Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại dây cáp khác nhau làm cho người dùng khó đưa ra quyết định khi lựa chọn. Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp đáng tin cậy và tiết kiệm chi phí trong việc xây dựng hệ thống mạng thì đừng bỏ qua cáp UTP. Cùng tôi tìm hiểu cáp UTP là gì và những thông tin liên quan đến loại cáp này trong bài viết sau đây.
Cáp UTP là gì?
Cáp UTP (viết tắt của Unshielded Twisted Pair) là một loại dây cáp mạng gồm hai dây dẫn xoắn đôi và tạo thành nhiều cặp. Đặc điểm của cáp UTP là không có vỏ bọc chống nhiễu vì thế tín hiệu của đường truyền không ổn định và dễ bị nhiễu sóng. Tuy nhiên bù lại loại cáp này có tính linh hoạt, độ bền cao và giá thành rẻ.
Hiện nay trên thị trường có khá nhiều loại cáp UTP, điển hình 2 loại chính là LS-UTP Cat5 và cáp AMP Cat6 UTP được sử dụng rộng rãi trong hầu hết tại các doanh nghiệp, gia đình. Cáp UTP chủ yếu thường dùng để lắp đặt trong nhà hoặc hệ thống mạng LAN do cáp dễ bị nhiễu sóng khi đặt gần các thiết bị và cáp khác.
Cấu tạo của cáp UTP
Tương tư như cáp STP, cáp UTP có cấu tạo cấu tạo gồm nhiều cặp dây đồng xoắn với nhau, tuy nhiên điểm khác biệt là UTP không có lớp vỏ đồng chống nhiễu. Cáp UTP hầu như được sử dụng với chuẩn 10BaseT hoặc 100BaseT trong mạng LAN, với khoảng cách tối đa 100 mét cho mỗi đoạn dây cáp.
Nhìn chung cáp UTP được cấu tạo gồm các thành phần sau:
- Lõi truyền dẫn (Conductor): Thường được làm bằng đồng, có chức năng truyền dẫn tín hiệu điện tử.
- Lớp cách nhiệt (Insulation): Bao bọc xung quanh lõi truyền dẫn, thường được làm từ nhựa PVC hoặc PE, có tác dụng cách điện giữa các lõi và bảo vệ phần lõi khỏi tác động bên ngoài.
- Dây rốn (Rip Cord): Đây là sợi dây độn chạy dọc cáp giúp các sợi dây lõi không bị xê dịch và bảo vệ chúng khỏi lực tác động khác.
- Lớp vỏ bọc (Jacket): Có cấu tạo từ nhựa dẻo HDPE, bao bọc toàn bộ các cặp dây xoắn và dây rốn, có chức năng bảo vệ dây cáp khỏi sự va đập, bụi bẩn, ẩm ướt…
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo về thiết bị mạng qua các bài viết sau:
So sánh cáp UTP và STP, FTP
Cả 3 loại cáp UTP, STP và FTP đều là các dây cáp với mục đích là truyền tải dữ liệu trong hệ thống máy tính. Tuy nhiên giữa chúng lại có những điểm khác biệt sau:
| UTP | STP | FTP | |
|---|---|---|---|
| Vỏ bọc chống nhiễu | Không có lớp vỏ bọc ngoài chống nhiễu. | Có lớp chống nhiễu. | Tương tư như UTP nhưng có thêm lớp lá nhôm mỏng bao bên ngoài các cặp dây xoắn. |
| Khả năng chống nhiễu | Rất kém. | Khá tốt. | Trung bình. |
| Giá thành | Rẻ hơn. | Khá đắt. | Trung bình. |
| Độ linh hoạt | Có thể uốn cong dễ dàng và thi công đơn giản. | Cứng hơn, khó uốn cong và thi công phức tạp. | Khả năng uốn cong cũng như việc thi công ở mức trung bình. |
| Ứng dụng | Hệ thống mạng nhỏ như văn phòng, gia đình. | Mạng công ty, trung tâm dữ liệu hoặc nơi môi trường dễ bị nhiễu. | Mạng nội bộ, văn phòng, gia đình. |
Ưu điểm của cáp UTP
Biết được ưu điểm của cáp UTP là gì bạn sẽ thấy lợi ích mà loại cáp này mang đến cho người dùng, cụ thể như:
- Linh hoạt và độ bền cao: Cáp UTP có đặc điểm là mềm, dẻo dễ uốn cong vì vậy khá tiện lợi cho việc đi dây, lắp đặt trong các không gian khác nhau, đặc biệt ở những nơi có nhiều góc cạnh. Bên cạnh đó, cáp UTP cũng có tuổi thọ tốt, chịu được các tác động vật lý trong quá trình sử dụng.
- Giá thành thấp: Cáp UTP có cấu tạo đơn giản và được làm từ các vật liệu phổ biến nên có giá thành thấp phù hợp với đại đa số người dùng.
- Sử dụng phổ biến: Với lợi thế giá thành giá rẻ giúp người dùng tiết kiệm chi phí, cáp UTP là lựa chọn sử dụng hàng đầu trong các gia đình, văn phòng hoặc các doanh nghiệp nhỏ. Cáp UTP hoàn toàn có thể đáp ứng nhu cầu thông tin cơ bản như truyền dữ liệu, hệ thống camera an ninh, điện thoại, hệ thống điều khiển tự động….
- Tương thích: Cáp UTP tương tích với nhiều chuẩn Ethernet nhờ vậy người dùng có thể sử dụng cáp trong nhiều ứng dụng mạng khác nhau. Cáp cũng có thể kết nối với nhiều thiết bị mạng khác nhau từ máy tính bàn, laptop đến bộ định tuyến, bộ chuyển mạch…
- Dễ dàng sử dụng: Hầu hết các nhà sản xuất đều có tài liệu hướng dẫn kèm theo sản phẩm. Cách kết nối cáp UTP cũng khá dễ dàng, không đòi hỏi người dùng phải có kiến thức hay kỹ thuật chuyên sâu về mạng.
Ứng dụng của cáp UTP trong đời sống
Cáp UTP được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như:
Mạng máy tính
Cáp UTP được xem là xương sống để kết nối các mạng máy tính với nhau trong hệ thống mạng LAN. Cáp cho phép truyền tải dữ liệu giữa nhiều thiết bị như máy tính, máy in, máy chủ, router, switch tạo thành một hệ thống mạng thống nhất.
VoIP (Voice over Internet Protocol)
Cáp UTP được sử dụng để truyền tải tín hiệu từ các cuộc gọi điện thoại thông qua mạng internet. Với tốc độ cao, chất lượng cuộc gọi rõ nét không bị lag giật cộng với giá thành rẻ, cáp UTP trở thành lựa chọn hàng đầu cho hệ thống VoIP.
Hệ thống điều khiển, tự động hóa
Cáp UTP được dùng để truyền tín hiệu điều khiển và giám sát từ bộ điều khiển đến các thiết bị chấp hành và ngược lại một cách chính xác. Điều này giúp người vận hành tiết kiệm được sức lực và dễ dàng theo dõi quá trình sản xuất.
Hệ thống âm thanh và phân trang
Cáp UTP có thể truyền tín hiệu âm thanh đến nhiều khu vực khác nhau trong một không gian nhất định, cụ thể như trong các tòa nhà, khách sạn và trung tâm thương mại. Tín hiệu âm thanh được truyền từ thiết bị nguồn đến các loa một cách hiệu quả.
Camera an ninh IP
Cáp UTP cũng có khả năng truyền tải dữ liệu đa phương tiện như hình ảnh, video vì vậy chúng được ứng dụng nhiều trong hệ thống camera an ninh. Với giá thành hợp lý sử dụng cáp UTP giúp tiết kiệm chi phí và đơn giản hóa việc lắp đặt hệ thống camera.
Câu hỏi thường gặp
Tôi có thể tự thi công mạng LAN tại nhà bằng cáp UTP không?
Bạn hoàn toàn có thể tự thi công mạng LAN đơn giản tại nhà bằng cáp UTP thông qua tài liệu hướng dẫn kèm trong sản phẩm hoặc các video trên internet. Bạn cần lưu ý một số điều sau:
– Bấm cáp đúng chuẩn để chắc chắn tín hiệu truyền tốt.
– Sau khi hoàn thành, hãy kiểm tra lại các kết nối để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định.
– Sắp xếp gọn các dây cáp để tránh rối và thuận tiện cho việc bảo trì.
– Khi thi công cần chú ý đến vấn đề an toàn về điện.
Có những công nghệ mới nào đang được phát triển để thay thế cáp UTP trong tương lai không?
Cho đến thời điểm hiện nay thì cáp UTP vẫn giữ vai trò quan trọng trong hệ thống mạng nội bộ.
Trong tương lai, có khả năng các công nghệ mới sẽ cùng tồn tại với cáp UTP và kết hợp với nhau tạo thành hệ thống mạng có tính linh hoạt và đa dạng hơn. Có thể kể đến một số công nghệ đang được nghiên cứu và phát triển như:
– Công nghệ mạng không dây gồm: Wi-Fi 6E, Li-Fi, 5G.
– Công nghệ truyền dẫn khác: powerline, cáp quang.
– Các công mới nổi như: Visible Light Communication (VLC), Wireless Power Transfer.
Lời kết
Cáp UTP với các ưu điểm nổi bật nên được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Hy vọng với những chia sẻ bên trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn cáp UTP là gì. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết và đừng quên xem thêm những thông tin hữu ích khác về công nghệ thông tin tại blog Vietnix.
