên dụng để truy cập gián tiếp, vì dữ liệu không được phân phối tự động qua mạng.
Bước 5: Lưu cache và bảo trì
Ngoài ra, một số thiết bị DAS và hệ điều hành có thể sử dụng bộ nhớ đệm để tăng hiệu suất truy cập dữ liệu, đồng thời các thao tác bảo trì như sao lưu dữ liệu hay kiểm tra ổ đĩa được thực hiện trực tiếp trên máy chủ quản lý thiết bị DAS.
Ưu và nhược điểm của DAS
Dễ triển khai và cấu hình: Hầu hết các thiết bị DAS, như ổ cứng gắn trong hoặc ổ cứng di động, đều rất dễ cài đặt. Bạn chỉ cần cắm vào là chạy, không yêu cầu cấu hình mạng phức tạp nên phù hợp với những người dùng cá nhân hoặc các doanh nghiệp siêu nhỏ có nhu cầu lưu trữ đơn giản.
Hiệu suất cao (cho máy chủ kết nối): Vì dữ liệu được truyền trực tiếp giữa thiết bị lưu trữ và máy chủ, độ trễ thấp, giúp tốc độ truy xuất dữ liệu nhanh chóng cho chính máy chủ/máy tính đó.
Chi phí ban đầu thấp: So với việc đầu tư vào các hệ thống lưu trữ mạng phức tạp như NAS hoặc SAN, chi phí ban đầu cho DAS thường thấp hơn đáng kể cho nhu cầu lưu trữ cơ bản, đơn lẻ.
Khó khăn trong chia sẻ dữ liệu: Dữ liệu trên DAS gắn liền với một máy chủ cụ thể. Việc chia sẻ dữ liệu này cho các máy chủ hoặc người dùng khác thường phức tạp, không hiệu quả, hoặc phải thông qua chính máy chủ đó, dễ tạo ra tình trạng thắt cổ chai.
Quản lý phân tán: Mỗi hệ thống DAS phải được quản lý riêng lẻ. Nếu một tổ chức có nhiều máy chủ sử dụng DAS, việc quản lý, sao lưu và bảo trì sẽ trở nên cồng kềnh và tốn thời gian.
Khả năng mở rộng hạn chế: Việc tăng dung lượng lưu trữ của DAS phụ thuộc vào số lượng khe cắm ổ đĩa hoặc cổng kết nối còn trống trên máy chủ. Khi đạt đến giới hạn vật lý, việc mở rộng thêm dung lượng sẽ rất khó khăn, có thể phải thay thế toàn bộ máy chủ.
Điểm lỗi đơn: Nếu máy chủ mà DAS được gắn vào gặp sự cố phần cứng hoặc lỗi hệ điều hành, toàn bộ dữ liệu trên DAS có thể không truy cập được.
Vấn đề bảo mật của DAS là gì?
Vấn đề bảo mật của DAS (Direct Attached Storage) nằm ở một số điểm chính sau:
- Quyền truy cập hạn chế và quản lý người dùng: Vì DAS chỉ được kết nối trực tiếp với một máy chủ hoặc máy tính duy nhất, việc kiểm soát quyền truy cập và giới hạn người dùng không được chia sẻ tự động như các hệ thống lưu trữ qua mạng (NAS, SAN). Nếu không quản lý chặt chẽ quyền người dùng, có thể xảy ra rủi ro lỏng lẻo quyền hoặc truy cập trái phép.
- Không có khả năng bảo vệ tập trung hay sao lưu tự động: DAS thiếu khả năng quản lý tập trung và các cơ chế sao lưu, phục hồi dữ liệu tự động như các hệ thống lưu trữ mạng, nên dữ liệu có nguy cơ bị mất nếu không được sao lưu thủ công hoặc qua các hệ thống khác.
- Không được bảo vệ khỏi các lỗ hổng phần mềm và phần cứng nếu không được cập nhật: Nếu hệ điều hành hay phần mềm quản lý DAS không được vá lỗi kịp thời, tin tặc có thể khai thác các điểm yếu để truy cập hoặc làm hỏng dữ liệu.
- Rủi ro mất mát vật lý: Vì DAS là thiết bị lưu trữ gắn trực tiếp, nếu thiết bị bị thất lạc, đánh cắp hoặc hư hỏng vật lý, dữ liệu sẽ dễ dàng bị mất hoặc bị đánh cắp nếu không được mã hóa.
- Thiếu phân đoạn mạng và hệ thống bảo vệ: Vì DAS kết nối trực tiếp, nó ít có khả năng được bảo vệ bằng các cơ chế phân đoạn mạng hay các biện pháp bảo vệ mạng nâng cao như firewall, do đó dễ bị tấn công hoặc truy cập trái phép nếu máy chủ bị tấn công.
Để bảo vệ dữ liệu trên DAS, người dùng nên:
- Thực hiện kiểm tra bảo mật thường xuyên, xác định lỗ hổng và cấu hình thiết bị đúng đắn.
- Thực hiện quản lý chặt chẽ quyền truy cập người dùng, hạn chế quyền không cần thiết.
- Ưu tiên cập nhật các bản vá phần mềm và hệ điều hành để ngăn chặn các lỗ hổng.
- Mã hóa dữ liệu lưu trữ để bảo vệ dữ liệu trong trường hợp mất thiết bị.
- Sao lưu dữ liệu thường xuyên và đảm bảo khả năng phục hồi khi có sự cố.
DAS khác NAS và SAN như thế nào?
Để lựa chọn giải pháp lưu trữ phù hợp, việc hiểu rõ sự khác biệt giữa DAS, NAS và SAN là rất quan trọng. DAS là giải pháp lưu trữ cơ bản nhất. NAS và SAN là các giải pháp lưu trữ qua mạng, được thiết kế để giải quyết những hạn chế của DAS, đặc biệt trong môi trường doanh nghiệp.
- DAS: DAS kết nối trực tiếp với một máy chủ. Dữ liệu được lưu trữ cục bộ và truy cập ở mức block.
- NAS: NAS là thiết bị lưu trữ được kết nối vào mạng LAN, thường qua cổng Ethernet, cung cấp khả năng lưu trữ tập trung và chia sẻ dữ liệu dưới dạng file thông qua các giao thức chia sẻ file như
SMB/CIFS(cho Windows) hoặcNFS(cho Linux/Unix). Nhiều người dùng và máy chủ có thể truy cập đồng thời vào dữ liệu trên NAS. Bạn có thể hình dung NAS như một “ổ cứng mạng” chuyên dụng. - SAN: SAN là một mạng lưu trữ chuyên dụng tốc độ cao, thường sử dụng công nghệ
Fibre ChannelhoặciSCSI. SAN cung cấp khả năng lưu trữ tập trung dưới dạng block, cho phép các máy chủ nhìn thấy vùng lưu trữ trên SAN như là ổ đĩa cục bộ của chính mình. SAN mang lại hiệu năng rất cao và thường được sử dụng cho các ứng dụng doanh nghiệp quan trọng, cơ sở dữ liệu lớn và môi trường ảo hóa.
Dưới đây là bảng so sánh tóm tắt:
| Tiêu chí | DAS | NAS | SAN |
|---|---|---|---|
| Cách kết nối | Trực tiếp với 1 server | Qua mạng LAN (Ethernet) | Qua mạng chuyên dụng (FC, iSCSI) |
| Kiểu truy cập | Block-level (chỉ cho server đó) | File-level | Block-level (cho nhiều server) |
| Chia sẻ dữ liệu | Rất hạn chế / Không trực tiếp | Dễ dàng, nhiều người dùng/server | Hiệu năng cao, nhiều server |
| Quản lý | Phi tập trung, quản lý riêng lẻ | Tập trung | Tập trung, thường phức tạp hơn |
| Đối tượng sử dụng | Cá nhân, server đơn lẻ, nhu cầu cơ bản | Gia đình, văn phòng nhỏ, doanh nghiệp nhỏ | Doanh nghiệp vừa và lớn, ứng dụng quan trọng |
| Chi phí | Thấp | Trung bình | Cao |
Vietnix – Giải pháp lưu trữ linh hoạt và an toàn
Dựa trên kinh nghiệm hỗ trợ hàng ngàn khách hàng từ cá nhân đến doanh nghiệp, Vietnix nhận thấy rằng đối với hầu hết các website, ứng dụng web và nhu cầu lưu trữ dữ liệu của doanh nghiệp hiện nay, DAS truyền thống không còn đáp ứng đủ các yêu cầu về tính linh hoạt, khả năng mở rộng, chia sẻ dữ liệu và tính sẵn sàng cao.
Vì vậy, Vietnix cung cấp các dịch vụ Hosting giá rẻ, VPS giá rẻ dựa trên hạ tầng lưu trữ tập trung, hiệu năng cao với ổ cứng NVMe SSD và kết nối mạng tốc độ lớn, tương tự NAS/SAN nhưng được tối ưu và quản lý dễ dàng. Khi sử dụng các dịch vụ lưu trữ từ Vietnix, bạn sẽ nhận được nhiều lợi ích vượt trội bao gồm:
- Tốc độ vượt trội: Đặc biệt với các gói dịch vụ sử dụng ổ cứng SSD NVMe trên VPS NVMe của Vietnix, mang lại tốc độ đọc/ghi dữ liệu cực nhanh.
- Linh hoạt và dễ mở rộng: Bạn có thể dễ dàng nâng cấp dung lượng lưu trữ, RAM, CPU khi nhu cầu phát triển, không bị giới hạn vật lý như DAS.
- Chia sẻ và truy cập từ xa an toàn: Dữ liệu trên máy chủ của bạn có thể được cấu hình để chia sẻ an toàn trong nội bộ hoặc truy cập từ bất kỳ đâu có Internet.
- Quản lý đơn giản: Vietnix cung cấp giao diện quản lý trực quan, giúp bạn dễ dàng thao tác mà không cần lo lắng về việc quản trị phần cứng vật lý.
- Hỗ trợ chuyên nghiệp 24/7 từ Vietnix: Đội ngũ kỹ thuật chuyên môn cao của Vietnix luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn giải quyết mọi vấn đề kỹ thuật.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://vietnix.vn/
- Hotline: 1800 1093
- Email: sales@vietnix.com.vn
- Địa chỉ: 265 Hồng Lạc, Phường Bảy Hiền, Thành Phố Hồ Chí Minh
Câu hỏi thường gặp
DAS có thể dùng cho website không?
Về lý thuyết, một website rất nhỏ, chạy trên một máy chủ duy nhất có thể sử dụng DAS. Tuy nhiên, đây không phải là giải pháp tối ưu cho hầu hết các website hiện đại. DAS hạn chế về khả năng chia sẻ tài nguyên, khó mở rộng và không được thiết kế cho việc xử lý nhiều lượt truy cập đồng thời qua mạng. Các giải pháp như Hosting Vietnix hoặc VPS Vietnix sẽ phù hợp và hiệu quả hơn nhiều cho website.
Khi nào thì nên dùng DAS thay vì NAS/SAN?
DAS phù hợp khi bạn chỉ cần lưu trữ dữ liệu cho một máy tính hoặc máy chủ duy nhất, không có nhu cầu chia sẻ dữ liệu qua mạng, ngân sách rất hạn chế và chấp nhận các nhược điểm về quản lý, khả năng mở rộng.
Lưu trữ trên Cloud Server của Vietnix có giống DAS không?
Hoàn toàn không. Cloud Server Vietnix sử dụng hệ thống lưu trữ mạng tập trung, hiệu năng cao (thường là các công nghệ lưu trữ tiên tiến như SAN hoặc kiến trúc phân tán tương đương, sử dụng ổ cứng NVMe SSD). Điều này cho phép dữ liệu được truy cập linh hoạt từ các máy chủ ảo, dễ dàng mở rộng tài nguyên, có tính sẵn sàng cao và được quản lý chuyên nghiệp bởi đội ngũ Vietnix. Đây là sự khác biệt căn bản so với tính chất cục bộ và nhiều hạn chế của DAS.
Tại sao các doanh nghiệp lớn thường không dùng DAS làm giải pháp lưu trữ chính?
Doanh nghiệp lớn có nhu cầu rất cao về khả năng chia sẻ dữ liệu giữa nhiều phòng ban và ứng dụng, yêu cầu quản lý tập trung, dễ dàng mở rộng quy mô lưu trữ, đảm bảo tính sẵn sàng cao liên tục và có kế hoạch khôi phục sau thảm họa.
DAS không thể đáp ứng được các yêu cầu phức tạp này. Họ thường lựa chọn các hệ thống SAN, NAS doanh nghiệp hoặc các giải pháp lưu trữ đám mây chuyên dụng.
DAS là giải pháp lưu trữ cục bộ, trực tiếp, phù hợp cho nhu cầu cá nhân hoặc máy chủ đơn lẻ. Tuy nhiên, so với NAS và SAN, DAS có những hạn chế về khả năng chia sẻ và mở rộng. Việc hiểu rõ DAS là gì và các giải pháp thay thế sẽ giúp bạn lựa chọn đúng phương án lưu trữ. Đối với website và ứng dụng hiện đại, các giải pháp lưu trữ tập trung, linh hoạt và an toàn như của Vietnix thường là lựa chọn tối ưu, đảm bảo hiệu suất và sẵn sàng cho sự phát triển.
