Trong Linux việc tìm kiếm folder hay file chiếm nhiều dung lượng là công việc quan trọng mà người quản trị server Linux cần quan tâm thực hiện. Việc tìm các file, folder không cần thiết và loại chúng ra khỏi ổ cứng của bạn là việc làm cần thiết và nên được làm định kỳ. Trong bài viết này, tôi sẽ hướng dẫn các bạn cài đặt ncdu để kiểm tra dung lượng ổ cứng trên VPS/server nhanh chóng nhất.
1. Cài đặt NCDU lên Linux
Ncdu (NCurse Disk Usage) là một công cụ phân tích tình trạng sử dụng ổ cứng dành cho Linux có giao diện ncurses. Ncdu thống kê dung lượng trên từng folder giúp người quản trị quản lý tốt dữ liệu trên ổ cứng. Bạn có thể dễ dàng cài đặt NCDU trên Ubuntu hay CentOS chỉ bằng một dòng lệnh duy nhất.
Cài đặt trên Ubuntu/Debian
sudo apt install ncduCài đặt trên CentOS/RHEL
sudo yum install ncdu2. Cách sử dụng ncdu
Sau khi cài đặt ncdu thành công, đăng nhập để bắt đầu tiến hành kiểm tra toàn bộ dung lượng các folder, file trên máy, bạn sử dụng lệnh: ncdu/. Thời gian chờ khoảng 1 phút để chương trình quét tất cả folder, sau khi quét xong chương trình sẽ hiện cấu trúc folder kèm dung lượng sử dụng.
Để di chuyển và chọn folder bạn có thể dùng phím mũi tên lên xuống hoặc có thể sử dụng phím k hoặc j. Bấm Enter để xem chi tiết danh sách folder con, bấm i để xem thông tin chi tiết của folder hiện tại và bấm i một lần nữa để đóng cửa sổ.
Để xem chi tiết các lệnh điều khiển của NCDU bạn bấm Shift + ?. Và muốn thoát khỏi chương trình bạn bấm nút q trên bàn phím.
3. Các tùy chọn trong lệnh cndu
Tùy chọn bật chế độ thông tin mở rộng:
ncdu -eTùy chọn scan toàn bộ file hệ thống:
sudo ncdu -x /Trong hệ thống Linux/Unix lớn, khi scan toàn bộ file hệ thống sẽ chờ 1 khoảng thời gian, vì thế bạn có thể report kết quả scan ra 1 file để xem bằng lệnh:
sudo ncdu -1xo- / | gzip >my_root_export.gzĐể đọc file văn bản nén bạn có thể sử dụng zcommands, ví dụ:
zcat my_root_export.gz | ncdu -f-Tùy chọn -f sẽ đọc file mà trước đó đã được tạo bởi tùy chọn -o.
Bạn có thể sử dụng lệnh ssh để phân tích hệ thống từ xa:
ssh -C root@192.168.1.2 ncdu -o- / | ncdu -f-Bảng dưới đây là liệt kê một số phím tắt hỗ trợ cho tiện ích ncdu.
| Phím tắt | Ý nghĩa |
| up, k | Di chuyển lên |
| down, j | Di chuyển xuống |
| right/enter | Mở folder đã chọn |
| left, <, h | Quay lại folder trước đó |
| n | Sắp xếp theo tên (tăng dần/giảm dần) |
| s | Sắp xếp theo kích thước (tăng dần/giảm dần) |
| c | Sắp xếp theo mục (tăng dần/giảm dần) |
| d | Xóa file hoặc folder đã chọn |
| t | Sắp xếp folder trước, file sau |
| g | Hiển thị biểu đồ hoặc phần trăm mức sử dụng dung lượng |
| a | Chuyển đổi theo kích thước size và mức sử dụng đĩa |
| c | Chuyển đổi chế độ đếm được số các mục con trong folder |
| e | Ẩn/hiện file ẩn và file thực thi |
| i | Hiển thị thông tin cho mục đã chọn |
| r | Tính toán lại mức dung lượng hiện tại của folder |
| b | Thay đổi cách hiển thị dung lượng của các và folder |
| q | Thoát ncdu |
| v | In ra ncdu và thoát |
Câu hỏi thường gặp
Có những công cụ nào khác ngoài ncdu có thể sử dụng để kiểm tra dung lượng ổ cứng trên VPS/server?
Ngoài ncdu còn có các công cụ kiểm tra dung lượng ổ cứng trên VPS/server như:
– df (Disk Free): Cho phép kiểm tra dung lượng đĩa còn lại trên hệ thống.
– du (Disk Usage): Hiển thị thông tin về dung lượng đã sử dụng của các folder và file.
– lsblk (List Block Devices): Liệt kê các thiết bị lưu trữ và thông tin về phân vùng.
– lvs, pvs, vgs (LVM Tools): Sử dụng để quản lý và kiểm tra thông tin về Logical Volume Manager (LVM).
– btrfs filesystem df (Btrfs Filesystem Disk Free): Kiểm tra dung lượng ổ đĩa cho hệ thống file Btrfs.
Tại sao nên sử dụng ncdu để kiểm tra dung lượng ổ cứng trên VPS/server?
Dưới đây là những ưu điểm nổi bật mà bạn nên sử dụng ncdu để kiểm tra dung lượng ổ cứng trên VPS/server:
– Giao diện thân thiện: Giao diện ncdu cung cấp là giao diện ncurses tương tác, dễ dàng cho việc duyệt qua các folder và xem dung lượng so với lệnh thông thường “du”.
– Hiệu suất cao: Ncdu hoạt động với hiệu suất cao do thiết kế có thể quét hệ thống file nhanh bao gồm cả hệ thống file lớn.
– Tính năng lọc và sắp xếp: Với ncdu bạn có thể lọc và sắp xếp kết quả theo kích thước, từ đó dễ dàng phát hiện các folder hoặc file chiếm dụng không gian đĩa.
– Xóa file trực tiếp: Ncdu cho phép bạn xóa hoặc folder không cần thiết trực tiếp trên giao diện đang hoạt động, giúp bạn tiết kiệm thời gian làm việc.
– Tính linh hoạt: Ngoài Linux, ncdu còn có thể chạy trên hệ thống khác như macOS, BSD.
– Giúp quản trị hệ thống dễ dàng: Với giao diện dễ tương tác và khả năng hiển thị trực quan, ncdu là công cụ hỗ trợ tối ưu cho quản trị viên nhanh chóng xác định và giải quyết các vấn đề liên quan đến dung lượng ổ đĩa.
Lời kết
Bài viết bên trên là tổng hợp hướng dẫn cách cài đặt ncdu để kiểm tra dung lượng ổ cứng trên VPS/server. Hy vọng các bạn sẽ cập nhật và áp dụng thành công để quản lý dung lượng ổ đĩa phù hợp nhất cho mục đích sử dụng của mình.
