Khi tìm hiểu về khoa học máy tính, chắc hẳn bạn đã từng nghe về khái niệm Octet. Octet xuất hiện nhiều trong biểu diễn các giao thức mạng. Vậy cụ thể Octet là gì và có ý nghĩa như thế nào khi xây dựng hệ thống máy tính? Tại sao đã có Byte rồi dùng thêm Octet? Vietnix sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc trên trong bài viết dưới đây.
Octet là gì?
Octet (có thể tạm dịch là điện toán) là một đơn vị gồm 8 đơn vị bit, được sử dụng như một đơn vị thông tin trong viễn thông và điện toán. Bạn có thể hiểu đơn giản, trong khoa học máy tính, một Octet sẽ được biểu diễn bằng 8 bit. Trong quá trình sử dụng, các kỹ sư máy tính sẽ đề cập đến lượng 4 bit với tên gọi là nibble thay vì gọi “nửa Octet”.
Octet được gọi theo tiền tố octo (có nghĩa là 8) theo tiếng Hy Lạp và tiếng Latinh. Các giá trị toán học của Octet bắt đầu từ 0 đến 255. Khái niệm Octet được sử dụng nhiều trong lĩnh vực viễn thông và máy tính.
Octet có ưu điểm nổi bật gì?
Trong biểu diễn thông tin, người ta thường sử dụng thêm một khái niệm nữa là Byte. Cả Octet và Byte đều là các đơn vị thông tin có giá trị bằng 8 bit. Tuy nhiên trên thực tế Octet được sử dụng nhiều hơn, đặc biệt là khi xây dựng các ứng dụng.
Byte là đơn vị được sử dụng phổ biến trong các chương trình kỹ thuật hàng ngày thì Octet lại là lựa chọn ưu thích của các ấn bản kỹ thuật. Để biểu diễn kích thước tham số giao thức mạng, RFC vẫn ưu tiên sử dụng đơn vị Octet.
Tại các nước như Canada, Pháp, Romania, Octet lại là đơn vị được sử dụng phổ biến hơn hẳn so với Byte. Ví dụ như thay vì nói đến đơn vị Megabyte (MB) thì họ sẽ dùng đơn vị MegaOctet (Mo).
Vì sao đã có Byte lại sử dụng thêm Octet?
Trong truyền tải thông tin, bit là đơn vị cơ bản nhất được biểu diễn bởi hệ số nhị phân gồm 0 và 1. Bit dùng để đo tốc độ khi truyền tải thông tin trên mạng. Byte là một đơn vị lưu trữ dữ liệu trong hệ thống máy tính, được mô tả bằng dãy bit cố định, 1 Byte gồm 8 bit.
Trong thời kỳ hệ thống máy tính phát triển, Byte không được công nhận là đơn vị chuẩn để lưu trữ dữ liệu. Do đó Byte đơn sẽ được hiểu là đại diện cho các kích thước lưu trữ khác nhau từ 4 đến 10 bit.
Khi yêu cầu phát triển kiến trúc máy tính ngày càng cao, hệ thống máy cần đến những Byte lớn để lưu trữ thông tin hiệu quả. Từ đó Byte dần dần được hiểu với định nghĩa 8 bit. Tuy nhiên mọi thứ lúc đó khá mơ hồ, không một ai khẳng định điều đó. Vậy nên, thuật ngữ Octet đã ra đời và được xem như là đơn vị chuẩn được đo lường bằng 8 bit.
Kể từ đó, cả Byte và Octet đều được hiểu đồng nghĩa với 8 bit. Tuy nhiên, trong lập trình C/C++ thì khái niệm Byte lại được sử dụng phổ biến hơn.
Chuỗi Octet trong địa chỉ IP và Giao thức Mạng là gì?
Khái niệm chuỗi Octet được ứng dụng trong biểu diễn các địa chỉ IP và các giao thức mạng. Để hiểu cụ thể, hãy theo dõi thông tin dưới đây.
Chuỗi Octet trong địa chỉ IP
Chuỗi Octet là tập hợp một số lượng Octet bất kỳ có liên quan tạo thành. Bạn có thể bắt gặp chuỗi Octet trong các địa chỉ Giao thức mạng IP. Trong đó, tại địa chỉ IPv4 sẽ có 4 byte là 4 Octet. Địa chỉ IP sẽ thường được biểu diễn dưới dạng [Octet]. [Octet]. [Octet]. [Octet], ví dụ như địa chỉ IP 192.168.44.110.
Một trong những khác biệt giữa IPv4 và IPv6 là đối với IPv6 sẽ gồm 16 Octet chứ không còn là 4 Octet như IPv4. Các Octet trong địa chỉ IPv6 sẽ được ngăn cách với nhau bằng dấu hai chấm “:”, tức là dạng : [octet] [octet]: [octet] [octet]: …: [octet ] [octet].
Chuỗi Octet trong Headers and Footers
Bên cạnh biểu diễn các địa chỉ IP, Octet còn đề cập đến các Byte riêng ở phần đầu và phần chân trang của một giao thức mạng. Người ta sẽ thương phân loại các giao thức dưới dạng Octet stuffing và Octet counting.
Giao thức Octet stuffing sẽ hỗ trợ việc thông báo với các chuỗi bit đã được mã hóa cứng được thêm vào để xác nhận thông điệp kết thúc. Còn giao thức Octet counting sẽ hỗ trợ cho các đơn vị tin nhắn theo kích thước của chúng (chính là số octet) đã được mã hóa trong phần tiêu đề giao thức.
Tùy thuộc vào mục đích sử dụng mà mỗi loại giao thức đều có những ưu điểm riêng. Cả hai cách trên đều giúp người nhận tin biết được thời điểm mà dữ liệu gửi đến được xử lý xong.
Octet Stream là gì?
Khi vận hành các trình duyệt web, các ứng dụng MIME/ Octet-stream sẽ nhắc đến một tệp nhị phân do máy chủ web phân phối qua giao thức HTTP. Các máy khách sẽ thường dùng các luồng Octet khi tương tác qua lại với nhiều tệp nhị phân và khi nó không nhận dạng được cụ thể loại tệp được phân phối.
Các trình duyệt web sẽ thường nhắc nhở người dùng xác định cụ thể loại tệp của luồng Octet khi lưu tên tệp kèm theo phần mở rộng tương ứng.
Những kiến thức liên quan khác về Octet
Tiếp theo sẽ là những kiến thức và thuật ngữ liên quan đến Octet mà bạn cần nắm nếu như bạn đang tím hiểu về khoa học máy tính.
khái niệm Bit là gì?
Bit là đơn vị cơ bản trong đo lường thông tin, hay có thể hiểu đó là đơn vị nhỏ nhất trong khoa học máy tính, truyền thông kỹ thuật số. Một bit sẽ được biểu diễn dưới dạng số nhị phân gồm các chữ số 0 và 1. Hai chữ số 0 và 1 này ứng với các trạng thái đúng-sai, bật-tắt, có-không của một hành động nào đó.
Vì sao lại gọi 4 bit là nibble?
Người ta vẫn thường gọi 4 bit là nibble chứ rất ít khi gọi là một nửa Octet. 4 bit trong một nibble bao gồm 16 giá trị như trong hệ thập lục phân. Vậy nên nibble còn được gọi là chữ số hex. Trong truyền thông kỹ thuật số, người ta có thể gọi nibble với tên gọi khác là quadbit.
16 bit và 32 bit gọi là gì?
Trong khoa học máy tính và mạng máy tính, tùy vào các ngữ cảnh khác nhau người ta sẽ có những tên gọi khác nhau cho các khái niệm đo lường thông tin, cụ thể là:
- 4 bit: nibble hoặc quadbit.
- 8 bit: Byte hoặc Octet.
- 16 bit: word.
- 32 bit: dword.
- 64 bit: qword.
Ý nghĩa địa chỉ 192.168.1.1 là gì?
Địa chỉ 192.168.1.1 là một trong 17,9 triệu địa chỉ IP riêng tư trên toàn cầu được dùng là địa chỉ IP bộ định tuyến. Đây là loại IP của modem cho phép người dùng truy cập các trang web khi cần cập nhật mật khẩu wifi, thay đổi cấu hình mạng hoặc kiểm tra trạng thái kết nối mạng,… Nó được áp dụng cho các nhà mạng phổ biến như VNPT, FPT Telecom, Viettel,…
Làm sao mở Octet Stream?
Có thể mở các tệp Octet Stream bằng cách thay đổi đuôi mở rộng tệp đính kèm thành một phần mở rộng cụ thể. Sau đó dùng các ứng dụng hỗ trợ để mở tệp đó ra. Ví dụ bạn đổi tên tệp Octet Stream thành dạng a.txt rồi dùng phần mềm Notepad để mở tệp đó ra.
Lời kết
Như vậy, ta có thể hiểu Octet cũng là một đơn vị thông tin tương đương 8 bit. Về bản chất thì Byte và Octet có ý nghĩa tương đồng song Octet là khái niệm chuẩn đã được công nhận. Tùy vào lĩnh vực, quy mô xây dựng các ứng dụng, vị trí địa lý mà các kỹ sư máy tính sẽ chọn Byte hay Octet cho phù hợp. Hy vọng rằng với những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ Octet là gì. Đừng quên theo dõi thêm các bài viết từ Vietnix để cập nhật những thông tin bổ ích nhất nhé!
