Hệ thống 14 bảng Bash Scripting Cheat Sheet với các cú pháp lệnh cơ bản, phổ biến

Trong bài viết này Vietnix đã tổng hợp một bảng Bash Scripting, giúp bạn tra cứu nhanh các khái niệm, cú pháp và cấu trúc cơ bản như biến, câu điều kiện, vòng lặp, hàm và thao tác chuỗi. Mỗi phần đều có giải thích rõ ràng, giúp bạn dễ dàng nắm bắt và ứng dụng Bash Scripting Cheat Sheet hiệu quả.

Giới thiệu về Bash Script

Bash Scripting là một loại ngôn ngữ, tập lệnh (script) được viết bằng ngôn ngữ Bash (Bourne-Again Shell), được xem là một trong những chương trình thực hiện dòng lệnh (shell) phổ biến như chạy tập lệnh Bash, đặc biệt trong các hệ điều hành Unix và Linux.

Cấu trúc cú pháp cơ bản của Bash Script

Cú pháp Bash Script khá đơn giản và dễ hiểu. Để viết một script hoạt động đúng, bạn cần nắm rõ các khái niệm như câu lệnh, biến, kiểu dữ liệu, cấu trúc điều khiển,…

Một file Bash Script thường có phần mở rộng là .sh. Để thực hiện một script bạn cần 2 điều kiện:

• Chạy mỗi dòng trên một trên cửa sổ Terminal hoặc tty (Thực tế sẽ giống với việc chạy từng câu lệnh để hoàn thành tác vụ)
• Viết tất cả các câu lệnh cần thiết vào một file Bash (*.sh) và thực thi.

Để hiểu chi tiết hơn về các loại phím tắt hay cú pháp, bạn hãy tham khảo hệ thống Cheat Sheet (bảng phím tắt) hay được sử dụng trong môi trường Bash Script:

Zsh Cheat Sheet: một loại giao diện dòng lệnh (CLI) dành cho các hệ điều hành tương tự như Unix và Linux. Zsh giống như một phiên bản nâng cấp của Bourne shell (sh) với nhiều tính năng mới và cải tiến hơn Bash.

Ngoài đóng vai trò là một shell, Bash còn là đóng vai trò là một dòng lệnh hữu ích trên hệ điều hành Linux. Bạn có thể tham khảo lệnh bash để hiểu hơn về cách hoạt động của Shell Script (môi trường thực hiện tập lệnh).

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm về các vai trò về môi trường thực hiện lệnh – Bash có phải là ngôn ngữ lập trình để hiểu thêm chi tiết.

Bảng 1: 8 cú pháp đối số và thực thi trong Bash Scripting

Bảng 2: 2 cú pháp Bash Scripting sử dụng cho chú thích

Chẳng hạn, ghi chú một dòng trong Bash scripting:

echo "Explain the code in a single line comment:"  

# This is a single line comment.

Ghi chú nhiều dòng trong Bash scripting:

: '

This is a multiline comment

Next line of the comment

Following line of the comment

'

Bảng 3: 12 cú pháp sử dụng biến trong ngôn ngữ lập trình

Dưới đây là ví dụ minh hoạ về các loại biến và thuộc tính của biến.

name="John"

echo $name     # Output: John

"$age"=25

echo $("$age")     # Output: 25

current_date=$(date)     # assign the output of date command to current_date

readonly profession="IT specialist"     # This variable can't be modified

unset name     # Output: Delete the variable called name

Bảng 4: 5 cú pháp thực thi lệnh trong Bash Scripting

Ví dụ về thực hiện lệnh, thay thế lệnh và chuyển hướng output trong Bash:

ncal     # execute the ncal command and display its return value

`content_list=ls`     # execute the ls command and stores its return value in content_list variable

ls > files_list.txt     # execute the ls command and stores its return value in files_list

date >> files_list.txt     # execute the date command and appends its return value in files_list

date | echo     # execute the date command pass its output as the input of echo command

Bảng 5: 4 cú pháp thực hiện Input/Output trong Bash Scripting

Các Script Bash có thể yêu cầu người dùng nhập dữ liệu (Input) trong quá trình chạy – Bash Input. Đây là một tính năng của script Bash trong việc tổng hợp, đọc input từ các file và có thể chuyển hướng output sang một file.

Ví dụ về cách lấy input và nhắc xuất output trong Bash Script:

echo "What is your name?"

read name     # Promt the user to input his/her name and stores the input value in name variable

echo "Hello, $name!"

wc -l < input_file.txt     # Redirect input from input_file.txt to wc -l

wc -l 2> error_file.txt     # Redirect error of wc -l command to error_file.txt

wc -l &> log.txt     # Redirect standard output or error of wc -l command to log.txt

Bảng 6: 12 cú pháp tùy chỉnh kiểu dữ liệu trong Bash Scripting

Ví dụ về các data types trong Bash Script:

name="John"             # String variable

count=10             # Numeric value

fruits=("apple" "banana" "orange")      # Index Array

declare -A ages                         # Declare an associative array

ages["John"]=25                         # Assigning value to a key

ages["Andrew"]=35                      # Assigning value to another key

Bảng 7: 5 cú pháp sử dụng lệnh điều kiện trong Bash Scripting

Ví dụ về cấu trúc của các câu lệnh điều kiện trong Bash Script:

age=18

if [ "$age" -ge 18 ]; then

  echo "You are an adult."

fi

age=16

if [ "$age" -ge 18 ]; then

 echo "You are an adult."

else

 echo "You are not an adult."

fi

score=85

if [ "$score" -ge 90 ]; then

 echo "You achieve Grade: A" 

elif [ "$score" -ge 80 ]; then

 echo "You achieve Grade: B"

else

 echo "You achieve Grade: C" 

fi

fruit="apple"

case $fruit in "apple")

 echo "It's an apple." 

 ;;

"banana" | "orange")

 echo "It's a banana or an orange."

 ;;

 *)

 echo "The fruit name is not in the list."

 ;;

esac

Bảng 8: 6 cú pháp thực hiện vòng lặp nhóm lệnh nhiều lần

Ví dụ về các cấu trúc điều khiển có sẵn trong ngôn ngữ lập trình Bash:

for i in {1..5}; do

 echo "Current value of the number is: $i"

done

count=1

while [ "$count" -le 5 ]; do

 echo "Current value of count is: $count"

 count=$((count + 1))

done

count=1

until [ "$count" -gt 5 ]; do

 echo "Current value of count is: $count"

 count=$((count + 1))

done

options=("Option 1" "Option 2" "Option 3")

select choice in "${options[@]}"; do

 echo "You selected: $choice"

 break

done

Bảng 9: 4 cú pháp sử dụng hàm trong Bash Scripting

Ví dụ về cách định nghĩa và gọi hàm trong Bash Script:

# Define a function that calculates the square of a number

calculate_square() {

local num=$1

local square=$((num * num))

return $square

}

Bảng 10: 8 phép tính toán học trong Bash Scripting

Bash Script có thể tính toán với các số. Bạn có thể dùng các công thức và phép tính cơ bản để làm điều này. Dưới đây là cú pháp tính toán trong Bash:

Bảng 11: 6 toán tử điều kiện số học trong Bash Scripting

Bảng 12: 3 toán tử Boolean kiểm tra điều kiện thực thi

Bảng 13: String – 8 cú pháp thao tác dạng chuỗi nhiều mục đích

Bảng 14: 6 toán tử so sánh String trong Bash Scripting

Lời kết

Bài viết đã cung cấp bảng Bash Scripting cheat sheet hữu ích cho người mới bắt đầu. Vietnix hy vọng những kiến thức này sẽ giúp bạn tự tin hơn trong việc viết script, tự động hóa các tác vụ và nâng cao hiệu suất làm việc trên hệ thống Linux/Unix. Nếu còn điều gì thắc mắc, bạn hãy bình luận ngay bên dưới để được giải đáp cụ thể.