Hiện nay, Network đã trở thành công cụ vô cùng quan trọng ở hầu hết mọi hoạt động trong đời sống. Để hiểu được các khía cạnh xung quanh cũng như tầm quan trọng của Network, hãy cùng tôi tham khảo ngay bài viết bên dưới.
Network là gì?
Tùy theo từng trường hợp, Network có thể được hiểu theo nhiều nghĩa bởi sự đa dạng ý nghĩa của từ này trong cả tiếng anh và khi dịch ra tiếng việt. Tóm lại, có thể hiểu đây là từ để chỉ sự kết nối.Theo lĩnh vực công nghệ thông tin, Network là một tập hợp các máy tính, server, mainframe, thiết bị mạng, thiết bị ngoại vi hoặc các thiết bị khác được kết nối để cho phép chia sẻ dữ liệu, trao đổi tệp và giao tiếp với nhau. Các máy tính trên cùng một mạng có thể được liên kết với nhau thông qua mạng, dây cáp, sóng, vệ tinh,…
Một ví dụ điển hình về network chính là internet, kết nối hàng triệu người trên khắp thế giới. Bên trên chính là hình ảnh ví dụ về một network gia đình với nhiều máy tính và các thiết bị mạng khác được kết nối.
Có hai loại network phổ biến nhất bao gồm:
- Local Area Network (LAN).
- Wide Area Network (WAN).
Ngoài ra còn có các loại network khác như: Metropolitan Area Networks (MAN), Wireless LAN (WLAN), Wireless WAN (WWAN).
Network có những lợi ích nào?
Một vài lợi ích cụ thể của Network như:
- Chia sẻ tài nguyên: Người dùng có thể chia sẻ các tài nguyên như tệp, thư mục, âm nhạc, hình ảnh, video…
- Giảm chi phí và dễ dàng cài đặt phần mềm dùng chung (mua phần mềm bản quyền và sử dụng theo nhóm để tiết kiệm chi phí, ví dụ như Microsoft có gói phần mềm Office 365 tích hợp cả Skype Business). Ngoài ra, còn giảm chi phí cho việc triển khai máy in, máy quét…
- Nâng cao bảo mật: chia sẻ các thư mục dùng chung và phân quyền theo phòng ban, chức vụ…
- Giao tiếp thông qua: chat, email, cuộc gọi video.
Cấu trúc liên kết network là gì?
Thuật ngữ “cấu trúc liên kết network” mô tả mối quan hệ của các thiết bị được kết nối dưới dạng đồ thị hình học một cách logic. Các thiết bị được biểu diễn dưới dạng các đỉnh và các kết nối của chúng được biểu diễn dưới dạng các cạnh trên biểu đồ. Nó mô tả mỗi thiết bị có bao nhiêu kết nối, theo thứ tự và kiểu phân cấp nào.Các network topology điển hình bao gồm cấu trúc liên kết bus, cấu trúc liên kết lưới, cấu trúc liên kết vòng, cấu trúc liên kết hình sao, cấu trúc liên kết cây và cấu trúc liên kết lai.
Cụ thể, một số cấu trúc phổ biến sau thường được dùng:
- Cấu trúc Star Topology – Hình sao.
- Cấu trúc Ring Topology – Mạng vòng.
- Cấu trúc Mesh Topology – Mạng lưới.
- Cấu trúc Hierarchical Topology – Mạng mạch nhiều lớp.
Tùy vào nhu cầu và mục tiêu riêng, người dùng nên cân nhắc ưu và nhược điểm riêng của từng loại cấu trúc và lựa chọn cho mình cấu trúc phù hợp nhất. Hầu hết các network gia đình thường chọn cấu hình trong cấu trúc liên kết hình cây kết nối với Internet. Network công ty thường sử dụng cấu trúc liên kết dạng cây, nhưng chúng cũng thường kết hợp cấu trúc liên kết hình sao và mạng nội bộ.
Các loại network phổ biến
Hiện nay, có 5 loại network phổ biến như sau:
Personal Area Network (PAN)
Personal Area Network được viết tắt là PAN (hay còn gọi là mạng cá nhân) là hệ thống mạng cho phép các thiết bị máy tính, laptop, smart phone,…. có thể kết nối với nhau trong một khoảng không gian nhỏ. Loại network này thường chỉ phục vụ cho một cá nhân trong bán kính 10m hay khu dân cư nhỏ, gồm các tính năng cơ bản và được quản lý từ một thiết bị duy nhất.
Hiện nay, mạng PAN được chia thành hai loại là PAN không dây và có dây.
- PAN không dây: Được sử dụng bởi các thiết bị và công nghệ tiên tiến như Bluetooth, sóng, Wifi,….
- PAN có dây: Được sử dụng thông qua cổng kết nối như USB.
Local Area Network (LAN)
Local Area Network được viết tắt là LAN (hay còn được gọi là mạng cục bộ) là dạng network phổ biến nhất. Được ứng dụng từ gia đình đến công ty hay trường học, thậm chí là các quán cà phê, thư viện, khách sạn hay mạng gia đình. Đặc điểm dễ nhận thấy là dạng mạng này được giới hạn trong một khu vực địa lý tương đối nhỏ. Loại này có phạm vi lớn hơn Personal Area Network (PAN) và nhỏ hơn Wide Area Network (WAN).
Máy chủ (server) thường sẽ cắm trực tiếp thông qua dây mạng (Ethernet) để có được tốc độ nhanh nhất. Và phát mạng cho các máy trạm thông qua Wifi hoặc dây cáp. Nhưng hiện nay, kết nối bằng Wifi sẽ tiện dụng, tiết kiệm được chi phí rất nhiều so với sử dụng bằng dây.
Metropolitan Area Network (MAN)
Metropolitan Area Network được viết tắt là MAN (hay còn được gọi là mạng đô thị) là hệ thống network kết nối nhiều mạng LAN ở gần lại với nhau trong phạm vi khu vực tương đối rộng như đô thị hoặc toàn thành phố. Thường thì MAN được kết nối dựa trên cáp quang có hiệu suất cao và cho phép tải dữ liệu lớn hơn, truyền tải sẽ nhanh hơn Internet. Tiêu chuẩn của mạng đô thị (MAN) loại không dây chính là Wireless Metropolitan Area Network hay còn được viết tắt là WMAN. Công nghệ Metro Ethernet là một công nghệ truyền dẫn đặc biệt được phát triển dành riêng cho MAN.
Wide Area Network (WAN)
Wide Area Network được viết tắt là WAN (hay còn được gọi là mạng diện rộng). Dạng network này có thể kết nối các khu vực địa lý rộng như quốc gia. Thông thường, sẽ không có hạn chế về số lượng LAN và số lượng thiết bị cá nhân kết nối với WAN được sở hữu bởi các tổ chức và công ty.
WAN cũng có thể hiểu là nhóm các mạng cục bộ giao tiếp với nhau. Thông thường, những bên đứng ra sở hữu sẽ cung cấp loại network này đến với người dùng. Các ví dụ có thể kể đến như: mạng Internet nội bộ hoặc 3G/4G/5G (dữ liệu di động).
Global Area Network (GAN)
Global Area Network được viết tắt là GAN (hay còn được gọi là mạng toàn cầu). Ví dụ dễ hiểu và điển hình cho nó là Internet, nhưng Internet không phải là network duy nhất cho dạng này. Trước đây, mạng WAN được kết hợp với cáp biển để tạo thành GAN.
Hiện nay, GAN đang được sử dụng bởi đa số các tổ chức quốc tế quan trọng. Ứng dụng cụ thể nhất cho loại mạng này là sử dụng làm vệ tinh đường truyền trên toàn cầu.
Wireless Local Area Network (WLAN)
Wireless Local Area Network được viết tắt là WLAN (hay còn được gọi là mạng cục bộ không dây). Tương tự với LAN, đây là loại mạng cục bộ nhưng sử dụng dạng công nghệ không dây và không cần thiết phải giao tiếp bằng các cáp vật lý. Ví dụ rõ ràng và điển hình của WLAN chính là Wifi không dây.
Network ứng dụng như thế nào vào đời sống?
Giao tiếp tiện lợi, nhanh chóng
Mạng cho phép chúng ta liên lạc với nhau qua email, tin nhắn, cuộc gọi video và các ứng dụng trò chuyện. Điều này giúp mọi người có thể kết nối với gia đình, bạn bè và đồng nghiệp một cách dễ dàng và nhanh chóng.
Truy cập và chia sẻ thông tin
Mạng cho phép chúng ta tiếp cận thông tin từ mọi nơi trên thế giới thông qua Internet. Nhờ đó, bạn có thể dễ dàng tìm kiếm thông tin, đọc tin tức, xem video và tham gia vào các hoạt động trực tuyến.
Mua bán online/ trực tuyến
Mạng đã thúc đẩy sự phát triển của thương mại điện tử, giúp chúng ta mua sắm từ các trang web và nhận hàng tận nhà. Nhờ đó, mọi người có thể dễ dàng tìm kiếm sản phẩm, so sánh giá cả và đặt hàng một cách tiện lợi mà không cần phải đến cửa hàng.
Sử dụng dịch vụ giải trí
Network mang lại nhiều dịch vụ giải trí như xem phim trực tuyến, nghe nhạc, chơi game online và xem video. Dù ở bất kỳ đâu, bạn cũng có thể truy cập vào nội dung giải trí từ khắp nơi trên thế giới và thưởng thức một cách linh hoạt.
Làm việc từ xa
Network có khả năng giúp cải thiện hiệu suất và sự hiện diện của thông tin và tài nguyên, nhờ vào việc hỗ trợ xử lý công việc từ xa thông qua các công cụ trực tuyến phù hợp. Ví dụ cụ thể có kể đến như cuộc gọi video, meeting trực tuyến, nền tảng đám mây, phân cấp theo phòng ban,…
Giảng dạy, học trực tuyến
Một môi trường học tập linh hoạt đang ngày càng được coi trọng khi xã hội ngày càng phát triển. Network cũng theo đó cung cấp các ứng dụng hỗ trợ cho quá trình giáo dục tiện lợi hơn, có thể kể đến như:
- Hệ thống quản lý học tập (LMS).
- Lớp học trực tuyến.
- Hợp tác, làm việc nhóm, học tập từ xa.
- Đánh giá và phản hồi trực tuyến.
- Tài nguyên, bài tập trực tuyến.
Quản lý, đảm bảo độ an toàn
Bởi vì người dùng sử dụng mạng thông qua hệ thống, Network sẽ có thể lưu lại và mã hóa các dữ liệu tại nhiều vị trí. Bằng cách này, người dùng sẽ không cần phải lo lắng các vấn đề về rò rỉ, lỗi hay mất các thông tin của mình. Nhờ vậy, Network còn có thể khắc phục các sự cố an ninh mạng, thậm chí quản lý giao thông, năng lượng, điều khiển và giám sát.
Giao dịch ngân hàng
Hiện nay, rất nhiều ứng dụng chuyển tiền được ra mắt từ chính những ngân hàng, ví điện tử để phục vụ cho đời sống của người dùng. Tuy nhiên, điểm chung của các ứng dụng này là cần thông qua kết nối Wifi hoặc dữ liệu di động để thực hiện thao tác. Nhờ có Network, mọi giao dịch ngân hàng và tài chính cũng trở nên thuận tiện và nhanh chóng hơn.
Ưu nhược điểm của network là gì?
Ưu điểm
Network có nhiều ưu điểm hơn là có nhược điểm. Trên thực tế, ngày nay nhiều công ty sẽ không tồn tại nếu không thể truy cập vào một số hình thức network. Dưới đây là những ưu điểm tiêu biểu của network:
- Chia sẻ dữ liệu, tài nguyên, thông tin (Share data and information): Một trong những lợi thế lớn nhất của network là chia sẻ dữ liệu và thông tin giữa từng thiết bị trên đó. Ngoài ra, các network cho phép truy cập vào database và giúp cộng tác trong những công việc phức tạp hơn.
- Giao tiếp, kết nối (Communication): Network cung cấp cho tất cả người dùng khả năng liên lạc nhanh chóng với nhau bằng cách sử dụng trò chuyện, nhắn tin qua ứng dụng và email.
- Chia sẻ thiết bị phần cứng (Share hardware): Các thiết bị phần cứng được kết nối với network có thể được chia sẻ với tất cả người dùng. Một số ví dụ về phần cứng mạng có thể được chia sẻ: máy in, máy scan, loa,….
- Chia sẻ phần mềm (Share software): Với giấy phép thích hợp, phần mềm cũng có thể được chia sẻ giữa các máy tính, thiết bị với nhau. Việc này giúp xử lý công việc và quản lý hiệu suất hơn.
- Chuyển tiền (Transferring money): Được kết nối với network an toàn cho phép một người hoặc doanh nghiệp chuyển tiền giữa ngân hàng và người dùng. Ví dụ, một network có thể cho phép một công ty không chỉ quản lý bảng lương của nhân viên mà còn chuyển tiền lương của họ vào tài khoản ngân hàng của nhân viên.
Nhược điểm
Tuy nhiên, vẫn không thể tránh khỏi trong vài trường hợp, network cũng có một số nhược điểm như:
- Virus và malware: Network giúp chia sẻ thông tin giữa những người dùng mạng dễ dàng. Nhưng điều này cũng có nghĩa là virus máy tính và malware khác có thời gian lây lan giữa các máy tính trong network dễ dàng hơn.
- Các lỗ hổng: Khi một network được tạo ra, nó sẽ giới thiệu các phương pháp mới để truy cập máy tính từ xa, đặc biệt nếu được kết nối với Internet. Các phương pháp truy cập máy tính mới tiềm năng này, có thể tạo ra các lỗ hổng mới cho máy tính, người dùng và dữ liệu trên network.
- Phức tạp: Network rất phức tạp và việc thiết lập, đòi hỏi người quản lý network cho một doanh nghiệp hoặc công ty phải có nhiều kinh nghiệm hoặc chứng chỉ.
Sự khác biệt giữa Public Network và Private Network là gì?
Public Network là gì?
Public Network có thể được hiểu là mạng công cộng. Theo như mặc định của chế độ mạng Public Network, nghĩa là khi bạn chưa can thiệp hay chỉnh sửa, khi kết nối Internet thì máy tính của bạn sẽ không hiển thị các tập tin đã được chia sẻ và người khác sẽ không nhìn thấy những gì bạn truy cập, gửi và nhận trên mạng LAN, tránh bị người khác theo dõi và copy.
Chế độ Public Network giúp ngăn chặn việc chia sẻ file, máy in…, và thậm chí là tính năng HomeGroup cũng sẽ không hoạt động ở chế độ này. Chính vì vậy, chế độ này rất thích hợp khi bạn tham gia các mạng công cộng ví dụ như quán cà phê , các điểm phát wifi miễn phí, quán game, sân bay,…
Private Network là gì?
Trái ngược với Public Network, Private Network (bao gồm Home Network và Work Network) là chế độ mạng tư nhân. Thiết lập này tập trung vào sự riêng tư và thích hợp khi sử dụng trong gia đình, công ty,…Theo mặc định, nếu như bạn lựa chọn Private Network thì Windows nó sẽ hiểu đây là một mạng an toàn và đáng tin cậy. Chính vì vậy mà những thiết bị hay máy tính khác có thể dễ dàng nhìn thấy máy tính của bạn trong mạng LAN và bạn có thể truyền tải tệp với người khác qua LAN thật nhanh chóng.
Network và Internet có giống nhau không?
Network và Internet là hai khái niệm thường xuyên bị nhầm lẫn bởi một số nét có vẻ tương đồng. Tuy nhiên, cần phải phải hiểu rõ sự khác biệt này trong ngữ cảnh công nghệ thông tin. Network là cấu trúc mạng, là hệ thống kết nối, tổng hợp nhiều thiết bị trong một mạng cụ thể để chia sẻ dữ liệu, tài nguyên, hoặc cung cấp dịch vụ. Khác với Network, Internet chính là một mạng toàn cầu của tất cả các mạng, là kết quả của việc kết nối vô vàn máy tính và các thiết bị trên toàn thế giới.
| Network | Internet |
| Là cấu trúc mạng. | Là mạng toàn cầu. |
| Kết nối các thiết bị trong mạng cụ thể. | Kết nối hàng tỷ các thiết bị khác nhau, |
| Dùng giao thức mạng cụ thể. | Dùng giao thức truyền thông chung. |
| Được coi là cấu trúc mạng hạn chế hơn. | Là một hệ thống mạng lưới. |
| Cho phép chia sẻ tài nguyên và thông tin trong nội bộ mạng. | Cho phép truy cập vào tất cả các dịch vụ trên mạng Internet. |
| Tạo môi trường truyền thông cục bộ. | Liên kết với mạng cục bộ thành mạng toàn cầu. |
| Dùng địa chỉ IP trong mạng cụ thể. | Sử dụng địa chỉ IP duy nhất. |
Nói tóm lại, Network được định nghĩa là nhóm gồm hai hoặc nhiều hệ thống máy tính. Trong khi đó internet là tập hợp, mối quan hệ qua lại của một vài mạng, trong đó mỗi mạng có thể là một mạng LAN, mạng WAN, hay bất kỳ loại mạng nào khác.
Network Error là gì và cách khắc phục?
Network Error hay “Lỗi mạng” thường xảy ra khi kết nối mạng gặp lỗi kỹ thuật hoặc cấu hình chưa đúng, đôi khi là do đường truyền Internet kém. Khi gặp lỗi này, thông báo sẽ được hiển thị trên màn hình thiết bị của bạn, ví dụ như:
- “Unable to access the network to view or listen to Internet content”.
- “Download Failed – Network Error”.
- “A Network Cable Is Unplugged”.
- “Limited or No Connectivity”.
- “Connected with Limited Access”.
- “Unable to Join Network Failure (error -3)”.
- “The Network Path Cannot Be Found”.
Một “Lỗi mạng” khi xuất hiện sẽ có thể ảnh hưởng rất nhiều đến công việc và trải nghiệm của người dùng, một số giải pháp phổ biến để xử lý lỗi này như sau:
- Kiểm tra kết nối Internet với một thiết bị khác của bạn để xác nhận Internet có ổn định hay không. Nếu Internet thật sự lỗi, hãy liên hệ với Nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) của bạn để được hỗ trợ kích hoạt và kết nối lại.
- Kiểm tra lại bộ định tuyến, modem và dây cáp xem có bị lỏng hoặc bung ra hay không. Thực hiện rút ra và cắm lại để đảm bảo kết nối.
- Thay đổi hoặc tạm thời tắt các chương trình cài đặt diệt virus.
- Thử truy cập bằng chế độ ẩn danh.
- Sử dụng một trình duyệt khác hoặc khởi động lại thiết bị của bạn.
Câu hỏi thường gặp
Wi-Fi có phải là một network không?
Mạng WiFi chỉ đơn giản là một kết nối internet được chia sẻ với nhiều thiết bị trong gia đình hoặc cơ sở kinh doanh thông qua bộ định tuyến không dây (router). Bộ định tuyến khi kết nối vào modem internet một cách trực tiếp sẽ đóng vai trò như một trung tâm có chức năng phát tín hiệu đến toàn bộ các thiết bị hỗ trợ Wifi trong mạng.
Network được sử dụng ở đâu?
Network cho phép giao tiếp cho mọi mục đích kinh doanh, giải trí và nghiên cứu. Internet, search engine, email, chia sẻ âm thanh và video, thương mại trực tuyến, phát trực tiếp và mạng xã hội đều tồn tại nhờ mạng máy tính. Vì vậy, Network sử dụng rộng rãi ở nhiều lĩnh vực khác nhau và có thể kết nối, truy cập vào bất cứ lúc nào ở bất cứ đâu.
Các biện pháp bảo mật hiện nay có đủ để đảm bảo an toàn cho các thiết bị và dữ liệu trên một mạng lưới gia đình không?
Mạng lưới gia đình ngày càng được sử dụng rộng rãi nhờ nhiều tính năng vô cùng hữu ích. Chính vì thế, loại mạng này cũng mang tới vấn đề về rò rỉ thông tin mà những biện pháp bảo mật hiện nay chưa thể đảm bảo an toàn tuyệt đối, vài nguyên nhân có thể kể đến như: Sự phát triển của hacker và phần mềm độc hại, người dùng thiếu kiến thức,…. Tuy vậy, các biện pháp bảo mật vẫn đóng vai trò quan trọng vì giúp giảm thiểu rủi ro, phát hiện sớm mối đe dọa, hạn chế thiệt hại.
Làm thế nào để khắc phục tình trạng chậm trễ (lag) khi chơi game online trên mạng?
Tình trạng giật lag, màn hình chậm trễ khi chơi game trên mạng là vô cùng phổ biến và gây ảnh hưởng lên trải nghiệm của người dùng. Để khắc phục tình trạng này, bạn có thể thực hiện vài biện pháp sau:
– Kiểm tra kết nối internet: Đo lường tốc độ internet, ping hay kết nối cáp quang thay vì wifi.
– Khởi động lại modem và bộ phát wifi để khắc phục tạm thời.
– Cập nhật game và driver card màn hình để cải thiện hiệu suất.
– Đóng các ứng dụng không cần thiết để giải phóng băng thông.
Internet có phải là một ví dụ về mạng lưới (network) không?
Câu trả lời chắc chắn là có. Internet là một mạng (network) toàn cầu với vô vàn thiết bị kết nối qua mạng cáp quang hoặc vệ tinh không dây. Các thiết bị này sử dụng giao thức TCP/IP để giao tiếp và chia sẻ tài nguyên như dữ liệu và dịch vụ. Đặc điểm của Internet bao gồm kết nối, chia sẻ thông tin dữ liệu và hỗ trợ giao tiếp trên quy mô lớn và toàn cầu.
Sự khác biệt giữa “đám mây” (cloud) và “mạng” (network) là gì?
“Đám mây” (cloud) và “mạng” (network) có sự khác biệt sau:
– Đám mây hay Cloud là mô hình dịch vụ Internet cung cấp nơi lưu trữ và xử lý tài nguyên, dữ liệu, ứng dụng trực tuyến,…. Các dịch vụ này được quản lý bởi nhà cung cấp bằng máy chủ ảo. Đám mây có thể được dễ dàng mở rộng với chi phí thấp, một số ví dụ như: Dropbox, Drive,….
– Mạng hay Network là hệ thống các thiết bị tại nhiều vị trí khác nhau được kết nối lại để trao đổi, chia sẻ thông tin, các dịch vụ, ứng dụng chung. Mạng được tự quản lý bởi người dùng, khó mở rộng do chi phí cao ở các cấp độ khác nhau, ví dụ như mạng gia đình, cục bộ doanh nghiệp, Internet.
Lời kết
Bài viết đã cung cấp tổng quan thông tin về khái niệm, vai trò và lợi ích của Network, hy vọng đã giúp bạn giải đáp tất cả mọi thắc mắc về network là gì? Nếu có ý kiến đóng góp, hãy để lại bình luận ở phía dưới, tôi sẽ giải đáp nhanh nhất!
