Trong Python một loạt các phương thức tích hợp sẵn để thao tác và xử lý chuỗi một cách hiệu quả. Những phương thức này giúp lập trình viên thực hiện các tác vụ như chuyển đổi chữ hoa/thường, căn chỉnh, hoặc tách và nối chuỗi. Để hiểu rõ hơn về các phương thức xử lý chuỗi trong Python cũng như cách ứng dụng chúng, mời bạn theo dõi bài viết chi tiết dưới đây.
Các điểm chính
Khi đọc xong bài viết, bạn sẽ:
- Hiểu rõ khái niệm và tầm quan trọng của các phương thức xử lý chuỗi.
- Nắm vững cách sử dụng các phương thức chuyển đổi chữ hoa/thường để chuẩn hóa dữ liệu.
- Biết cách căn chỉnh chuỗi cho đẹp mắt, đặc biệt hữu ích khi làm việc với giao diện dòng lệnh.
- Làm chủ các phương thức tách và nối chuỗi, giúp bạn phân tích dữ liệu văn bản một cách dễ dàng.
- Nắm bắt cách sử dụng các phương thức tìm kiếm, thay thế và kiểm tra chuỗi mạnh mẽ.
Phương thức xử lý chuỗi trong Python là gì?
Phương thức xử lý chuỗi trong Python là các hàm (function) được tích hợp sẵn, gắn liền với kiểu dữ liệu chuỗi (str), cho phép bạn thực hiện nhiều thao tác khác nhau trên chuỗi, như tìm kiếm, thay thế, cắt, nối, chuyển đổi chữ hoa/chữ thường, và nhiều thao tác khác nữa. Vì chuỗi là kiểu dữ liệu immutable (bất biến – tức là không thể thay đổi trực tiếp giá trị của chuỗi sau khi đã tạo), các phương thức này sẽ không làm thay đổi chuỗi gốc mà thay vào đó, chúng tạo ra và trả về một chuỗi mới là kết quả của thao tác.
Các phương thức chuyển đổi chữ Hoa/Thường
Nhóm các phương thức có sẵn của lớp str trong Python này liên quan đến việc chuyển đổi các ký tự chữ cái trong đối tượng chuỗi (thay đổi chữ hoa/thường). Các phương thức sau đây thuộc nhóm này:
| Phương thức | Mô tả |
capitalize() | Viết hoa chữ cái đầu tiên của chuỗi. |
casefold() | Chuyển đổi tất cả các chữ cái viết hoa trong chuỗi thành chữ thường. Tương tự lower(), nhưng xử lý cả các ký tự UNICODE. |
lower() | Chuyển đổi tất cả các chữ cái viết hoa trong chuỗi thành chữ thường. |
swapcase() | Đảo ngược kiểu chữ (hoa/thường) cho tất cả các chữ cái trong chuỗi. |
title() | Trả về phiên bản “viết hoa tiêu đề” của chuỗi, nghĩa là tất cả các từ đều bắt đầu bằng chữ hoa và phần còn lại là chữ thường. |
upper() | Chuyển đổi các chữ cái thường trong chuỗi thành chữ hoa. |
Các phương thức căn chỉnh chuỗi
Các phương thức sau đây trong lớp str (lớp xử lý chuỗi trong Python) giúp kiểm soát việc căn chỉnh các ký tự bên trong đối tượng chuỗi.
| Phương thức | Mô tả |
center(width, fillchar) | Trả về một chuỗi mới được “đệm” bằng ký tự fillchar, với chuỗi gốc được căn giữa trong độ rộng tổng cộng là width cột. |
ljust(width[, fillchar]) | Trả về một chuỗi mới được đệm bằng khoảng trắng, với chuỗi gốc được căn trái trong độ rộng tổng cộng là width cột. |
rjust(width[, fillchar]) | Trả về một chuỗi mới được đệm bằng khoảng trắng, với chuỗi gốc được căn phải trong độ rộng tổng cộng là width cột. |
expandtabs(tabsize=8) | Mở rộng các ký tự tab trong chuỗi thành nhiều khoảng trắng; mặc định là 8 khoảng trắng cho mỗi tab nếu tabsize không được cung cấp. |
zfill(width) | Trả về một chuôi mới bằng cách là đưa các số 0 và phía trái chuỗi ban đầu và đạt được tổng cộng width ký tự; tuy nhiên khi sử dụng với số, thì zfill() giữ lại bất kỳ dấu nào (dương hoặc âm, bớt đi một số không). |
Các phương thức tách và nối chuỗi
Python cung cấp các phương thức sau để thực hiện các thao tác tách và nối chuỗi:
| Phương thức | Mô tả |
lstrip() | Loại bỏ tất cả khoảng trắng ở đầu chuỗi. |
rstrip() | Loại bỏ tất cả khoảng trắng ở cuối chuỗi. |
strip() | Thực hiện cả lstrip() và rstrip(), loại bỏ khoảng trắng ở cả đầu và cuối chuỗi. |
rsplit() | Tách chuỗi từ phía cuối và trả về một danh sách (list) các chuỗi con. |
split() | Tách chuỗi theo một ký tự phân tách (mặc định là khoảng trắng) và trả về danh sách các chuỗi con. |
splitlines() | Tách chuỗi tại các ký tự xuống dòng (NEWLINE) và trả về danh sách các dòng, đã loại bỏ ký tự xuống dòng. |
partition() | Chia chuỗi thành một tuple 3 phần tại vị trí đầu tiên xuất hiện ký tự phân tách. |
rpartition() | Chia chuỗi thành một tuple 3 phần tại vị trí cuối cùng xuất hiện ký tự phân tách. |
join() | Nối các phần tử chuỗi trong một sequence (danh sách, tuple…) thành một chuỗi, sử dụng chuỗi phân cách. |
removeprefix() | Trả về một chuỗi mới sau khi loại bỏ tiền tố (prefix) được chỉ định. |
removesuffix() | Trả về một chuỗi mới sau khi loại bỏ hậu tố (suffix) được chỉ định. |
Các phương thức chuỗi trả về biểu thức boolean
Các phương thức sau đây trong lớp str (lớp đại diện cho kiểu chuỗi trong Python) trả về giá trị True (đúng) hoặc False (sai).
| Phương thức | Mô tả |
isalnum() | Trả về True nếu chuỗi có ít nhất 1 ký tự và tất cả các ký tự đều là chữ cái hoặc số, ngược lại trả về False. |
isalpha() | Trả về True nếu chuỗi có ít nhất 1 ký tự và tất cả các ký tự đều là chữ cái, ngược lại trả về False. |
isdigit() | Trả về True nếu chuỗi chỉ chứa các chữ số, ngược lại trả về False. |
islower() | Trả về True nếu chuỗi có ít nhất 1 ký tự chữ cái và tất cả các ký tự chữ cái đều viết thường, ngược lại trả về False. |
isnumeric() | Trả về True nếu chuỗi unicode chỉ chứa các ký tự số, ngược lại trả về False. |
isspace() | Trả về True nếu chuỗi chỉ chứa các ký tự khoảng trắng, ngược lại trả về False. |
istitle() | Trả về True nếu chuỗi được viết hoa theo kiểu tiêu đề (tức là các từ được viết hoa chữ cái đầu), ngược lại trả về False. |
isupper() | Trả về True nếu chuỗi có ít nhất 1 ký tự chữ cái và tất cả các ký tự chữ cái đều viết hoa, ngược lại trả về False. |
isascii() | Trả về True nếu tất cả các kí tự thuộc bộ ký tự ASCII. |
isdecimal() | Trả về True nếu tất cả các kí tự là các kí tự hệ thập phân. |
isidentifier() | Trả về True nếu chuỗi hợp lệ là một tên định danh. |
isprintable() | Kiểm tra xem tất cả các kí tự có thể hiển thị. |
Các phương thức tìm kiếm và thay thế
Python cung cấp một loạt các phương thức (method) tiện lợi để tìm kiếm và thay thế trong chuỗi. Dưới đây là các phương thức quan trọng:
| Phương thức | Mô tả |
count(sub, beg=0, end=len(string)) | Đếm số lần chuỗi con sub xuất hiện trong chuỗi. Tùy chọn chỉ định phạm vi tìm kiếm từ vị trí beg đến end. |
find(sub, beg=0, end=len(string)) | Xác định xem chuỗi con sub có xuất hiện trong chuỗi hay không. Trả về vị trí (index) đầu tiên tìm thấy, hoặc -1 nếu không tìm thấy. |
index(sub, beg=0, end=len(string)) | Tương tự find(), nhưng sẽ báo lỗi (exception) nếu không tìm thấy chuỗi con sub. |
replace(old, new, max) | Thay thế tất cả (hoặc tối đa max lần) các chuỗi con old bằng chuỗi con new. |
rfind(sub, beg=0, end=len(string)) | Tương tự find(), nhưng tìm kiếm từ phía cuối chuỗi. |
rindex(sub, beg=0, end=len(string)) | Tương tự index(), nhưng tìm kiếm từ phía cuối chuỗi. |
startswith(sub, beg=0, end=len(string)) | Kiểm tra xem chuỗi có bắt đầu bằng chuỗi con sub hay không. Trả về True hoặc False. Có thể giới hạn phạm vi kiểm tra bằng beg và end. |
endswith(sub, beg=0, end=len(string)) | Kiểm tra xem chuỗi có kết thúc bằng chuỗi con sub hay không. Trả về True hoặc False. Có thể giới hạn phạm vi kiểm tra. |
Lưu ý: beg và end trong các hàm trên là vị trí, bắt đầu từ 0. Tham số beg và end là các tham số không bắt buộc. Mặc định các giá trị được áp dụng từ đầu chuỗi đến hết chuỗi.
Các phương thức Translation của chuỗi
Dưới đây là các phương thức “Translation” của chuỗi trong Python:
| Phương thức | Mô tả |
| maketrans() | Trả về một bảng ánh xạ (translation table) để sử dụng trong hàm translate(). |
| translate(table, deletechars=””) | Thực hiện ánh xạ chuỗi dựa trên bảng ánh xạ table (có độ dài 256 ký tự). Các ký tự nằm trong chuỗi deletechars (tùy chọn) sẽ bị xóa khỏi chuỗi gốc trước khi ánh xạ. |
Lời kết
Như vậy, chúng ta đã cùng nhau khám phá các phương thức xử lý chuỗi đa dạng và mạnh mẽ trong Python. Từ việc chuyển đổi chữ hoa/thường, căn chỉnh, tách/nối chuỗi, cho đến tìm kiếm, thay thế và thậm chí là “translation”. Hy vọng rằng, với những kiến thức này, bạn có thể tự tin thao tác và xử lý chuỗi trong các dự án Python của mình một cách hiệu quả và linh hoạt nhất.
Mọi người cũng đọc
