Hiện nay, NLP đang phát triển rất mạnh mẽ và có ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như hệ thống thông tin, chatbot, dịch vụ khách hàng tự động,… Vậy cụ thể NLP là gì? Ảnh hưởng của NLP trong SEO là gì? Cùng đi tìm lời giải trong bài viết dưới đây của Vietnix.
NLP trong SEO là gì?
NLP (Natural Language Processing) là một khái niệm dùng để nói về trình xử lý ngôn ngữ tự nhiên. Đã có nhiều câu hỏi đặt ra về vai trò của NLP đối với SEO là gì hay đây chỉ đơn giản là một thuật ngữ đặc biệt được các SEOer sử dụng với nhau. Theo đó, Google cần một kho lưu trữ riêng dùng để lưu trữ tất cả mọi thứ gồm các chủ đề, ý tưởng,…
Thuật toán sẽ thay đổi vào nhiều thời điểm khác nhau, nếu bạn là người đầu tiên nắm bắt được những sự thay đổi này và thực hiện tối ưu SEO nhanh chóng thì sẽ đạt được những kết quả vượt ngoài mong đợi, trong khi đó những người khác hoặc đối thủ của bạn đang cố gắng để bắt kịp sự thay đổi này của thuật toán.
Do đó, nếu đang làm SEO, bạn cần thường xuyên kiểm tra quy trình SEO để nhanh chóng nhận ra những thay đổi tiếp theo xuất phát từ đâu. Và liệu có phải NLP là một trong những yếu tố khiến quá trình triển khai SEO của bạn thay đổi.
Tuy nhiên để có thể nhìn nhận được vấn đề này chính xác hơn, đầu tiên bạn phải hiểu được NLP là gì, cách mà nó kết nối với thuật toán Google. Hoặc vì sao NLP lại quan trọng kèm theo những case thực tế bạn có thể thực hiện tối ưu NLP.
Google công bố phát hành thuật toán BERT vào cuối năm 2019, sự ra đời của thuật toán này khiến cho 10% truy vấn tìm kiếm bị ảnh hưởng.
Để hiểu được NLP dưới góc độ SEO đầu tiên bạn cần nắm rõ định nghĩa của thuật toán BERT. BERT được viết tắt từ Bidirectional Encoder Representations from Transformers, gồm 2 thành phần chính như sau:
- Các mô hình được đào tạo trước: Dữ liệu.
- Cách xác định để học và sử dụng các mô hình đó: Phương pháp.
Mô hình được nhắc đến ở đây chính là các tập hợp dữ liệu. Do đó, BERT tổng hợp các bộ dữ liệu cụ thể có liên quan đến nội dung, sau đó học cách phân tích dữ liệu đã thu thập.
Cộng đồng những người làm SEO đã làm một số công việc như: Tập hợp ý tưởng của họ lại với nhau, tổng hợp dữ liệu để chạy thử nghiệm, cuối cùng họ đã quyết định BERT tập trung vào ngữ cảnh, nội dung có chất lượng và xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP).
NLP dưới góc nhìn của Google
Nếu muốn dự đoán và phát triển cùng Google, bạn cần hiểu được sự phát triển của thuật toán dưới góc nhìn của Google. Mục đích của Google sau những lần cập nhật và cho ra đời NLP chính là chất lượng tìm kiếm, với Google thì trải nghiệm của người dùng là yếu tố đóng vai trò quan trọng nhất.
Theo thời gian, người dùng đã tìm kiếm thông tin một cách cụ thể và thông minh hơn cho những gì họ cần nhưng họ cũng dần thiếu kiên nhẫn hơn. Chính vì thế, Google sẽ liên tục cập nhật và cải tiến nếu không sẽ có một loại công cụ tìm kiếm khác sẽ thực hiện được và thay thế vị trí độc quyền của Google.
Theo thông tin được tìm thấy trên blog của Google thì có khoảng 15% truy vấn tìm kiếm được sử dụng ngay lần đầu tiên. Người dùng sử dụng những từ khóa dài để tìm kiếm câu trả lời ngày càng nhiều, đặc biệt là sự gia tăng của các hình thức tìm kiếm thông qua giọng nói (voice search).
Đồng nghĩa với sẽ có một số trường hợp thuật toán không có đủ dữ liệu từ trước đó để đáp ứng được mong muốn sau cụm từ tìm kiếm của người dùng. Do đó, việc hiểu người dùng đang cần thông tin gì sẽ trở nên khó khăn.
Giải pháp để giải quyết vấn đề này chính là hiểu và tiếp cận với ngôn ngữ một cách tốt hơn và NLP chính là cách mà Google làm điều đó.
Tuyên bố trong bài báo của Pandu Nayak có nói rằng: “Dựa trên những nghiên cứu mới nhất của chúng tôi trong lĩnh vực khoa học ngôn ngữ, được thực hiện thông qua Machine Learning, chúng tôi đang tiến hành một sự cải tiến đáng kể về cách chúng tôi hiểu và xử lý các truy vấn. Đây là bước tiến lớn nhất trong năm qua và cũng là một trong những bước tiến quan trọng nhất trong lịch sử tìm kiếm”.
Thuật toán BERT và NLP
Nhà khoa học dữ liệu Jaya Kumar – Chuyên gia về Deep Learning và NLP cho rằng: “Bằng cách cố gắng hiểu rõ ngữ cảnh của các truy vấn tìm kiếm và tận dụng mối quan hệ giữa các từ thông thường và các từ khác trong truy vấn, thuật toán BERT của Google giúp các công cụ tìm kiếm hiểu sâu hơn về những gì người dùng đang cần.
Khi Google tập trung vào NLP (xử lý ngôn ngữ tự nhiên) để hiểu truy vấn của người dùng, điều này có nghĩa là những người tạo nội dung sẽ cần cung cấp nội dung chất lượng, cụ thể và phù hợp hơn (bao gồm cả liên kết) trên website của họ. Những website như vậy sẽ có khả năng xếp hạng cao hơn trên kết quả tìm kiếm.”
NLP là một mô hình được xây dựng trên cơ sở của BERT. Nó có khả năng hiểu các từ hoặc cụm từ trong ngữ cảnh bằng cách xem xét các tín hiệu khác nhau xung quanh chúng. Nó không chỉ xem xét các từ trước và sau nó, mà còn xem xét từng phần nhỏ của trang và cả nội dung toàn bộ website.
Nếu bạn có khả năng phân tích nội dung trên các trang mà Google đánh giá cao và xem xét nội dung trước và sau các cụm từ và từ khóa, sau đó tối ưu hóa trang web của bạn để cung cấp một trải nghiệm tương tự, bạn sẽ giúp trang web của mình trở nên hấp dẫn hơn đối với Google. Điều này liên quan đến cách NLP thể hiện trong bản cập nhật thuật toán BERT. Google đang sử dụng để cải thiện việc hiểu và đánh giá nội dung website, đồng thời tìm ra các website có nội dung tương tự những trang được xếp hạng cao nhất.
Google đã không còn chỉ tập trung vào việc xem xét các từ hoặc cụm từ riêng lẻ như trong nghiên cứu từ khóa truyền thống. Thay vào đó, họ đang tập trung vào việc xem xét tổng thể của các câu, đoạn văn và truy vấn. Điều này có nghĩa là họ đang sử dụng cảm tính và ngữ cảnh để hiểu sâu hơn về nội dung và ý nghĩa của website, giúp cải thiện trải nghiệm tìm kiếm cho người dùng.
Ông Steven van Vessum, VP of Community tại ContentKing cho rằng: “Quan trọng nhất là phải nhớ rằng NLP đã tồn tại trong nhiều thập kỷ rồi. Điều này không phải là một “công nghệ mới” mà Google đột ngột áp dụng. Họ đã luôn sử dụng nó, dưới các hình thức khác nhau. Hiện tại, nó được gọi là BERT, nhưng trong tương lai, có thể sẽ có sự thay đổi khi lĩnh vực này tiếp tục phát triển.
NLP cực kỳ hữu ích để so sánh các chủ đề mà bạn đã bàn trong nội dung của mình với những gì đối thủ cạnh tranh đã thực hiện. Tôi thường sử dụng nó để kiểm tra xem tôi đã bỏ sót điều gì hay chưa hoặc liệu tôi nên bổ sung nội dung phụ để làm cho nội dung chính của mình chất lượng hơn hay không.
Cuối cùng, đừng bị bó buộc bởi các công cụ. Khi bạn hoàn thành nội dung của mình, hãy tự mình xem xét và đánh giá xem nội dung có ý nghĩa với người đọc hay không. Công cụ tìm kiếm sẽ không bao giờ mua sản phẩm hoặc dịch vụ từ bạn, nhưng người dùng có thể làm điều đó. Vì vậy, hãy cung cấp cho người dùng những gì họ thực sự cần”.
Ngoài những thông tin về NLP trong SEO, có thể bạn quan tâm:
Vai trò của NLP
Với sự phát triển liên tục của công nghệ NLP vai trò của nó ngày càng trở nên quan trọng trong nhiều khía cạnh của cuộc sống và công việc. Cụ thể như sau:
Content is king
Trưởng bộ phận SEO của Serpact Dido Grigorov nhận xét: “Google BERT là một bước tiến quan trọng và đáng kể trong sự phát triển của Google Search trong những năm gần đây. Sức mạnh chính của Google BERT xuất phát từ một công nghệ gọi là Transformer, một cơ chế giúp hiểu và xác định mối quan hệ ngữ cảnh giữa các từ trong văn bản. ELMo và ULMFiT là hai yếu tố khác của BERT, giúp giải quyết vấn đề đa nghĩa trong NLP (xử lý ngôn ngữ tự nhiên) và cải thiện quá trình học chuyển đổi.
Với BERT, chúng ta có khả năng theo dõi từ tiếp theo và từ trước đó, lưu ý sự tương đồng hoặc liên quan giữa các từ khóa, phân biệt các từ giống nhau hoặc liên quan trong các câu khác nhau và quan tâm đến các phần tử phân cách (delimiter tokens). Điều này làm cho việc học và đánh giá các từ trong một truy vấn trở nên phức tạp và chính xác hơn đáng kể so với trước đây”.
Nhiều câu chứa những “stop-words” hoặc các từ có nhiều ý nghĩa, ví dụ như: to, in, get-go,… Những từ này thường gây khó khăn cho Google trong việc hiểu ngữ cảnh, ngay cả khi machine learning đang phát triển vô cùng mạnh mẽ. Cho nên Google đã phát triển cảm tính (sentiment), một công cụ giúp hiểu nội dung.
Theo cảm tính, chúng ta đề cập đến giọng điệu hoặc cảm xúc được thể hiện trong nội dung. Cảm tính này có thể tiêu cực, tích cực hoặc trung lập và có thể phức tạp hơn nữa.
Theo thuật ngữ chuyên ngành, cảm tính tích cực ám chỉ việc sử dụng các từ tích cực như giảm giá, tuyệt vời, giá cả hợp lý,… Bất kỳ điều gì trong bất kỳ bối cảnh nào cũng mang kết quả ý nghĩa và tích cực. “Loại kem dưỡng da này thật hiệu quả, nó thật sự có tác dụng làm trắng da nhanh chóng và giá cả cũng rất hợp lý”.
Nội dung được xem là tích cực sẽ được đánh giá với điểm cảm tính từ 0,25 đến 1. Trong khi đó, nếu nội dung mang cảm tính tiêu cực, thì điểm cảm tính sẽ nằm trong khoảng từ -0,25 đến -1,0. Cảm tính trung lập sẽ xuất hiện khi điểm cảm tính nằm trong khoảng từ -0,25 đến +0,25.
Ngoài ra, bạn cũng nên hiểu rằng Google có xem xét sentiment ở cấp độ tiểu mục và cấp độ trên trang. Nếu mọi kết quả trên trang 1 đều tích cực mà website của bạn chủ yếu mang tính tiêu cực, có thể Google sẽ không xem website của bạn liên quan đến nhu cầu tìm kiếm của người dùng.
Ảnh hưởng của NLP với SEO
NLP trong SEO có mối liên kết mạnh mẽ với SEO, cụ thể như sau:
Khiến chiến thuật SEO mũ đen bị vô hiệu hóa
Nếu bạn đang sử dụng chiến thuật SEO mũ đen, NLP trong SEO có thể giới hạn khả năng xếp hạng của bạn. Bằng cách phân tích ngữ pháp và ngữ cảnh, nó có thể hiểu nội dung trong câu và dễ dàng phát hiện vấn đề về cấu trúc câu hoặc ý nghĩa.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm:
Sử dụng hình ảnh để tăng giá trị cho nội dung
Sử dụng hình ảnh để bổ sung giá trị cho nội dung là một điểm quan trọng. NLP trong SEO có khả năng hiểu hình ảnh và video mà không cần Alt Text. Vì vậy, các hình ảnh bạn thêm vào website cần phải thực sự liên quan đến nội dung bạn đang đề cập.
Nội dung hướng đến người dùng
Lời khuyên “Hãy viết cho người dùng, chứ không phải cho máy tìm kiếm” vẫn luôn đúng và ngày càng trở nên quan trọng hơn, bởi NLP và các thiết bị tìm kiếm bằng giọng nói đang ngày càng trở nên phổ biến.
Kết quả tìm kiếm cho các truy vấn bằng giọng nói thường dựa trên nội dung được viết bằng ngôn ngữ tự nhiên. Cách bạn nói trực tiếp vào thiết bị tìm kiếm cũng tương tự như cách bạn trò chuyện với người khác. Quá trình xử lý ngôn ngữ tự nhiên cũng theo cách đó. Google hiểu được giọng điệu và cách chúng ta nói chuyện, thậm chí còn tốt hơn là chỉ hiểu sự kỹ thuật của máy tính.
Cần tối ưu hóa website cho truy vấn bằng giọng nói
Tối ưu hóa website cho tìm kiếm bằng giọng nói là cần thiết vì nó đang trở thành một xu hướng phổ biến hiện nay. Khi bạn đọc một truy vấn vào loa, bạn sẽ nhận được câu trả lời bằng giọng nói. Trong bối cảnh tìm kiếm bằng giọng nói được sử dụng ngày càng nhiều và ngôn ngữ tự nhiên trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Do đó, đừng quên tối ưu hóa website của bạn để đáp ứng được yêu cầu của tìm kiếm bằng giọng nói từ người dùng.
Hiểu về NLP
Nếu bạn có kế hoạch nghiên cứu sâu hơn về NLP và áp dụng nó vào công việc, việc hiểu về NLP rất quan trọng và cần thiết.
Thuật ngữ Entity
Đầu tiên, muốn hiểu NLP, bạn cần biết thuật ngữ Entity. Entity là một từ hoặc cụm từ được sử dụng để đại diện cho một đối tượng cụ thể có thể được xác định, phân loại và phân cấp.
Ví dụ: Người, sự kiện, con số, tổ chức, vị trí địa lý, sản phẩm hoặc hàng tiêu dùng,…
Công việc chính của NLP là nhận diện và đánh giá các entity này từ nội dung bạn cung cấp. Vì Google có khả năng phân biệt các entity này, công cụ tìm kiếm có thể sử dụng thông tin này để cung cấp kết quả tìm kiếm tốt hơn và phản ánh đúng nhu cầu của người dùng.
Các khía cạnh làm nên NLP
Trong NLP, có hai yếu tố quan trọng cần xem xét: Sự nổi bật (salience) và danh mục.
- Danh mục là một khái niệm đơn giản và quen thuộc đối với những người làm SEO. Nó liên quan đến việc phân loại thông tin vào các danh mục khác nhau.
- Sự nổi bật trong ngữ cảnh của NLP ám chỉ mức độ quan trọng của một thực thể trong văn bản.
Entity được xếp hạng về mức độ nổi bật từ 0,0 đến 1,0. Giá trị nổi bật càng cao, thực thể càng quan trọng và phù hợp với chủ đề của trang. Google đang đặt các từ vào ngữ cảnh và xếp hạng các entity theo thứ tự ưu tiên trong ngữ cảnh của trang web.
Xây dựng chiến lược SEO
NLP cơ bản là quá trình mà Google đã tích hợp để hiểu sâu hơn các từ khóa hoặc cụm từ chính trên một trang web thông qua việc xem xét nội dung xung quanh chúng.
Điều này có thể bao gồm việc xem xét từ trước và sau một entity đang được phân tích, xem xét ngữ cảnh của một phần nhỏ của trang hoặc cả toàn bộ trang. Khi làm như vậy, chúng ta có thể đánh giá nội dung đó dưới góc độ cảm tính, tức là xem xét liệu loại nội dung này có chứa cảm xúc gì khác biệt so với các nội dung khác đang được xếp hạng.
Việc đánh giá các entity trong mối quan hệ với nội dung xung quanh giúp xác định mức độ quan trọng của chúng. Có một số từ hoặc thực thể quan trọng hơn so với những từ khác trong một ngữ cảnh xác định.
Vậy cần đưa NLP vào chiến lược SEO như thế nào sau khi thuật toán BERT được cập nhật. Về vấn đề này Co-founder của Internet Marketing Gold, ông Kyle Roof cho rằng: “NLP là một thuật ngữ thường được sử dụng để ám chỉ các entity. Entity có thể là các đối tượng như người, đồ vật hoặc đồ vật. Tôi đã thấy rằng việc sử dụng các entity có tác động mạnh mẽ trong lĩnh vực này.
Trong năm nay, việc xếp hạng các entity liên tục xuất hiện trong danh sách 15 yếu tố hàng đầu trong bảng xếp hạng 100 yếu tố của IMG. Tuy nhiên, điều khó khăn là làm thế nào để cô lập và sử dụng hiệu quả các entity trong môi trường thử nghiệm.
Hầu hết các entity thường là các danh từ. Khi bạn xem xét danh sách các thuật ngữ theo ngữ cảnh, như danh sách LSI hoặc danh sách được tạo bởi các công cụ sử dụng TF-IDF, bạn sẽ nhận thấy rằng có rất nhiều sự giống nhau giữa các danh sách này. Với sự tương tự đó, không thể phủ nhận rằng Google có thể sử dụng LSI khi họ cũng sử dụng các entity.”
Trong lĩnh vực SEO, có nhiều chiến lược hiệu quả khác nhau và không có chiến lược nào giống nhau hoàn toàn. Vì vậy, việc đưa ra lời khuyên về việc triển khai NLP có thể khá khó khăn, đặc biệt là khi bạn cảm thấy rằng bạn đã biết rất nhiều về nó.
Tuy nhiên, để tốt nhất bạn nên tham khảo những ví dụ thực tế về cách các SEOer đang sử dụng NLP. Và bạn có thể điều chỉnh sao cho phù hợp với định hướng và chiến lược SEO của riêng bạn. Nhưng cần đảm bảo rằng ví dụ đó là phù hợp và gần với thực tế của bạn nhất.
Những lưu ý khi tối ưu NLP
Hiểu về NLP là một phần quan trọng trong việc nắm bắt cách Google đánh giá website của bạn. Google đang tập trung vào việc hiểu ý định của người dùng và mức độ liên quan của kết quả tìm kiếm. Điều này có ý nghĩa quan trọng đối với chiến lược SEO của bạn.
Nếu bạn có kiến thức về các chỉ số mới mà Google đang sử dụng, bạn có thể tiến hành phân tích trang web của mình. Bạn có thể xem xét những trang hoạt động tốt và tìm hiểu cách chúng hoạt động. Sau đó, bạn có thể thực hiện các thay đổi và theo dõi cách Google phản ứng. Công cụ như Surfer có thể giúp bạn tự động hóa quá trình phân tích dữ liệu và giải thích các yếu tố quan trọng.
Trong lĩnh vực SEO, những người nhận ra và thích ứng sớm với các thay đổi thường có lợi thế lớn. Vì vậy, việc khám phá và hiểu về NLP là một cơ hội quan trọng. Bởi lúc đối thủ của bạn chưa nắm vững hoặc sử dụng NLP một cách hiệu quả, điều này có thể mang lại ưu thế cạnh tranh cho bạn trong cuộc đua SEO.
Lời kết
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn biết được NLP là gì và hiểu rằng NLP là một công cụ mạnh mẽ, tiềm năng lớn trong SEO. Do đó, hiểu và áp dụng NLP có thể giúp tối ưu hóa chiến lược SEO của bạn cũng như mang đến lợi thế cạnh tranh trong xếp hạng trên các công cụ tìm kiếm. Chúc bạn thành công.
