Cách kiểm tra bộ nhớ trong Linux

Việc thường xuyên kiểm tra bộ nhớ trong Linux là công việc vô cùng quan trọng của các quản trị viên, giúp đảm bảo hệ thống luôn hoạt động ở mức tối ưu. Ở bài viết này Vietnix sẽ hướng dẫn bạn 6 cách kiểm tra bộ nhớ trong Linux nhanh nhất. Cùng tham khảo ngay nhé!

Cách 1: Kiểm tra thông tin bộ nhớ bằng lệnh cat

Lệnh cat /proc/meminfo cho phép mở file /proc/meminfo. Đây là một file cung cấp thông tin về bộ nhớ đã dùng và còn trống trên hệ thống theo thời gian thực. Bên cạnh đó, file cũng cũng chứa buffer và lượng bộ nhớ dùng chung được sử dụng bởi kernel. Output của lệnh có thể khác một chút tùy theo kiếm trúc và từng hệ điều hành.

Trên Ubuntu 18.04 ta sẽ có output như dưới đây:

Một số bài viết liên quan tới chủ đề Linux mà Vietnix đã tổng hợp bạn có thể quan tâm:

Cách 2: Kiểm tra bộ nhớ bằng lệnh free

Nhập lệnh free trong terminal cho phép người dùng kiểm tra thông tin về bộ nhớ và swap memory (đơn vị: kilobyte).

Trong đó:

• total: Tổng bộ nhớ có trên hệ thống
• used: Lượng bộ nhớ được dùng bởi các process (used = total – free – buff/cache)
• free: Bộ nhớ còn trống (free = total – used – buff/cache)
• shared: Lượng bộ nhớ được chia sẻ bởi các process
• buffers: Lượng bộ nhớ dành riêng cho hệ thống để phân bổ thành buffer khi các process cần đến
• cached: Các file được lưu trữ gần đây trong RAM
• buff/cache: Tổng bộ nhớ trong buffers + cache
• available: Lượng bộ nhớ khả dụng để khởi động ứng dụng mà không cần đến swap

So với file /proc/meminfo thì lệnh free cung cấp ít thông tin hơn, nhưng lại dễ hiểu hơn cho người dùng. Bên cạnh đó lệnh free còn cung cấp nhiều option để định dạng lại output của lệnh:

• -b: Hiển thị output ở đơn vị byte
• -kb: Đơn vị kibibyte
• -m: Đơn vị mebibyte
• -g: Đơn vị gibibyte
• -l: Thống kê bộ nhớ
• -o: Định dạng cũ (không có dòng -/+buffers/cache)
• -t: Tổng RAM+swap
• -s: Cập nhật mỗi giây
• -c: Cập nhật số lần đếm

Cách 3: Dùng lệnh vmstat để xem thống kê bộ nhớ ảo

Lệnh vmstat cung cấp thông tin tổng quát về các process, bộ nhớ, paging, IO và hoạt động của CPU.

Trong đó:

1. Procs
   • r: Số lượng process đang đợi để chạy.
   • b: Số lượng process trong trạng thái sleep (không can thiệp được).
2. Memory
   • swpd: Lượng bộ nhớ ảo được sử dụng.
   • free: Bộ nhớ đang trong trạng thái rảnh rỗi (idle).
   • buff: Lượng bộ nhớ dùng làm buffer.
   • cache: Lượng bộ nhớ dùng làm cache.
3. Swap
   • si: Lượng bộ nhớ swap vào đĩa (/s).
   • so: Lượng bộ nhớ được swap sang đĩa (/s).
4. IO
   • bi: Các block được nhận từ thiết bị block (block/s).
   • bo: Các block được gửi đến thiết bị block (block/s).
5. System
   • in: Số lần gián đoạn trong một giây, bao gồm cả clock.
   • cs: Số lần switch context trong một giây.
6. CPU:
   • us: Lượng thời gian cho code không thuộc kernel (thời gian user).
   • sy: Thời gian chạy code kernel (thời gian hệ thống).
   • id: Thời gian ở trạng thái idle.
   • wa: Thời gian đợi IO.
   • st: Thời gian của máy ảo.

Cùng Vietnix tham khảo qua một số lệnh trong Linux bạn có thể quan tâm:

Cách 4: Kiểm tra bộ nhớ trong Linux bằng lệnh top

Lệnh top cũng là một công cụ vô cùng mạnh mẽ để kiểm tra bộ nhớ và CPU của từng process trong thời gian thực.

Một số thông tin được cung cấp bởi lệnh top gồm có:

• Uptime
• Tải trung bình
• Các task đang chạy
• Số lượng user đang đăng nhập
• Số lượng/mức sử dụng CPU
• Các tiến trình bộ nhớ/swap

Bên cạnh đó, lệnh top cũng cung cấp một giao diện cho phép người dùng tương tác để xử lý và thiết lập thông qua các option có trên command line.

Cách 5: Dùng lệnh htop để kiểm tra bộ nhớ

Lệnh htop cũng có kết quả tương tự như lệnh top, tuy nhiên htop cung cấp môi trường thân thiện với người dùng hơn, đồng thời cũng cho khả năng kiểm soát cao hơn.

htop

Output:

Trong đó:

1. Phần trên tóm tắt các thông tin, đồng thời chứa.
2. Phần thứ cung cấp dữ liệu chi tiết cho từng process.
3. Phần cuối cùng hiển thị các phím tắt để người dùng nhanh chóng thao tác và tùy chỉnh từng process.

sudo snap install htop # hoặc sudo apt install htop

Cách 6: Kiểm tra bộ nhớ trong Linux bằng GUI

Bên cạnh việc sử dụng lệnh trong terminal/command-line, bạn cũng hoàn toàn có thể sử dụng giao diện đồ họa để quản trị và kiểm tra bộ nhớ.

1. Vào Show Applications.
2. Nhập System Monitor vào thanh tìm kiếm rồi truy cập công cụ.
3. Chọn sang tab Resources.
4. Bây giờ màn hình sẽ hiển thị lượng tiêu thụ tài nguyên và bộ nhớ trong thời gian thực.

Lời kết

Bài viết này đã hướng dẫn nhiều cách khác nhau để kiểm tra bộ nhớ trong Linux thông qua lệnh trong terminal và cả giao diện đồ họa. Hy vọng qua bài viết này, bạn đọc đã có được các phương pháp và công cụ cần thiết để phân tích dữ liệu và quản trị hệ thống tốt hơn. Vietnix chúc bạn thực hiện thành công.