Tìm hiểu chi tiết vòng lặp lồng nhau trong Python

Vòng lặp lồng nhau không chỉ là một khái niệm lý thuyết mà còn là công cụ thiết yếu trong nhiều ứng dụng thực tế của Python. Bạn muốn biết cách duyệt ma trận, tạo ra các mô hình phức tạp, hay xử lý dữ liệu có nhiều lớp cấu trúc? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vòng lặp lồng nhau với các ví dụ minh họa để bạn áp dụng vào công việc của mình một cách nhanh chóng.

Vòng lặp lồng nhau trong Python là gì?

Vòng lặp lồng nhau (Nested Loops) trong Python được hiểu là một cấu trúc khi bạn viết một hoặc nhiều vòng lặp nằm bên trong một vòng lặp khác. Vòng lặp chính được xem là vòng lặp ngoài (outer loop), còn các vòng lặp nằm bên trong được gọi là vòng lặp trong (inner loop).

Ngôn ngữ lập trình Python cho phép sử dụng một vòng lặp bên trong một vòng lặp khác. Vòng lặp là một khối mã thực thi các chỉ thị cụ thể một cách lặp đi lặp lại. Có hai loại vòng lặp là for và while. Chúng ta có thể tạo ra các vòng lặp lồng nhau bằng cả hai loại này.

Bạn có thể đặt bất kỳ loại vòng lặp nào vào bên trong bất kỳ loại vòng lặp nào khác. Ví dụ: vòng lặp for có thể nằm trong vòng lặp while và ngược lại.

Vòng lặp for lồng nhau trong Python

Vòng lặp for chứa một hoặc nhiều vòng lặp for khác bên trong được gọi là vòng lặp for lồng nhau. Vòng lặp for thường được dùng để duyệt qua các phần tử của một dãy (sequence), ví dụ như list, tuple hoặc string, và thực hiện cùng một thao tác lên mỗi phần tử đó.

Cú pháp của vòng lặp for lồng nhau

Cú pháp của một câu lệnh vòng lặp for lồng nhau trong Python như sau:

for bien_lap_ngoai in day_ngoai:
    for bien_lap_trong in day_trong:
        cac_cau_lenh(s)
    cac_cau_lenh(s)

Ví dụ về vòng lặp for lồng nhau

Chương trình sau đây sử dụng vòng lặp for lồng nhau để duyệt qua các danh sách months (tháng) và days (ngày).

months = ["jan", "feb", "mar"]
days = ["sun", "mon", "tue"]

for x in months:
    for y in days:
        print(x, y)

print("Tạm biệt!")

Khi đoạn mã trên được thực thi, kết quả sẽ hiển thị như sau:

Vòng lặp while lồng nhau trong Pythom

Vòng lặp while chứa một hoặc nhiều vòng lặp while khác bên trong được gọi là vòng lặp while lồng nhau. Vòng lặp while được dùng để lặp lại một khối mã cho đến khi biểu thức boolean được chỉ định trở thành TRUE (ĐÚNG). Số lần lặp có thể không xác định trước được, phụ thu ộc vào giá trị của biểu thức điều kiện.

Cú pháp của vòng lặp while lồng nhau

Cú pháp cho một câu lệnh vòng lặp while lồng nhau trong Python như sau:

while biểu_thức:
    while biểu_thức:
        câu_lệnh(các_câu_lệnh)
    câu_lệnh(các_câu_lệnh)

Ví dụ về vòng lặp while lồng nhau trong Python

Chương trình dưới đây sử dụng vòng lặp while lồng nhau để tìm các số nguyên tố từ 2 đến 25:

i = 2
while(i < 25):
   j = 2
   while(j <= (i/j)):
      if not(i%j): break
      j = j + 1
   if (j > i/j) : print (i, "là số nguyên tố")
   i = i + 1
print ("Tạm biệt!")

Khi thực thi đoạn code trên, kết quả hiển thị như sau:

Lời kết

Vậy là chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu chi tiết về vòng lặp lồng nhau trong Python. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động và ứng dụng linh hoạt của vòng lặp này trong việc giải quyết các bài toán lập trình phức tạp. Mong rằng thông tin này hữu ích và có thể giúp bạn nâng cao kỹ năng lập trình Python của mình.