Lệnh dot trong Linux: Hướng dẫn nạp biến môi trường và cấu hình hiệu quả

Lệnh dot (hay lệnh . ) là một lệnh tích hợp sẵn trong shell của Linux. Đây là một lệnh hữu ích trong các kịch bản và quy trình tự động hóa, cho phép người dùng tải và thực thi các biến môi trường hoặc cấu hình từ các tập tin script mà không cần phải khởi động lại shell. Trong bài viết này, Vietnix sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng lệnh dot trong Linux một cách hiệu quả thông qua các ví dụ thực tế.

Những điểm chính

• Hiểu rõ lệnh dot trong Linux: Giúp người đọc nắm được khái niệm cơ bản và cú pháp của lệnh dot trong Bash.
• Khám phá cách sử dụng lệnh dot: Cung cấp 2 cách sử dụng lệnh dot là nạp biến môi trường và nạp file cấu hình.
• Hiểu được khi nào sử dụng lệnh dot: Giải thích khi nào và tại sao nên sử dụng lệnh dot trong Bash.
• Nắm rõ sự khác biệt: Làm rõ sự khác biệt giữa lệnh dot và các cách sử dụng khác của dấu chấm trong Linux.
• Biết đến Vietnix – Nhà cung cấp giải pháp VPS tốc độ vượt trội, bảo mật hàng đầu, nâng tầm hiệu suất doanh nghiệp.

Lệnh dot trong Linux là gì? 

Lệnh dot trong Linux (hay còn gọi là source) là một công cụ quan trọng trong Bash, cho phép thực thi các script ngay trong shell hiện tại. Khi sử dụng, lệnh này sẽ đọc và thực thi các lệnh từ file script được chỉ định, giống như việc bạn gõ trực tiếp các lệnh vào shell.

Cú pháp của lệnh dot như sau:

. filename

Trong đó, filename có thể là đường dẫn tuyệt đối hoặc tương đối đến file script.

Việc làm quen và sử dụng thành thạo lệnh dot trong Linux là một kỹ năng quan trọng cho quản trị hệ thống, đặc biệt là trong môi trường máy chủ ảo (VPS). Khi nắm vững lệnh này, bạn không chỉ cải thiện hiệu quả công việc mà còn đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định. Thực hành lệnh dot trên VPS Linux sẽ giúp bạn có thêm kinh nghiệm thực tế và nâng cao khả năng quản lý hệ thống. Đối với các tác vụ đòi hỏi hiệu suất cao, VPS NVMe của Vietnix là lựa chọn lý tưởng với những ưu điểm nổi bật như không giới hạn Data Transfer, khả năng nâng cấp dễ dàng và kích hoạt tự động nhanh chóng.

Lệnh dot là cách viết tắt cho lệnh source. Nói cách khác, dấu chấm (.) đại diện cho lệnh source. Dưới đây là 2 cách sử dụng phổ biến của lệnh dot:

1. Nạp biến môi trường

Khi bạn làm việc với nhiều script (tập lệnh) trên Linux, đôi khi chúng cần sử dụng chung một số thông tin như tên máy chủ cơ sở dữ liệu, tên người dùng, mật khẩu,… Thay vì phải viết lại những thông tin này trong mỗi script, bạn có thể lưu vào một file riêng và “nạp” file đó vào mỗi script khi cần. Bạn thực hiện 2 bước như sau:

Bước 1: Mở Terminal Ubuntu.

Bước 2: Nhập lệnh sau để mở file trong trình soạn thảo văn bản nano:

nano env_load.sh

Bước 3: Bạn thêm đoạn script sau vào trình soạn thảo nano:

Bước 4: Nhấn CTRL+S để lưu file và CTRL+X để thoát khỏi trình soạn thảo nano.

Bước 5: Tiếp theo, bạn hãy tạo một file script mới (đặt tên là load_env_var) theo cách tương tự như file script trước và lưu lại. Nội dung của file script này như sau:

Bước 6: Tiếp theo, bạn hãy sử dụng lệnh sau để cấp quyền thực thi cho file script load_env_var:

chmod u+x load_env_var

Bước 7: Chạy script load_env_var.sh để kiểm tra xem các biến trong script env_var.sh đã được nạp thành công hay chưa:

./load_env_var.sh

Kết quả sẽ hiển thị giá trị của các biến môi trường đã được nạp thành công từ script env_var.sh.

2. Nạp file cấu hình

Tương tự như cách nạp biến môi trường, bạn cũng có thể sử dụng lệnh dot để nạp các thiết lập cấu hình từ 1 file riêng biệt.

Trong ví dụ này, mình sẽ hướng dẫn bạn cách lấy các biến cấu hình từ file config.sh và sử dụng chúng trong script chính run_config.sh bằng lệnh chấm (.). Cách này giúp bạn dễ dàng đưa vào và sử dụng các thiết lập cấu hình từ 1 file riêng biệt trong script chính.

Đầu tiên, bạn hãy xem qua nội dung của 2 script:

Bây giờ, bạn hãy chạy lệnh sau để thực thi script run_config.sh và kiểm tra xem các biến trong script config.sh đã được nạp thành công hay chưa:

./run_config.sh

Kết quả từ lệnh này sẽ cho thấy các biến trong script config.sh đã được nạp thành công. Bạn sẽ thấy thông tin này hiển thị trên màn hình.

Khi nào nên sử dụng lệnh dot trong Bash?

Trong Bash, bạn hãy sử dụng lệnh dot khi bạn muốn thay đổi ngữ cảnh hiện tại bằng cách thiết lập các biến mới hoặc thay đổi các biến hiện có. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng lệnh dot trong các trường hợp sau:

• Khi bạn muốn chạy 1 script shell mà cần được thực thi trong môi trường shell hiện tại. Ví dụ, một script sử dụng lệnh cd để thay đổi thư mục hiện tại. Nếu bạn không sử dụng lệnh dot, script sẽ được chạy trong một môi trường riêng biệt và những thay đổi đó sẽ không ảnh hưởng đến shell của bạn.
• Khi bạn muốn chạy một script shell không có quyền thực thi. Lệnh dot cho phép bạn chạy script mà không cần phải cấp quyền thực thi cho nó.
• Khi bạn muốn source 1 file cấu hình, các hàm từ một script khác hoặc chỉ đơn giản là để thay đổi các biến môi trường. Ví dụ, bạn có thể sử dụng lệnh dot để tải các biến môi trường từ file .bashrc của mình.

Sự khác biệt giữa lệnh dot và các cách sử dụng khác của dấu chấm

Bạn không nên nhầm lẫn lệnh dot với file dot hoặc ký hiệu đường dẫn tương đối.

• File dot: Là file có tên bắt đầu bằng dấu chấm (.), còn được gọi là file ẩn. Những file và thư mục ẩn này sẽ không được hiển thị trong danh sách file theo mặc định.
• Đường dẫn tương đối: Trong đường dẫn thư mục và file, một dấu chấm (.) được sử dụng để đại diện cho thư mục hiện tại và hai dấu chấm (..) đại diện cho thư mục cha.

Tóm lại, lệnh dot trong Bash là một công cụ cho phép bạn thực thi các script và thay đổi ngữ cảnh shell hiện tại một cách linh hoạt. Hiểu rõ cách sử dụng và sự khác biệt của lệnh dot với các trường hợp sử dụng dấu chấm khác sẽ giúp bạn làm việc hiệu quả hơn trong môi trường dòng lệnh.

Vietnix – Nhà cung cấp giải pháp VPS tốc độ vượt trội, bảo mật hàng đầu, nâng tầm hiệu suất doanh nghiệp

Với hơn một thập kỷ kinh nghiệm vững vàng trong ngành công nghệ, Vietnix tự hào là đơn vị tiên phong cung cấp các giải pháp công nghệ đột phá giúp doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ. Vietnix vinh dự nhận giải thưởng Top 5 Thương Hiệu Uy Tín – Chất Lượng Quốc Gia 2023, khẳng định chất lượng và cam kết đối với khách hàng.

Vietnix cung cấp các giải pháp VPS với tốc độ, bảo mật và ổn định vượt trội. Đặc biệt, với Cam kết uptime 99.9%, bạn sẽ luôn được đảm bảo sự ổn định tối đa cho hệ thống của mình. Cùng với đội ngũ hỗ trợ chuyên nghiệp 24/7, Vietnix là lựa chọn lý tưởng giúp bạn tối ưu hóa hiệu quả công việc và nâng cao trải nghiệm người dùng.

Thông tin liên hệ:

• Hotline: 18001093
• Email: sales@vietnix.com.vn 
• Địa chỉ: 265 Hồng Lạc, Phường 10, Quận Tân Bình, Thành Phố Hồ Chí Minh.
• Website: https://vietnix.vn/

Bài viết trên đã giải thích chi tiết về lệnh dot trong Linux, từ cách sử dụng đến sự khác biệt so với các trường hợp dùng dấu chấm khác. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp bạn khai thác tối đa sức mạnh của lệnh dot trong việc quản lý và sử dụng shell script hiệu quả hơn.