Các cách truy cập phần tử list trong Python

Để thao tác hiệu quả với List, việc truy cập phần tử trong List là một kỹ năng cơ bản mà bất kỳ lập trình viên nào cũng cần nắm vững. Có nhiều phương pháp khác nhau để thực hiện việc này, mỗi phương pháp có những ưu điểm và ứng dụng riêng. Để hiểu rõ hơn về các cách truy cập phần tử trong List cũng như lựa chọn phương pháp phù hợp, mời bạn đọc tiếp bài viết này.

Các điểm chính

Khi đọc xong bài viết, bạn sẽ:

• Nắm vững các cách thức truy cập phần tử trong list (danh sách) của Python: Hiểu rõ list là gì và tại sao việc truy cập các phần tử trong list lại quan trọng trong lập trình.
• Sử dụng thành thạo phương pháp indexing (chỉ số) để lấy ra các phần tử list: Không còn lúng túng với chỉ số, bạn sẽ biết cách dùng chỉ số dương và chỉ số âm một cách chính xác.
• Làm chủ toán tử slice để lấy các phần tử list liên tiếp: Hiểu rõ cách sử dụng slice (cắt) để tạo ra các list con một cách dễ dàng, giúp giải quyết các bài toán phức tạp.
• Biết cách truy cập các list con (sub-list) từ một list lớn: Mở rộng khả năng làm việc với dữ liệu đa chiều và các cấu trúc dữ liệu phức tạp hơn.

Truy cập phần tử trong List

Truy cập phần tử List trong Python là quá trình lấy ra một hoặc nhiều phần tử từ một List (danh sách) dựa trên vị trí (chỉ số) của phần tử đó trong List. Hãy hình dung List như một dãy các ô chứa đồ, mỗi ô có một số thứ tự, và truy cập List chính là việc bạn mở một ô cụ thể để lấy đồ vật bên trong.

Để truy cập các giá trị bên trong List, chúng ta cần sử dụng dấu ngoặc vuông [] và chỉ định chỉ số của phần tử mà chúng ta muốn lấy ra.

Chỉ số bắt đầu từ 0 cho phần tử đầu tiên và tăng dần một đơn vị cho mỗi phần tử tiếp theo. Chỉ số của phần tử cuối cùng trong List luôn là length - 1, trong đó length đại diện cho tổng số phần tử trong List.

Ngoài ra, Python cung cấp nhiều cách khác để truy cập các phần tử trong List, chẳng hạn như slicing (cắt), đánh chỉ số âm (negative indexing), trích xuất một List con từ List,…

Truy cập phần tử trong list bằng indexing

Như đã đề cập, để truy cập các phần tử trong một List bằng cách sử dụng indexing, bạn chỉ cần chỉ định index của phần tử đó trong cặp dấu ngoặc vuông ([]) như ví dụ dưới đây:

ten_list[vi_tri]

Trong đó, ten_list là tên List và vi_tri là vị trí của phần tử bạn muốn truy cập.

Dưới đây là một ví dụ cơ bản để truy cập các phần tử trong List:

danh_sach_1 = ["An", "Vật lý", 21, 69.75]
danh_sach_2 = [1, 2, 3, 4, 5]

print ("Phần tử ở vị trí 0 trong danh_sach_1: ", danh_sach_1[0])
print ("Phần tử ở vị trí 2 trong danh_sach_2: ", danh_sach_2[2])

Kết quả đầu ra sẽ như sau:

Truy cập phần tử list với chỉ số âm

Trong Python, đánh chỉ số âm được sử dụng để truy cập các phần tử từ cuối List. Cụ thể, -1 đại diện cho phần tử cuối cùng, -2 đại diện cho phần tử kế cuối, và cứ tiếp tục như vậy. Chúng ta có thể sử dụng các số nguyên âm này để biểu diễn vị trí từ cuối List và truy cập các phần tử tương ứng.

Trong ví dụ sau, chúng ta sẽ truy cập các phần tử List bằng cách sử dụng chỉ số âm:

<H3> Example

Trong ví dụ sau, chúng ta sẽ truy cập các phần tử trong danh sách bằng chỉ mục âm:

trai_cay = ["xoai", "cam", "chuoi", "dua hau"]
diem_so = [8.5, 9, 6, 7.5]

print("Phan tu cuoi cung cua danh sach trai_cay:", trai_cay[-1])
print("Phan tu thu hai tu cuoi len cua danh sach diem_so:", diem_so[-2])

Kết quả đầu ra sẽ là:

Truy cập các phần tử list với toán tử slice

Toán tử slice (lát cắt) trong Python được sử dụng để trích xuất một hoặc nhiều phần tử từ một List. Chúng ta có thể truy cập các phần tử List với toán tử slice bằng cách chỉ định phạm vi chỉ số mà chúng ta muốn lấy ra. Cú pháp sử dụng như sau:

[start:stop] 

Trong đó:

• start là chỉ số bắt đầu (bao gồm phần tử tại vị trí start).
• stop là chỉ số kết thúc (không bao gồm phần tử tại vị trí stop).

Nếu chúng ta không cung cấp bất kỳ chỉ số nào, toán tử slice sẽ mặc định bắt đầu từ chỉ số 0 (đầu List) và kết thúc ở phần tử cuối cùng trong List.

Trong ví dụ sau, chúng ta sẽ lấy ra các “sublist” (List con) từ các List ban đầu bằng cách dùng các khoảng chỉ số khác nhau:

trai_cay = ["Táo", "Chuối", "Cam", "Dứa", "Xoài"]
so_luong = [10, 5, 12, 8, 15]
sinh_vien = ["An", "CNTT", 20, 9.2]

print("Các loại trái cây từ vị trí 1 đến hết:", trai_cay[1:])
print("Hai số lượng đầu tiên:", so_luong[:2])
print("Tất cả thông tin sinh viên:", sinh_vien[:])

Khi chạy đoạn code trên, ta sẽ thấy kết quả:

Truy cập list con từ một list

Một List con là một phần của List, bao gồm một chuỗi liên tiếp các phần tử từ List gốc. Chúng ta có thể truy cập một List con từ một List bằng cách sử dụng toán tử slice với các chỉ số bắt đầu (start) và kết thúc (stop) thích hợp.

Trong ví dụ này, chúng ta sẽ lấy các List con: từ chỉ số 1 đến 2 (không bao gồm 3) trong list1 và từ chỉ số 0 đến 1 (không bao gồm 2) trong list2, sử dụng toán tử slice:

list1 = ["a", "b", "c", "d"]
list2 = [25.50, True, -55, 1+2j]

print ("Các phần tử từ chỉ số 1 đến 2 trong list1: ", list1[1:3])
print ("Các phần tử từ chỉ số 0 đến 1 trong list2: ", list2[0:2])

Kết quả thu được như sau:

Lời kết

Như vậy, chúng ta đã cùng tìm hiểu chi tiết về các cách truy cập phần tử trong List của Python, từ indexing cơ bản, chỉ số âm cho đến toán tử slice linh hoạt. Hy vọng rằng, với những kiến thức này, bạn có thể thao tác với List một cách hiệu quả, phục vụ tốt cho việc lập trình và phát triển ứng dụng của mình.

Mọi người cũng đọc